25 Ιουλίου 1974: Επιστρέφουν οι τελευταίοι πολιτικοί εξόριστοι

 25 Ιουλίου 1974: Επιστροφή των         τελευταίων πολιτικών εξόριστων      

 Σπάνιες φωτογραφίες από την επιστροφή των πολιτικών εξορίστων από τη Γυάρο

 

 

Ας κάνουμε ένα μεγάλο βήμα και ας πάμε στις 25 Ιουλίου 1974.

"Το φέρρυ μποτ "Σκίρων" δένει στην αποβάθρα του Πόρτο Ράφτη. Στην προκυμαία κοσμοπλημμύρα.

Σε ένα πανό η φράση "Και δόξα τω Λαώ". Η καταπακτή ανοίγει. Σαράντα τέσσερις πολιτικοί κρατούμενοι, εξόριστοι στη Γυάρο, ελεύθεροι αποβιβάζονται. Θρίαμβος. Ο κύκλος των εκτοπίσεων στον ταραχώδη 20 αιώνα κλείνει πλέον οριστικά. 

      

·          

          

 «Διότι δε συνεμορφώθην προς τας υποδείξεις ».                     Οι στίχοι αυτοί του Μίκη Θεοδωράκη γράφτηκαν όταν ήδη οι συνταγματάρχες είχαν κλέψει την άνοιξη, στις 21 Απριλίου του 1967 και προσπάθησαν να αλλάξουν τη σχέση του Έλληνα με το φως και την δημοκρατία.

Τα νησιά του Αιγαίου που έγιναν κολαστήρια από τη χούντα

.Ο τόπος μας έγινε κολαστήριο με κάτεργα και στρατόπεδα συγκέντρωσης. Χιλιάδες αντιφρονούντες της χούντας γέμισαν ακατοίκητα νησιά του τόπου μας..

Νησιά του Αιγαίου, της θάλασσας του πολιτισμού, μετατράπηκαν σε νησιά του διαβόλου.

Βέβαια τις εκτοπίσεις δεν τις εμπνεύσθηκε το καθεστώς των στρατιωτικών, ήδη από τον Μεταξά τα νησιά του Αιγαίου ήταν τόπος εξορίας. Εκτιμάται ότι μεταξύ 1928 και 1971, χρησιμοποιήθηκαν συνολικά 29 νησιά του Αιγαίου ως τόποι εξορίας και φυλακής.

Πρόκειται για τα νησιά: Άγιος Ευστράτιος, Αίγινα, Αλόννησος,Αμοργό, Ανάφη, Αντικύθηρα, Αντίπαρος, Γαύδος, Γυάρος, Θήρα, Ικαρία, Ίος, Κίμωλος, Κύθηρα, Λέρος, Λήμνος, Μακρόνησος, Μήλος, Νάξος,Πάρος, Σαμοθράκη, Σέριφος, Σίκινος, Σίφνος, Σκύρος, Τρίκερι, Φολέγανδρος, Φούρνοι, Χίος. Επίσης, για μικρότερο χρονικό διάστημα έχουν φιλοξενήσει μικρό αριθμό εξορίστων τα νησιά Άνδρος, Τήνος, Σύρος, Κύθνος, Μύκονος και Σκιάθος.

Στα νησιά του Αιγαίου κατά τη διάρκεια της Δικτατορίας επαναλειτούργησαν τα στρατόπεδα της Γυάρου, και ιδρύθηκαν στρατόπεδα στο Παρθένι και το Λακκί της Λέρου, ενώ μεμονωμένες εκτοπίσεις έγιναν, σε διάφορα νησιά και στην Κρήτη.

Η Γυάρος ή Γιούρα, το κυκλαδίτικο νησί του Αιγαίου Πελάγους μεταξύ Άνδρου, Σύρου και Κέας, πριν από λίγα χρόνια ήταν όμως συνώνυμη της πολιτικής δίωξης και ανελευθερίας.

 Χρησιμοποιήθηκε ως τόπος εξορίας στους ρωμαϊκούς χρόνους, αλλά και στη νεότερη ιστορία της Ελλάδας, σε τρεις περιόδους. Η πρώτη ήταν από το 1947-1953. Τότε τα κτίρια των φυλακών, τα οποία τα είχε σχεδιάσει ένας Βρετανός, τα έκτισαν οι χιλιάδες κρατούμενοι ενώ οι 20.000 φυλακισμένοι έμεναν σε αντίσκηνα.

 Αφού έκτισαν τη φυλακή το 1952, σταμάτησε να λειτουργεί. Η δεύτερη περίοδος ήταν από το 1954 έως το 1961.  Η τρίτη περίοδος 1967-1974,  λειτούργησε πάλι ως τόπος εξορίας την περίοδο της χούντας των συνταγματαρχών.

Η δικτατορία των συνταγματαρχών επαναχρησιμοποίησε τη Γυάρο, από τον πρώτο ήδη μήνα.  Στις 28.4.67 μεταφέρθηκαν εκεί οι πρώτοι 6.118 κρατούμενοι, οι οποίοι έφθασαν συνολικά τις 7.500. Από αυτούς, 1.000 έμεναν στο κτίριο των φυλακών και οι υπόλοιποι σε σκηνές. Για πρώτη φορά, στη Γυάρο, κρατήθηκαν και 240 γυναίκες, που μεταφέρθηκαν εκεί από τις φυλακές Αλικαρνασσού.

Σήμερα η Γυάρος είναι ακατοίκητη.

 Το 1974 καταργείται η εξορία πλέον οριστικά και νομικά.

Άνοιξε μια νέα περίοδο για την Ελλάδα, αυτή της αστικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας....

Το ΚΚΕ το 2019 τοποθέτησε στην Γυάρο Μνημείο του Κόμματος, η «Ρωγμή», που φιλοτέχνησε ο  γλύπτης Αντώνης Μυρωδιάς,  αφιερωμένη στα καλύτερα παιδιά του, στα φωτεινότερα μυαλά, στα πρώτα παλικάρια της τάξης μας.

 Η «Ρωγμή», μνημονεύει ότι οι αγώνες και οι θυσίες δεν πάνε χαμένες, δίνουν τη σκυτάλη στο σήμερα και στο αύριο, μπαίνουν σφήνα στο σάπιο εκμεταλλευτικό σύστημα.

Ο αγώνας όμως για γίνει πράξη το σύνθημα που έγραφε το πανό που υποδεχόταν και τους τελευταίους εξόριστους αγωνιστές  "Και δόξα τω Λαώ" συνεχίζεται….

Για  πραγματική και ουσιαστική δημοκρατία!!

Ρωγμή στην ενημέρωση