Γιατί τρώμε μελομακάρονα τα Χριστούγεννα τι συμβολίζουν;

Ένας αρχαιοελληνικός άρτος αφιερωμένος στους νεκρούς λούστηκε με μέλι, γέμισε μπαχαρικά και έγινε το σύμβολο των ελληνικών Χριστουγέννων

Συνταγή για μελομακάρονα

 

Τα μελομακάρονα μαζί με τους κουραμπιέδες είναι τα δυο παραδοσιακά ελληνικά γλυκίσματα των Χριστουγέννων.

Και παρά το γεγονός ότι τους κουραμπιέδες τους απολαμβάνουμε λίγο - πολύ όλο τον χρόνο, τα μελομακάρονα τα φτιάχνουμε και τα τρώμε μόνο κατά τη διάρκεια των γιορτών των Χριστουγέννων και μέχρι των φώτων.

Από που προέκυψε αυτή η παράδοση, όμως και τρώμε μελομακάρονα τα Χριστούγεννα;

Από που πήραν το όνομα τους τα υπέροχα αυτά γλυκίσματα;

Μελομακάρονα

Οι περισσότεροι ίσως έχετε ακούσει το παλιό ανέκδοτο:

- Γιατί οι πόντιοι βάζουν μέλι στα μακαρόνια;

- Για να γίνουν μελομακάρονα! 

Στην πραγματικότητα τα μελομακάρονα δεν έχουν καμία σχέση με μακαρόνια, αν και η ετυμολογική ρίζα των δύο λέξεων είναι κοινή.

Και οι δύο λέξεις προέρχεται από τη μακαρία, που δεν είναι τίποτε άλλο από το φαγητό (παλιότερα ζυμαρικό) που προσφέρεται στις κηδείες για χάρη του μακαρίτη.

Το γλυκό του… μακαρίτη

Τα μελομακάρονα προέρχονται από την αρχαιοελληνική «μακαρία», ένα είδος ζυμωτής, ημίγλυκης ψυχόπιτας με οβάλ σχήμα, σαν μεγάλο μελομακάρονο, που σερβιριζόταν στα νεκρώσιμα δείπνα για να τιμηθεί η μνήμη του αποθανόντος, να μακαριστεί ο νεκρός, ο μακαρίτης, για την ανάπαυση της ψυχής του γνωστό και ως ψυχόπιτα.

Στα μεσαιωνικά βυζαντινά χρόνια, το νεκρώσιμο δείπνο συνολικά ονομαζόταν «μακαρωνία» και, εκτός από τη μακαρία, σερβίρονταν και ζυμαρικά (όπως συμβαίνει και τα Ψυχοσάββατα, πάλι για την ενθύμηση των νεκρών).Μακαρία

Στο γλύκισμα αυτό αργότερα προστέθηκε και σιρόπι με βάση το μέλι και κάπως έτσι προέκυψε το γνωστό μελομακάρονο.

Γιατί φτιάχνουμε μελομακάρονα τα Χριστούγεννα

Τα Χριστούγεννα είναι κάτι σαν συνέχεια της αρχαίας γιορτής του ήλιου που γιορτάζονταν στην αρχαία Ελλάδα στα τέλη Δεκεμβρίου.

Ότι δηλαδή πολύ απλά τα Χριστούγεννα αντικατέστησαν κατά κάποιο τρόπο τη λατρεία του ήλιου με αυτή του Χριστού ως Θεανθρώπου.

Σύμφωνα με μια εκδοχή και τα μελομακάρονα είναι ουσιαστικά μια παραλλαγή των γλυκών που έφτιαχναν οι αρχαίοι Έλληνες κατά το χειμερινό ηλιοστάσιο, δηλαδή στη γιορτή του Ήλιου!

Δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι τα γλυκά αυτά είχαν την ίδια μορφή με τα σημερινά μελομακάρονα, παρά μόνο ότι αποτελούνταν από τις ίδιες πρώτες ύλες (αλεύρι, μέλι, καρύδια ή άλλοι ξηροί καρποί).

Έτσι το γλυκό αυτό πέρασε και στις μέρες μας και έγινε κατά κάποιον τρόπο συνώνυμο με τα Χριστούγεννα!

Ας δούμε πως μπορούμε να τα φτιάξουμε υπέροχα μελομακάρονα.

Συνταγή για μελομακάρονα

Τα υλικά που θα χρειαστούν:

Για το σιρόπι:

» 1000 ml νερό

» 1600 γρ. ζάχαρη

» 300 γρ. μέλι (κατά προτίμηση θυμαρίσιο)

» 5 ξυλάκια κανέλα κεϋλάνης ή 2 κ.γ. σκόνη

» 3-6 γαρύφαλλα

» 1 βανιλίνη

» 1 πορτοκάλι κομμένο στη μέση

Για το μείγμα υγρών:

» 250 γρ χυμό πορτοκαλιού

» 500 γρ. λάδι ραφινέ (ηλιέλαιο)

» 100 γρ. μέλι θυμαρίσιο

» 175 γρ. νερό

» 200 γρ. ζάχαρης

Για το μείγμα αρωματικών:

» 8 γρ. αμμωνία

» 8 γρ. κανέλα κεϋλάνης σε σκόνη

» 4 γρ. γαρύφαλλο σε σκόνη

» 4 γρ. μοσχοκάρυδο σε σκόνη

» ξύσμα από 2 πορτοκάλια

Για το μείγμα στερεών:

» 1050 γρ. μαλακό αλεύρι

» 12 γρ. μπέικιν πάουντερ

» 250 γρ. σιμιγδάλι ψιλό

Εκτέλεση:

Ξεκινάμε με το σιρόπι τουλάχιστον 3 ώρες πριν ξεκινήσουμε να φτιάχνουμε τα μελομακάρονα έτσι ώστε να έχει κρυώσει μέχρι να ετοιμαστούν τα μελομακάρονα.

* Στα βαριά σιρόπια (το συγκεκριμένο είναι σιρόπι στα 30 γράδα) αφήνουμε 2 - 3 ώρες το νερό με τη ζάχαρη και το μέλι να μουλιάσει πριν αρχίσουμε τη διαδικασία βρασμού.

* Η βράση του σιροπιού σε μέτρια φωτιά για 3 λεπτά περίπου, ανακατεύοντας με ξύλινη κουτάλα. 

* Για να αποφύγουμε τον μετέπειτα διαχωρισμό και το ζαχάρωμα χρειαζόμαστε ένα όξινο στοιχείο, συνήθως κόβουμε μισό λεμόνι ή λάιμ στην παραπάνω ποσότητα νερού.

* Όλα τα σιρόπια μπορούν να αρωματιστούν με ουσίες και μπαχαρικά.

* Κατά το σιρόπιασμα είθισται να γίνεται σε δόσεις και μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε σουρωτήρι για να κατακρατήσουμε κομματάκια από το όξινο στοιχείο και τα μπαχαρικά, τα οποία δεν είναι επιθυμητά στο τελικό προϊόν.

-> Αναδεύουμε το μείγμα υγρών. Προσθέτουμε το μείγμα αρωματικών και ανακατεύουμε.

-> Προσθέτουμε το μείγμα στερεών (κοσκινίζοντας) και ανακατεύουμε ελαφρά με τα χέρια και για όσο το δυνατόν λιγότερο χρόνο και πλάθουμε ελαφρά, χωρίς να σφίγγουμε. Αν δεν ακολουθήσουμε αυτή τη μέθοδο θα αποβληθούν τα λιπαρά από τη ζύμη και θα στεγνώσει.

-> Κατά προτίμηση το κάθε μελομακάρονο περίπου στα 4 εκατοστα μήκος / 20-30 γρ. και μπορούμε να του κάνουμε ομοιόμορφες γραμμές πιέζοντας ελαφρά διαγώνια κατά πλάτος με ένα πηρούνι την επιφάνειά του.

-> Βάζουμε σε προθερμασμένο φούρνο (αέρα στους 180 βαθμούς) μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε λαδόκολα.

-> Ο χρόνος ψησίματος συνήθως είναι περίπου στα 20-25 λεπτά ή ώσπου να γίνουν τραγανά με ωραίο χρώμα.

-> Όπως είναι καυτά, τα βουτάμε σε κρύο σιρόπι, αφήνουμε μισό λεπτό, τα γυρνάμε άλλο μισό λεπτό τα βγάζουμε και τα πασπαλίζουμε με καρύδι (προαιρετικά στο καρύδι μπορούμε να έχουμε προσθέσει λίγη κανέλα σκόνη). Αν θέλουμε με ένα κουτάλι μπορούμε να τα περιχύσουμε με λίγο εξτρά σιρόπι.

*Tip: Το σιρόπι που θα μας μείνει μπορεί να φυλαχθεί σε βάζα στο ψυγείο. Είναι πολύ ωραίο συνοδευτικό για γιαούρτι.

Καλή επιτυχία!

Καλές γιορτές !

Ρωγμή στην Ενημέρωση