ΙΣΠΑΝΙΑ: Ο κοινωνικός και πολιτικός αντίκτυπος των καταστροφικών πλημμυρών

  

       Του Άρη Παπαδόπουλου  (Ανταπόκριση από την Ισπανία) 

Η κακοκαιρία «DANA», η οποία έπληξε την νοτιοανατολική Ισπανία από τις πρώτες βραδινές ώρες της περασμένης Τρίτης29/10 , έχει αφήσει πίσω της ανεξίτηλο στίγμα. Έως την στιγμή που γράφεται αυτό το κείμενο, οι αρχές κάνουν λόγο για 211 ανθρώπους που έχασαν τη ζωή τους από τις επιπτώσεις της υπερχείλισης ποταμών και της επακόλουθης υπερσυγκέντρωσης νερού, που κατά τόπους ξεπέρασε τα 138 λίτρα/ημέρα την Τρίτη και την Τετάρτη.

Επίσης, ο αριθμός των αγνοουμένων ανέρχεται στους 1.900, κάτι που οδηγεί ορισμένους αναλυτές στην εκτίμηση πως οι επιπτώσεις της DANA θα χαρακτηριστούν σύντομα ως οι μεγαλύτερες από όλες αυτές που έχουν προέλθει από φυσικές καταστροφές στην σύγχρονη ιστορία της Ισπανίας, καθώς ο τελικός αριθμός των νεκρών θα ξεπεράσει τους 400, αριθμός ο οποίος είχε καταγραφεί σε αντίστοιχη περίπτωση πλημμύρας στην περιοχή Vallés της Καταλονίας το 1962, επί ημερών Φράνκο.

Ως δευτερεύουσα, αλλά μη αμελητέα διατάραξη της κανονικής ζωής των κατοίκων, ο αριθμός των ανθρώπων που δεν μπορεί να μεταβεί στην δουλειά του υπολογίζεται σε περίπου 400.000, ως αποτέλεσμα της κατάρρευσης των βασικών υλικοτεχνικών υποδομών, όπως αυτοκινητόδρομοι, τοπικές οδοί, αλλά και το νευραλγικό δίκτυο των τοπικών σιδηροδρόμων και αυτό των υψηλών ταχυτήτων που συνδέει την Βαλένθια και τις γύρω πόλεις με την Μαδρίτη και τη Βαρκελώνη.

Παρότι ζημιές σημειώθηκαν σε όλες τις περιφέρειες της Ισπανίας που βρέχονται από την Μεσόγειο Θάλασσα, ήτοι την Καταλονία, την Ανδαλουσία και τη Μούρθια, οι πιο εκτεταμένες εστιάζονται στην Αυτόνομη Κοινότητα της Βαλένθια, και συγκεκριμένα στον ομώνυμο νομό.

Πιο συγκεκριμένα, τα προάστια της 4ης μεγαλύτερης πόλης της Ισπανίας Picaña, Paiporta, Benetússer, Sedaví, Massanassa y Catarroja είναι οι πιο πληγείσες περιοχές, τόσο σε υλικές καταστροφές οι οποίες ακόμη καταγράφονται, όσο και σε ανθρώπινες ζωές. Μεγάλες απώλειες σε υλικά αγαθά και έμψυχο δυναμικό σημειώθηκαν επίσης στα γειτονικά αστικά κέντρα Torrent και Castelló de la Plana, 50 χιλιόμετρα βόρεια της πόλης της Βαλένθια, ενώ σύμφωνα με μαρτυρίες κατοίκων αλλά και με ειδικούς επιστήμονες που κλήθηκαν εκ των υστέρων να αξιολογήσουν την κατάσταση, από τύχη δεν εισήλθαν τα ορμητικά νερά εντός του αστικού ιστού του κέντρου της ισπανικής μεγαλούπολης, στο οποίο διαμένουν περίπου 1.500.000 άνθρωποι. Συνολικά στον νομό της Βαλένθια έχουν βρει τραγικό θάνατο 202 από τους 211 ανθρώπους σε όλη την Ισπανία.

Αίσθηση δημιουργεί στην ισπανική κοινή γνώμη πως όλα τα έντυπα ΜΜΕ (El País, El Periódico, ABC, El Mundo) επέλεξαν να υποβαθμίσουν την σημασία του θέματος, τουλάχιστον έως την Παρασκευή 01/11, αποδίδοντας την καταστροφή αποκλειστικά στην σφοδρότητα των καιρικών φαινομένων και την επακόλουθη «ατυχία» των πληγεισών περιοχών.

Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί πως η Ισπανία ήδη από την Πέμπτη 31/10, όταν έγινε ευρέως γνωστό το μέγεθος της καταστροφής, είχε εισέλθει κατόπιν απόφασης του πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ σε τριήμερο εθνικό πένθος, κάτι που πιθανώς καταπράυνε προσωρινά την διάθεση για πολιτικό διαξιφισμό μεσούσης της καταστροφής. Παρ’ όλα αυτά, η αντίδραση των τοπικών εφημερίδων ημερήσιας κυκλοφορίας, συγκεκριμένα των Las Provincias Levante Mercantil Valenciano υπήρξε τόσο πιο άμεση όσο και πιο ένθερμα υπέρ των πληγέντων κατοίκων, καθώς ήδη από τις επόμενες ημέρες κυκλοφόρησαν με πρωτοσέλιδα («Είμαστε μαζί σας» και «Θρήνος», αντίστοιχα).

Οι δε αθλητικές εφημερίδες Marca, El Mundo Deportivo και αs κυκλοφόρησαν ήδη από την Πέμπτη επίσης με πλήρως καλυμμένα τα πρωτοσέλιδά τους από τις εικόνες καταστροφής στην Βαλένθια και τις υπόλοιπες περιοχές, θέλοντας να δείξουν πως το γεγονός επισκίασε οποιοδήποτε αθλητικό γεγονός, τουλάχιστον για αυτές τις εβδομάδες.

Η προαναφερθείσα στάση τουλάχιστον του γραπτού τύπου πανισπανικής εμβέλειας μπορεί να ερμηνευθεί και ως ένα προμήνυμα για το σκηνικό πολιτικής αντιπαράθεσης την επόμενη μέρα της ανεπανάληπτης αυτής καταστροφής. Ήδη από το Σάββατο 03/11 ο Πέδρο Σάντσεθ ανακοίνωσε πως, εκτός από την αυτονόητη υλική συνδρομή του κεντρικού κράτους και τις δωρεές ιδιωτών και ενώσεων της κοινωνίας των πολιτών, επιπρόσθετα 4.000 στελέχη των σωμάτων ασφαλείας (Αστυνομία, Στρατός και Χωροφυλακή) θα συνδράμουν άμεσα στις εργασίες αποκατάστασης των σιδηροδρομικών και οδικών προσβάσεων στην Βαλένθια τις επόμενες ημέρες, καθώς επίσης και στην τροφοδοσία και επισκευή δικτύων τηλεπικοινωνιών συγκεκριμένων περιοχών, καθώς η ηλεκτροδότηση περίπου 10.000 ανθρώπων, τέσσερις ημέρες μετά δεν έχει αποκατασταθεί.

Έτσι, το σύνολο των σωμάτων ασφαλείας που θα επιχειρούν στην περιοχή θα ανέλθουν σύντομα στις 6.500. Παρ’ όλα αυτά, ο πρόεδρος της περιφερειακής κυβέρνησης της Βαλένθια, Κάρλος Μαθόν, εξέφρασε την δυσαρέσκειά του για το ύψος της συνδρομής του κεντρικού κράτους, αμέσως μετά τις δηλώσεις Σάντσεθ, καθώς εκτίμησε ότι η περιφέρεια χρειάζεται την συνδρομή τουλάχιστον 5.000 επιπρόσθετων στελεχών των σωμάτων ασφαλείας.

Φυσικά, ο Μαθόν και η τοπική κυβέρνηση που έχει σχηματίσει με την στήριξη του Λαϊκού Κόμματος (PP) και του ακροδεξιού VOX από τον Μάϊο του 2023, συγκεντρώνουν τα περισσότερα πυρά κατοίκων των πληγεισών περιοχών, συγκριτικά με την κεντροαριστερή κυβέρνηση του πρωθυπουργού Σάντσεθ, αναφορικά με την μη έγκαιρη προειδοποίησή τους από τον πανευρωπαϊκό αριθμό έκτακτης ανάγκης 112 για την επερχόμενη καταιγίδα, ενώ το μετεωρολογικό κέντρο της Ισπανίας (ΑΕSEM) ήδη είχε προειδοποιήσει σχετικά τις αρμόδιες αρχές.

Μία εξήγηση που ίσως επιβαρύνει την θέση του Μαθόν και της κυβέρνησής του, οι οποίοι με την σειρά τους αναμένεται να κατηγορήσουν την κεντρική κυβέρνηση για ελλιπή προετοιμασία και ειδοποίηση, είναι ο τρόπος που λειτουργεί το ίδιο το σύστημα των Αυτόνομων Κοινοτήτων στην Ισπανία. Παρέχεται αυξημένη αυτονομία και διοικητικές αρμοδιότητες τόσο στον πρώτο όσο και στον δεύτερο βαθμό αυτοδιοίκησης, κάτι που επομένως στο συγκεκριμένο παράδειγμα εμφανίζεται με την μορφή της εποπτείας της κάθε περιφέρειας τόσο για τις τοπικές υποδομές, όσο και για την λειτουργία της τηλεφωνικής γραμμής έκτακτης ανάγκης.

Σε κάθε περίπτωση, δεδομένου ότι εκτός από τους μετεωρολόγους, πλέον και η Ένωση Γεωλόγων της Ισπανίας ανέφερε με σχετικό ανακοινωθέν της την Παρασκευή 01/11 πως αν είχαν ληφθεί τα απαραίτητα μέτρα πρόληψης τόσο από το κεντρικό κράτος όσο και από την περιφερειακή διοίκηση, θα μπορούσαν να σωθούν πολλοί περισσότεροι άνθρωποι που βρήκαν τραγικό τέλος, η λαϊκή αντίδραση και οργή που ήδη έχει αρχίσει αναμφίβολα να εκδηλώνεται θα διοχετευθεί προς μία συγκεκριμένη κατεύθυνση.

Τέλος φόρμας

Μένει να παρακολουθήσουμε ποια ακριβώς θα είναι αυτή η κατεύθυνση, καθώς τόσο η κυβέρνηση του Σάντσεθ, όσο και η κυβέρνηση του Μαθόν έχουν οριακή πλειοψηφία τριών εδρών στα αντίστοιχα κοινοβούλια, ενώ διόλου απίθανο δεν είναι το σενάριο επανεμφάνισης ενός αντιπολιτικού κλίματος και φρασεολογίας που επιρρίπτει τις ευθύνες γενικά και αόριστα «στην πολιτική τάξη».

*Άρης Παπαδόπουλος, είναι Βυρωνιώτης, Πολιτικός Επιστήμονας, ΜSc Θεσμοί & Πολιτική Οικονομία, Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης, επιστημονικός συνεργάτης Ινστιτούτου ΕΝΑ

Το άρθρο το αλιεύσαμε από το tvxs.gr

 . Τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν τον συντάκτη τους, χωρίς να συμπίπτουν κατ' ανάγκη με την άποψη της «Ρωγμή στην ενημέρωση»

 

                                                                             Ρωγμή στην ενημέρωση