ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ: 81 χρόνια από την ηρωική μάχη που έδωσαν τρεις Επονοελασίτες στον Υμηττό, απέναντι σε 200 Γερμανούς και ταγματασφαλίτες συνεργάτες τους
Κάστρο δεν ήταν, αλλά άντεξε σαν κάστρο
Στις 28 Απριλίου 1944, σ' ένα μικρό σπίτι του Υμηττού
γράφθηκε μια από τις λαμπρές σελίδες της ιστορίας του λαϊκού
εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ.
Έχοντας αποκρούσει τη μεγάλη επίθεση Γερμανών και
ταγματασφαλιτών, τον Απρίλιο του 1944, κατά των ανατολικών συνοικιών, από
Καισαριανή, Ζωγράφου, Βύρωνα μέχρι Υμηττό, ο ΕΛΑΣ ξέμεινε από
πυρομαχικά, φυλάσσοντας κάποια απ' όσα απέμειναν σε δυο σημεία, ένα απ' τα
οποία ήταν και το μικρό σπίτι της οδού Αγραίων 47 στον Υμηττό.
Από κάποιο προδοτικό λαρύγγι Γερμανοί και
ταγματασφαλίτες συνεργάτες τους είχαν πληροφορηθεί ότι σε αυτό το σπιτάκι,
περιφρουρούταν ένα σημαντικό μέρος του οπλισμού που χρησιμοποιούσε η 1η
Ταξιαρχία του ΕΛΑΣ της Αθήνας. Ότι λειτουργούσε και ως αποθήκη πυρομαχικών για
το δεύτερο τάγμα Βύρωνα-Γούβας.
Μονάδες του Μηχανοκίνητου τμήματος της Γερμανικής
Χωροφυλακής συνοδευόμενες από διμοιρία των Ταγμάτων Ασφαλείας εγκλώβισαν τους τρείς Επονοελασίτες.
Ταγματασφαλίτες είχαν περικυκλώσει το σπίτι
προκειμένου να αποτρέψουν τυχόν προσπάθεια του ΕΛΑΣ να σπάσει τον κλοιό.
Το πρωί της 28ης Απριλίου στο προδομένο σπίτι Γερμανοί
στρατιώτες ξεκίνησαν την επίθεση εκτοξεύοντας χειροβομβίδες, ενώ παράλληλα
καλύπτονταν από τα πυρά των ταγματασφαλιτών. " Παραδοθείτε τομάρια
διαφορετικά θα σας κάψουμε" φώναξε ένας αξιωματικός των
Ταγματασφαλιτών.
Οι μαχητές που ήταν ταμπουρωμένοι στο σπίτι
πρόβαλαν σθεναρή πολύωρη αντίσταση.
Οι Γερμανοί χρειάστηκε να επιστρατεύσουν βαρύ οπλισμό
και να κάνουν το σπίτι κόσκινο.
Ήδη έχουν σκοτωθεί ο Φωλτόπουλος στο
πατάρι, όπου είχε ταμπουρωθεί και ο Κιοκμενίδης που πρόλαβε να
καταστρέψει ένα μεγάλο μέρος του οπλισμού.
Γύρω στις 3:30 το μεσημέρι, μετά από 7 ώρες μάχης ο Δημήτρης Αυγέρης, όταν του τελειώνουν τα πυρομαχικά, επιχειρεί να βγει τρικλίζοντας από το σπίτι, φωνάζοντας “Σας νικήσαμε τέρατα” και δέχεται τα ομαδικά πυρά για να πέσει νεκρός.
Η αντίσταση σταμάτησε.
Οι Γερμανοί και οι Ταγματασφαλίτες θεωρούσαν
ότι στο σπίτι θα συλλάβουν και άλλους αντάρτες και όρμισαν μέσα.
Αμέσως όμως διαπιστώσαν έκπληκτοι ότι αυτοί που τόσες
ώρες πολεμούσαν και δεν τους άφηναν να πλησιάσουν ήταν τρεις έφηβοι, τρία παιδιά, 17-18
χρόνων.
Τρεις Επονοελασίτες, ο 18χρονος διμοιρίτης Δημήτρης Αυγέρης και οι 17χρονοι Κώστας Φολτόπουλος και Θάνος Κιοκμενίδης, που έπεσαν μαχόμενοι, ταγμένοι μέχρι τελευταία στιγμή στον αγώνα.
Οι τρεις ήρωες του Κάστρου του Υμηττού: Δημήτρης Αυγέρης,
Κώστας Φολτόπουλος, Θάνος Κιοκμενίδης.
Αμέσως μετά οι Γερμανοί
αποχώρησαν και τους ακολούθησαν σύντομα οι Ταγματασφαλίτες, πανικόβλητοι,
μπροστά στον κίνδυνο αντεπίθεσης από τον ΕΛΑΣ. Στο σημείο παρέμειναν λίγοι
αστυφύλακες και οι αξιωματικοί τους. Μάζεψαν τα πτώματα των νεκρών
Γερμανων και των συνεργατών τους έφυγαν, τροπιασμένοι.
Τα πτώματα των τριών νεαρών ηρώων εκτέθηκαν σε κοινή θέα στον κήπο του σπιτιού, σύμφωνα με ορισμένες πηγές.
Η Διοίκηση του Α΄ Σώματος Στρατού του ΕΛΑΣ έκανε ειδική μνεία με ημερήσια διαταγή σε στρατιωτική διαλεκτό για τους τρεις ήρωες:
“Ούτω ο διμοιρίτης
Αυγέρης Δημήτριος και οι μαχηταί Φολτόπουλος Κωνσταντίνος και Κιοκμενίδης
Αθανάσιος, την 28.04.1944, εκεί, εις τον οικίσκον του Υμηττού , έστησαν λαμπρόν
ηρώον δόξη. Το ολοκαύτωμα των αξίων και υπερόχων αυτών μαχητών του ΕΛΑΣ των
Αθηνών, πυρσός πατριωτισμού, πυρπολεί τας ψυχάς μας τας ημέρας αυτάς. Αιωνία η
μνήμη των τριών ανδρείων…”
Να σημειωθεί ότι στην
ομάδα του Αυγέρη, ανήκε και ο Πέτρος Μπουλούμπεης, ο οποίος
όμως δεν μπόρεσε να βρεθεί μαζί με τους τρεις συναγωνιστές του. Συγκλονισμένος
από τον θάνατό τους, πρωταγωνίστησε στις εκδηλώσεις μετά τη μάχη για να
τιμηθούν οι ήρωες, με το κλείσιμο των μαγαζιών στη συνοικία κλπ. Αργότερα, στη
διάρκεια του εμφυλίου, εκτελέστηκε (το 1948) αφήνοντας ένα γράμμα στην
οικογένεια του.
Το σπίτι της οδού Αγραίων 47, το
"Κάστρο του Υμηττού", σύμβολο του αγώνα ενάντια στους φασίστες
κατακτητές και τους ντόπιους συνεργάτες τους, έχει διαμορφωθεί σε μουσείο, τόπο
προσκυνήματος για τον λαό, που δεν θέλει να ξεχνά και συνεχίζει να αγωνίζεται
για την κοινωνική απελεθεύρωση.
Ρωγμή στην ενημέρωση
Δεν υπάρχουν σχόλια