Σαν σήμερα στις 16 Δεκέμβρη του 1974 πέθανε ο ποιητής Κώστας Βάρναλης

 Σαν σήμερα στις 16 Δεκέμβρη του 1974 ''έφυγε'' ο Κώστας Βάρναλης, ο ποιητής που πάλεψε για το «δίκιο των Πολλών και των Αγνών, ενάντια στους ολίγους δυνατούς, αφήνοντας όμως πίσω του άσβεστο το φως που πάντα καίει…

 

«Τι θέλετε πάλι; Να με ρωτήσετε αν είμαι κομμουνιστής; Δεν σας το είπα την πρώτη φορά; Όλο τα ίδια θα λέμε;»

Γεννήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου το 1884 στον Πύργο (Μπουργκάς) της Βουλγαρίας. Η καταγωγή του πατέρα του Γιάννη Βάρναλη ήταν από την Βάρνα, εξ ου και το επώνυμο Βάρναλης, που το υιοθέτησε, γιατί δεν ήθελε να ακούει  το πραγματικό επωνυμο του, που ηταν  Μπουμπούς.

Τελείωσε το σχολείο στη Φιλιππούπολη και στη συνέχεια ήρθε στην Αθήνα για να σπουδάσει Φιλολογία.

Το 1907 συμμετείχε στην ίδρυση του ποιητικού περιοδικού "Ηγησώ", το οποίο κυκλοφόρησε δέκα τεύχη και φιλοδοξούσε να  ανανεώσει την μορφή της ελληνικής ποιητικής.

Μετά την αποφοίτησή του, διορίστηκε στην αρχή ελληνοδιδάσκαλος στην Αμαλιάδα, αργότερα σχολάρχης στην Αργαλαστή και μετά την εμπλοκή στην υπόθεση των «Αθεϊκών» του Βόλου μετατέθηκε στα Μέγαρα. Επιστρατεύτηκε στον Β΄ Βαλκανικό Πόλεμο (1913) και μετά την απόλυσή του φοίτησε στο Διδασκαλείο Μέσης Εκπαίδευσης που διηύθυνε ο Δημήτρης Γληνός. Το 1915 διορίστηκε σχολάρχης στην Κερατέα Αττικής. Το 1916 επιστρατεύτηκε ξανά, μετά την εμπλοκή της χώρας μας στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και υπηρέτησε στην Λήμνο.

Το 1917, διορίστηκε καθηγητής σε Γυμνάσιο του Πειραιά και δυο χρόνια αργότερα , με υποτροφία παρακολούθησε στο Παρίσι μαθήματα φιλοσοφίας, φιλολογίας και κοινωνιολογίας. Εκεί, επικοινώνησε με τα νέα φιλοσοφικά ρεύματα, έζησε από κοντά τις μεγάλες ιδεολογικές ζυμώσεις, που ακολούθησαν την Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917 και την λήξη του Α' Παγκόσμιου πολέμου (1918), και ενστερνίστηκε στην επαναστατική μαρξιστική (κομμουνιστική) ιδεολογία.

Μετά την ήττα του Βενιζέλου στις εκλογές του 1920 και την ανάληψη της εξουσίας από τους αντιβενιζελικούς, η υποτροφία του διακόπηκε και ο Βάρναλης επέστρεψε στην Αθήνα, όπου στις αρχές του 1921 διορίστηκε καθηγητής στο Γ Γυμνάσιο Πειραιά.

Το φθινόπωρο του 1923 μετά από ανάκληση της διακοπής της υποτροφίας του ξαναπήγε στο Παρίσι, όπου έμεινε στο σπίτι του φίλου του χαράκτη Γιάννη Κεφαλληνού. Το 1924 γύρισε στην Αθήνα και δίδαξε νεοελληνική λογοτεχνία στην Παιδαγωγική Ακαδημία, την οποία διηύθυνε ο Γληνός.

Το 1926 παύτηκε από τη θέση του εξαιτίας της ιδεολογίας του, αρχικά προσωρινά και στη συνέχεια οριστικά, με αφορμή ένα δημοσίευμα της «Εστίας» που κατηγόρησε για αντεθνική δράση τους μεταρρυθμιστές Παιδαγωγούς εκείνης της εποχής. Ο Βάρναλης αποκλείστηκε από κάθε δημόσια θέση και αναγκάστηκε να εργαστεί έκτοτε κυρίως ως δημοσιογράφος. Τον ίδιο χρόνο έφυγε για τη Γαλλία ως ανταποκριτής της εφημερίδας «Πρόοδος».

Επέστρεψε το 1927 και δυο χρόνια αργότερα νυμφεύτηκε την φιλόλογο και ποιήτρια Δώρα Μοάτσου (1895-1979). Το 1935 πήρε μέρος ως αντιπρόσωπος των ελλήνων συγγραφέων στο Συνέδριο Σοβιετικών Συγγραφέων στη Μόσχα μαζί με τον Δημήτρη Γληνό και ύστερα από εντολή του Γεώργιου Κονδύλη εξορίστηκε στη Μυτιλήνη και τον Άγιο Ευστράτιο.

Παρέμεινε πιστός στην ιδεολογία του κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής και του Εμφυλίου Πολέμου. Το 1956 τιμήθηκε από την Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών και το 1959 με το βραβείο Λένιν.

 

Ο ποιητής Κώστας Βάρναλης παροτρύνει τον καταπιεσμένο, τον σκλάβο να ξυπνήσει, να κάνει τις ανατροπές του για «νά 'ρθει ανάποδα ο ντουνιάς».

Ο ποιητής από τη θέση του αφηγητή αφυπνίζει το λαό, τον καλεί να επαναστατήσει, να σπάσει τα δεσμά της εκμετάλλευσης και να πάρει τις τύχες του στα χέρια του.

«Η μπαλάντα του κυρ Μέντιου» είναι ένα από τα πιο γνωστά ποιήματα του Κώστα Βάρναλη, που έγινε πλατιά γνωστό και αγκαλιάστηκε από τον κόσμο όταν μελοποιήθηκε (μεγάλο μέρος του) από τον Lucas Thanos και το ερμήνευσε ο Νίκος Ξυλούρης.

Ακούστε ΕΔΩ: https://youtu.be/nj7e48zI-e8?si=uu9JRMvH5PUNMU5E

 

Ποιήματα του Κώστα Βάρναλη έχουν μελοποιήσει οι Μίκης Θεοδωράκης, Νίκος Μαμαγκάκης, Σταύρος Κουγιουμτζής, Θωμάς Μπακαλάκος, Γιάννης Ζουγανέλης, Χρήστος Λεοντής, Αργύρης Μπακιρτζής,  Γιάννης Σπανός και Μιχάλης Μυτακίδης.

 

Στις 16 Δεκεμβρίου 1974 "έφυγε" από τη ζωή. 

 

Πηγή: https://www.sansimera.gr/biographies/2184#goog_rewarded                                 

                                                                     Ρωγμή στην ενημέρωση