ΥΓΕΙΑ: Αυτά είναι, που χαρίζουν γερή μνήμη και δυνατό μυαλό ως τα ...100!
Έχουμε γραφτεί αρκετά
άρθρα για τη μακροζωία. Είναι εξαιρετικά σημαντικό να φτάσει κανείς τα 100 αλλά να τα έχει και… 400!
Για πολλούς από εμάς, οι αναμνήσεις φαίνονται να ξεθωριάζουν
χρόνο με τον χρόνο. Ξεκινούν με το να μην μπορείς να θυμηθείς αν κλείδωσες την
πόρτα ή αν έκλεισες τον θερμοσίφωνα και συνεχίζεται με μια υποβάθμιση των
γνωστικών λειτουργιών όσο περνάει ο καιρός.
Όμως, ενώ πολλοί
πιστεύουν ότι αυτό είναι κάτι που συμβαίνει λίγο - πολύ σε όλους τους
ηλικιωμένους, μετά τα 75, υπάρχουν μερικοί άνθρωποι των οποίων οι αναμνήσεις
παραμένουν έντονες ακόμα και όταν γερνούν.
Αυτοί οι «σούπερ
ηλικιωμένοι», που φαίνεται να θυμούνται τα πάντα στα 80 τους, έχουν κάποια
κοινά πράγματα που αυτά κατά πάσα πιθανότητα δημιουργούν τη θετική επίδραση στο
μυαλό, τη μνήμη και εν γένει τη γνωσιακή λειτουργία.
Σύμφωνα με μελέτες ειδικών, σχεδόν το 15% των ατόμων ηλικίας
70 ετών και άνω εμφανίζουν κάποια μορφή άνοιας. Ο αριθμός αυτός εκτινάσσεται
σχεδόν στο 35 % για άτομα άνω των 90 ετών. Κι όμως, άλλοι άνθρωποι ζουν με κοφτερό
μυαλό, ακόμη και περισσότερα χρόνια
Τι βοηθά μερικούς ανθρώπους να προστατεύουν την υγεία του
εγκεφάλου τους μέχρι τα τελευταία χρόνια της ζωής τους;
Αυτή είναι η ερώτηση που έθεσαν οι ερευνητές από την Ολλανδία
σε μια σχετική μελέτη που δημοσιεύτηκε στο JAMA
Network Open , η οποία εξέτασε την διανοητική κατάσταση ατόμων
ηλικίας 100 ετών.
Οι ερευνητές μελέτησαν 330 αιωνόβιους που οι φροντιστές των
οποίων επιβεβαίωσαν ότι ήταν διανοητικά οξυδερκείς. Οι συμμετέχοντες
υποβλήθηκαν σε εκτεταμένο έλεγχο της γνωστικής τους ικανότητας, της μνήμης των
δεξιοτήτων λήψης αποφάσεων, των λεκτικών και ειδικών δεξιοτήτων, της προσοχής
και της ταχύτητας επεξεργασίας τους. Οι ερευνητές συνδύασαν αυτά τα
δεδομένα με το φύλο, την ηλικία, την εκπαίδευση, τις ικανότητες όρασης και ακοής των συμμετεχόντων και διάφορους
άλλους δείκτες σωματικής υγείας. Τους παρακολούθησαν για όσο χρόνο
μπορούσαν—μέχρι το θάνατο ή μέχρι να μην μπορούν πλέον να συμμετάσχουν στη
μελέτη.
Τι διαπίστωσαν οι ειδικοί για τη μνήμη
Τα ευρήματά τους ήταν εκπληκτικά. Οι συμμετέχοντες στη μελέτη
δεν παρουσίασαν σημαντικές μειώσεις στη γνωστική λειτουργία εκτός από ελαφρές
απώλειες στη βραχυπρόθεσμη μνήμη. Οι περισσότεροι διατήρησαν την
ικανότητά τους να παίρνουν αποφάσεις, να δημιουργούν λίστες με λέξεις, να
αναδημιουργούν ένα σχέδιο που είχαν κοιτάξει και να αποφεύγουν την απόσπαση της
προσοχής.
Μετά το θάνατό τους, σαράντα τέσσερις από τους συμμετέχοντες
υποβλήθηκαν σε έλεγχο για να υπολογίσουν οι ειδικοί τις αθηρωματικές
πλάκες ή τη συσσώρευση πρωτεΐνης στον εγκέφαλό τους που είναι τυπικοί
δείκτες της νόσου του Αλτσχάιμερ. Αν και πολλοί συμμετέχοντες είχαν εγκεφαλικές
πλάκες τυπικές για άτομα που αναπτύσσουν νόσο του Αλτσχάιμερ, κανένας από
αυτούς δεν εκδήλωσε συμπτώματα της ίδιας της νόσου. Επιπλέον, ούτε οι
συμμετέχοντες που είχαν γονίδια που συνδέονται με αυξημένο
κίνδυνο εμφάνισης της νόσου του Αλτσχάιμερ εμφάνισαν σημάδια γνωστικής
έκπτωσης.
Αν και η μελέτη δεν μπόρεσε να βγάλει ασφαλή συμπεράσματα
σχετικά με το γιατί οι αιωνόβιοι κατάφεραν να διατηρήσουν τις γνωστικές τους
ικανότητες, τα αποτελέσματα δείχνουν ότι οι συμμετέχοντες είτε ήταν σε θέση να
αντισταθούν στη νευρολογική έκπτωση είτε εκτέθηκαν σε παράγοντες κινδύνου για
γνωστική έκπτωση, αλλά με κάποιο τρόπο απέφυγαν τη νόσο.
Τα κοινά χαρακτηριστικά όσων διατήρησαν τη μνήμη τους
Οι ερευνητές βρήκαν ορισμένα κοινά χαρακτηριστικά των αιωνόβιων.
Οι περισσότεροι έλαβαν υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης. Κατά μέσο όρο, τελείωσαν το
γυμνάσιο και ολοκλήρωσαν κάποια προχωρημένη κατάρτιση ή κολεγιακή εκπαίδευση.
Περισσότεροι από τους μισούς ζούσαν ανεξάρτητα.
Η πλειοψηφία των συμμετεχόντων είχε καλή ικανότητα
όρασης και ακοής. Αυτό είναι σημαντικό γιατί όταν οι ηλικιωμένοι χάνουν την
ικανότητά τους να βλέπουν και να ακούν, χάνουν τις κοινωνικές τους συνδέσεις
και την ικανότητά τους να επεξεργάζονται πληροφορίες, κάτι που με τη σειρά του
μπορεί να οδηγήσει σε γνωστική έκπτωση.
Και οι περισσότεροι από τους συμμετέχοντες είχαν ζήσει σχετικά
δραστήρια ζωή. Πάνω από το 75% ήταν ακόμα σε θέση να περπατήσουν ανεξάρτητα
στην αρχή της μελέτης.
Δεν υπάρχουν σταθερά συμπεράσματα σχετικά με το πώς
να διατηρήσουμε το μυαλό μας υγιές, αλλά αυτοί οι αιωνόβιοι μας
δίνουν κάποιες ενδείξεις για το πώς να διατηρήσουμε τη γνωστική λειτουργία:
παραμένοντας σωματικά δραστήριοι, επιτυγχάνοντας υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης και
βελτιστοποιώντας τις ικανότητές ακοής και όρασης μας. Το πιο σημαντικό, μας
δείχνουν ότι είναι δυνατό να αποφύγουμε τη νευρολογική γήρανση και να
διατηρήσουμε ένα κοφτερό μυαλό αργότερα στη ζωή μας.
Πώς να διατηρήσετε τη μνήμη σας μέχρι τα 100:
1.Διατηρήστε την ακοή σας
Είναι σημαντικό καταρχήν να έχετε καλή ακοή. Είδαμε ότι οι
περισσότεροι που το πέτυχαν αυτό στο πλαίσιο της μελέτης είχαν καλή ικανότητα
όρασης και ακοής. Αυτό είναι σημαντικό γιατί όταν οι ηλικιωμένοι χάνουν την
ικανότητά τους να ακούν, χάνουν τις κοινωνικές τους σχέσεις και την ικανότητά
τους να επεξεργάζονται πληροφορίες, κάτι που με τη σειρά του μπορεί να οδηγήσει
σε γνωστική έκπτωση.
5 τρόποι για να διατηρήσετε την ακοή σας
μέχρι τα 100:
Η διατήρηση της ακοής σας μέχρι τα γεράματα είναι σημαντική
για να μπορείτε να απολαμβάνετε τη ζωή στο έπακρο. Διαβάστε πως θα το κάνετε:
1. Προστατέψτε τα αυτιά σας από τον
θόρυβο Ο
θόρυβος είναι ο κύριος παράγοντας κινδύνου για την απώλεια ακοής. Αποφύγετε την
έκθεση σε δυνατούς θορύβους, όπως μουσική σε υψηλή ένταση, μηχανήματα και
οχήματα. Εάν πρέπει να βρίσκεστε σε περιβάλλον με δυνατούς θορύβους, φορέστε
προστατευτικά ακουστικά.
2. Ακολουθήστε έναν υγιεινό τρόπο ζωής Η καλή διατροφή, η άσκηση και η
αποφυγή του καπνίσματος μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του κινδύνου απώλειας
ακοής.
3. Ελέγξτε τακτικά την ακοή σας Η τακτική εξέταση της ακοής από ΩΡΛ
μπορεί να βοηθήσει στην διάγνωση της απώλειας ακοής στα αρχικά της στάδια, όταν
είναι πιο πιθανό να αντιμετωπιστεί.
4. Μάθετε να ακούτε με ασφάλεια Εάν έχετε απώλεια ακοής,
υπάρχουν τρόποι για να ακούτε με ασφάλεια και να βελτιώσετε την ποιότητα ζωής
σας. Μπορούν να σας βοηθήσουν οι ειδικοί ή να πάρετε και κάποιο ακουστικό
βαρηκοΐας.
5. Μάθετε για την απώλεια ακοής Όσο περισσότερο γνωρίζετε για
την απώλεια ακοής, τόσο καλύτερα μπορείτε να την προλάβετε ή να την
αντιμετωπίσετε. Υπάρχουν διαθέσιμες πολλές πληροφορίες σχετικά με την απώλεια
ακοής, συμπεριλαμβανομένων ιστοσελίδων, βιβλίων και περιοδικών.
2. Διατηρήστε την όρασή σας
Η διατήρηση της όρασης είναι πολύ σημαντική για τη διατήρηση
της μνήμης. Είδαμε ότι οι περισσότεροι που πέτυχαν να διατηρήσουν τη μνήμη τους
στη μελέτη είχαν καλή ικανότητα όρασης. Αυτό είναι σημαντικό γιατί όταν οι
ηλικιωμένοι χάνουν την όρασή τους, χάνουν τις κοινωνικές τους σχέσεις και την
ικανότητά τους να επεξεργάζονται πληροφορίες, κάτι που και αυτό μπορεί να
οδηγήσει σε γνωστική έκπτωση.
5 τρόποι για να διατηρήσετε την όρασή σας μέχρι τα γεράματα:
Η διατήρηση της όρασης σας μέχρι τα γεράματα είναι σημαντική
για να μπορείτε να απολαμβάνετε τη ζωή στο έπακρο. Ακολουθούν 5 τρόποι για να
το κάνετε:
1. Προστατέψτε τα μάτια σας από τον
ήλιο. Οι υπεριώδεις
(UV) ακτίνες του ήλιου μπορούν να βλάψουν τα μάτια σας και να αυξήσουν τον
κίνδυνο εκφύλισης της ωχράς κηλίδας, καταρράκτη και άλλων
οφθαλμικών παθήσεων. Φορέστε γυαλιά ηλίου με προστασία UV κάθε φορά που
βρίσκεστε στον ήλιο, ακόμα και όταν ο ουρανός είναι συννεφιασμένος.
2. Ελέγξτε τακτικά τα μάτια σας Η τακτική εξέταση των ματιών
από οφθαλμίατρο μπορεί να βοηθήσει στην ανίχνευση οφθαλμικών παθήσεων στα
αρχικά τους στάδια, όταν είναι πιο πιθανό να αντιμετωπιστούν.
3. Ακολουθήστε έναν υγιεινό τρόπο ζωής Η καλή διατροφή, η άσκηση και η
αποφυγή του καπνίσματος μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του κινδύνου οφθαλμικών
παθήσεων.
4. Φροντίστε τα γυαλιά ή τις φακοί
επαφής σας Εάν
φοράτε γυαλιά ή φακούς επαφής, φροντίστε να τα καθαρίζετε και να τα αποθηκεύετε
σωστά.
5. Μάθετε για τις οφθαλμικές
παθήσεις. Όσο
περισσότερο γνωρίζετε για τις οφθαλμικές παθήσεις, τόσο καλύτερα μπορείτε να
τις προλάβετε ή να τις αντιμετωπίσετε. Υπάρχουν διαθέσιμες πολλές πληροφορίες
σχετικά με τις οφθαλμικές παθήσεις, συμπεριλαμβανομένων ιστοσελίδων και
βιβλίων.
3. Παραμείνετε δραστήριοι
Οι περισσότεροι από τους συμμετέχοντες είχαν ζήσει σχετικά
σωματικά δραστήρια ζωή. περισσότερο από το 75 τοις εκατό ήταν ακόμα σε θέση να
περπατήσουν ανεξάρτητα στην αρχή της μελέτης.
5 τρόποι να το πετύχετε:
1. Ακολουθήστε δραστηριότητες που σας αρέσουν Όταν ασκούμαστε ή κάνουμε
δραστηριότητες που μας αρέσουν, είναι πιο πιθανό να συνεχίσουμε να το κάνουμε.
Υπάρχουν πολλές διαφορετικές δραστηριότητες που μπορείτε να δοκιμάσετε, όπως
περπάτημα, τρέξιμο, κολύμβηση, χορός, ποδηλασία, πεζοπορία, γιόγκα, tai chi,
εργαστήρια χειροτεχνίας, μαθήματα μουσικής ή χορού, εθελοντική εργασία,
ταξίδια, κλπ.
2. Ξεκινήστε σιγά-σιγά και αυξήστε σταδιακά την ένταση Εάν δεν είστε συνηθισμένοι στην
άσκηση ή σε άλλες δραστηριότητες, ξεκινήστε σιγά-σιγά και αυξήστε σταδιακά την
ένταση και τη διάρκεια. Αυτό θα σας βοηθήσει να αποφύγετε τραυματισμούς και να
χτίσετε σταδιακά τη φυσική σας κατάσταση.
3.Βρείτε έναν συμπαραστάτη Η άσκηση με έναν φίλο ή συνάδελφο μπορεί να σας
βοηθήσει να παραμείνετε συνεπείς και να περνάτε πιο ευχάριστα. Έτσι, δεν θα τα
παρατήσετε.
4.Βάλτε στόχους Το να έχετε στόχους μπορεί να σας βοηθήσει να
παραμείνετε ενθουσιασμένοι και να συνεχίσετε να προοδεύετε. Για παράδειγμα,
μπορείτε να θέσετε στόχο να περπατάτε 30 λεπτά την ημέρα ή να μάθετε ένα νέο
χορό.
5.Μην τα παρατάτε Είναι φυσιολογικό να υπάρχουν μέρες που δεν έχετε
διάθεση να ασκηθείτε ή να κάνετε δραστηριότητες. Όταν συμβεί αυτό, μην τα
παρατάτε. Επιστρέψτε στην άσκηση ή στις δραστηριότητες το συντομότερο δυνατό.
ΠΗΓΕΣ: oloygeia.gr, διαδίκτυο
Δεν υπάρχουν σχόλια