Οι αόρατοι άνθρωποι του δρόμου...

Aπό αυτόπτη μάρτυρα

Την τελευταία Κυριακή στις 24/10/2021 γύρω στις 20.00 μ.μ το λεωφορείο της γραμμής 214 στον Βύρωνα ακινητοποιείται. Ο λόγος είναι μία κοπέλα εμφανώς ταλαιπωρημένη και χτυπημένη, η οποία σωριάζεται εντός του οχήματος.

Ο οδηγός καλεί την άμεσο δράση και το ΕΚΑΒ.

Μετά τις πρώτες βοήθειες και εφ' όσον έχει βρει τις αισθήσεις της, το πλήρωμα του ΕΚΑΒ δεν διαπιστώνει λόγο αποκομιδής σε νοσοκομείο. Η ίδια η κοπέλα σε επίμονες ερωτήσεις για το που θέλει να μεταβεί ψελλίζει "στην Ομόνοια". Η άμεσος δράση αποχωρεί και η κοπέλα παραμένει στο όχημα του λεωφορείου.

Το λεωφορείο του περιστατικού 
σταματημένο στην Ακαδημίας

Το λεωφορείο ολοκληρώνοντας τον κύκλο του γύρω στις 20.30μμ φθάνει στην οδό Ακαδημίας. Εκεί ο οδηγός σταματά το όχημα πλησίον του πάρκου της νομικής σχολής και πηγαίνει στην κοπέλα, να της πει πως πρέπει να κατέβει. Η νέα γυναίκα είναι σωριασμένη στα πίσω καθίσματα εμφανώς σε άσχημη κατάσταση και χωρίς να μιλά όταν της απευθύνουν τον λόγο.

Είναι εμφανώς αποπροσανατολισμένη, ταλαιπωρημένη και είναι ολοφάνερο πως δεν έχει κατοικία για να μείνει. Από την κατάστασή της καταλαβαίνουμε πως είναι πιθανόν να είναι χρήστης και πιθανόν και έγκυος. Ο οδηγός του λεωφορείου -πέρα από το άγχος του να περατώσει το δρομολόγιό του- προσπαθεί να βοηθήσει. Απευθύνεται στην κοπέλα πολύ ευγενικά, την ρωτά αν χρειάζεται κάτι. Η ίδια μένει σιωπηλή. Σκέφτομαι πως αυτά που πραγματικά χρειάζεται (σπίτι, υποστήριξη, διέξοδο) καταλαβαίνει πως δεν έχει νόημα καν να τα πει στον οδηγό.

Ο οδηγός για άλλη μία φορά καλεί το ΕΚΑΒ και την άμεσο δράση. Μου εξηγεί όλο το περιστατικό, όπως ξεκίνησε από τον Βύρωνα. Τελικά, όταν η κοπέλα συνειδητοποιεί για άλλη μία φορά πως θα έρθει η αστυνομία στο σημείο κατεβαίνει με εμφανή προσπάθεια από το λεωφορείο και σωριάζεται σε ένα παρακείμενο παγκάκι. Δεν απαντά σε κανένα ερώτημα και αρνείται κάθε προσφορά για βοήθεια. Δέχεται μόνο ένα τσιγάρο και λίγο αργότερα αφήνει το παγκάκι και χάνεται στο σκοτάδι προς την κατεύθυνση της Ακαδημίας Αθηνών...

Σε λίγα λεπτά καταφθάνει το πλήρωμα της άμεσου δράσης που δεν βρίσκει κάποιον στο σημείο και αποχωρεί.

Στην πόλη τα τελευταία χρόνια έχουν εμφανιστεί νεόπτωχοι και άστεγοι, οι οποίοι διαρκώς αυξάνονται. Πολλοί από αυτούς είναι χρήστες ή άτομα με ψυχολογικά προβλήματα, οι οποίοι έχουν καταλήξει στο περιθώριο χωρίς καμία βοήθεια.

Πολλοί από αυτούς βρίσκουν ένα πιάτο φαΐ στα συσσίτια της εκκλησίας ή κάποιας κοινωνικής υποδομής των δήμων ή ακόμη κάποιας μη κυβερνητικής οργάνωσης ή πρωτοβουλίας.

Οι περισσότεροι από αυτούς τους ανθρώπους δεν έχουν την ικανότητα να προβούν σε κάποια αίτηση ή διεκδίκηση ή να χειριστούν την γραφειοκρατία που προϋποθέτει η έκδοση κάποιου επιδόματος, σύνταξης ή κοινωνικής πρόνοιας.

Η συνήθη κατάληξη αυτών των ανθρώπων είναι ο δρόμος. Πολλοί από αυτούς δεν είναι επαίτες. Ζουν σιωπηλά στο περιθώριο και καταντούν αόρατοι. Τους προσπερνάμε καθημερινά και μαζί μας τους προσπερνάνε χωρίς να τους βλέπουν αστυνομικοί, δικαστικοί, κοινωνικοί λειτουργοί, υπουργοί και πολιτευτές. Αν κάποιος ασχοληθεί μαζί τους αντιλαμβάνεται την μαύρη τρύπα και την ανυπαρξία του κράτους.

Η όποια αναφορά από πολίτη για μία τέτοια περίπτωση σε μία κοινωνική υπηρεσία ενός δήμου -αν έχει κάποιους πόρους και ανθρώπους για να ασχοληθεί η εκεί υπηρεσία- είναι η αίτηση σε μια σειρά αναμονής για την ένταξη σε κάποιον ξενώνα για προσωρινή στέγαση. Να σημειωθεί πως κενές θέσεις είναι ελάχιστες. Αν ο άστεγος αντιμετωπίζει σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα και δεν είναι συνεργάσιμος -αν υπάρξει καταγγελία- προσαγάγεται από κάποιο πλήρωμα αστυνομικών που δεν έχουν καμία σχετική εκπαίδευση και μετά τη σύλληψη και τις χειροπέδες, οδηγείται σε κάποια ψυχιατρική κλινική.

Φώτο αρχείου

Στις πιο πολλές ψυχιατρικές μονάδες οι συνθήκες είναι άθλιες. Ακόμη και αν υπάρχει προσωπικό που να θέλει να βοηθήσει οι δυνατότητες ουσιαστικής θεραπευτικής αγωγής και ένταξης είναι μηδαμινές, ειδικά αν δεν υπάρχει κάποιος κύκλος φίλων και συγγενών να βοηθήσει. Στην περίπτωση που το άτομο είναι και χρήστης φυσικά η κατάσταση είναι ακόμη δυσκολότερη.

Η πλειονότητα των περιπτώσεων μετά από φαρμακευτική αγωγή κάποιων λίγων εβδομάδων με ψυχιατρικά φάρμακα "απολύονται" και καταλήγουν και πάλι στον δρόμο.

Αν κάποια κοινωνική υπηρεσία δήμου ή νοσοκομείου ασχοληθεί επισταμένα -πράγμα σπάνιο- θα εκδοθεί στην καλύτερη περίπτωση ένα επίδομα/σύνταξη ΚΕΠΑ ή θα βρεθεί μία προσωρινή θέση σε έναν ξενώνα για άτομα με ψυχιατρικές ανάγκες και συχνά με άσχημες συνθήκες.

Η ελληνική κοινωνία και το ελληνικό κράτος έχει εγκαταλείψει αυτές τις περιπτώσεις ως ανθρώπινα κατάλοιπα, πολλαπλασιάζει την παραβατικότητα τριγύρω μας, καλλιεργεί τον κοινωνικό αυτοματισμό και τελικά συνεπικουρεί μόνο την καταστολή και την εκδίωξη (που είναι και πιο φθηνή)...

Αυτοί οι άνθρωποι, αυτές οι περιπτώσεις που είναι πλάι μας είναι η εικόνα της φθήνιας της κοινωνίας μας, που στα παραδείγματα της ακραίας φτώχειας και μιζέριας οι μόνες λύσεις που γνωρίζει είναι η αδιαφορία και η καταδίωξη.

Η βία, η παραβατικότητα, η ακραία καταστολή θα είναι η εικόνα της Ελλάδας αν δεν διεκδικηθεί ένα καθολικό σύστημα κοινωνικής πρόνοιας και δικαιοσύνης. Το καταλαβαίνουμε;

Ρωγμή στην ενημέρωση