Ιστορία της πόλης: Η δημιουργία του δήμου Βύρωνα "1934 και οι δήμαρχοι της πόλης !
Πρώτος Δήμαρχος εκλέγεται ο Νικόλαος Φραγκιάδης, πρόσφυγας
Από το 1922 είχαν περάσει 12 χρόνια αγώνων, θυσιών και καθημερινής προσπάθειας. Περίπου 26.000 πρόσφυγες κατάφεραν να δημιουργήσουν πλέον έναν από τους πιο δυναμικούς συνοικισμούς της Αθήνας.
Αρχικά, η περιοχή ήταν γνωστή ως «Προσφυγικός Συνοικισμός Παγκρατίου», ένας καταυλισμός με σκηνές και παραπήγματα. Καθώς ο πληθυσμός αυξανόταν και η συνοικία επεκτεινόταν, μετονομάστηκε σε «Συνοικισμός Βύρωνος», υπαγόμενη τότε στον Δήμο Αθηναίων. Ο "Συνοικισμός Βύρωνος αποσπάται από τον Δήμο Αθηναίων και δημιουργείται η "Κοινότητα Βύρωνος" στις 7 Μαϊου 1933. Η "Κοινότητα Βύρωνος" αναγνωρίστηκε σε αυτόνομο "Δήμο Βύρωνος" στις 18 Ιανουαρίου 1934.
Το 1923-24 ιδρύθηκε ως πολυϊατρείο του Ερυθρού Σταυρού. Ανεγέρθηκε επί των οδών Ευαγγελικής Σχολής και Χρυσοστόμου Σμύρνης, ένα διώροφο κτίριο με εξώστη.
Εκεί προσέφεραν εθελοντικές υπηρεσίες γιατροί και νοσοκόμες του Ερυθρού Σταυρού.
Το 1933 έγινε ξεχωριστή κοινότητα, αλλά χωρίς να αποκτήσει δική του αιρετή διοίκηση.
Το 1934, ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο, για την πόλη μου ζούμε και αγαπάμε. Αρχές του 1934, ο "Συνοικισμός Βύρωνος" αποσπάται από τον Δήμο Αθηναίων και αναγνωρίζεται επίσημα ως αυτοτελής «Δήμος Βύρωνα»! Την 1η Απριλίου 1934, γίνονται εκλογές για πρώτη φορά στο νεοσύστατο δήμο Βύρωνος.
Στις εκλογές παίρνει μέρος και ο Θεμιστοκλής Σταματίου, υποψήφιος κόκκινος δήμαρχος Βύρωνος, υποστηριζόμενος από το ΚΚΕ. (Εφημερίδα ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, Φύλλο: 1/4/1934).
Πρώτος Δήμαρχος του νεοσύστατου Δήμου, εκλέγεται ο Νικόλαος Φραγκιάδης, πρόσφυγας και γιατρός από τη Νέα Έφεσο της Μικράς Ασίας (Κουσάντασι).
Ο αρχίατρος Νικόλαος Φραγκιάδης εργαζόταν στο Νοσοκομείο του Βύρωνα, το οποίο είχε οργανώσει ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός. Το κτήριο εκείνο, το οποίο στεγαζόταν στο σημείο όπου βρισκόταν αργότερα το παλαιό Δημαρχείο, αποτέλεσε και την πρώτη έδρα της διοίκησης του Δήμου Βύρωνα.
Ο δήμαρχος Νικόλαος Φραγκιάδης επέλεξε να διοικήσει από αυτό το νοσοκομείο, το οποίο μετασκευάστηκε και μετονομάστηκε σε Δημαρχείο. Είχε μπροστά του ένα τεράστιο έργο. Έπρεπε να οργανώσει και να συντονίσει μια περιοχή που συνεχώς μεγάλωνε.
Τα προβλήματα ήταν
πολλά με βασικότερα τα εξής:
- Έλλειψη υποδομών
- Ανεπαρκής ύδρευση και αποχέτευση
- Κακοί ή ανύπαρκτοι δρόμοι
- Ανεπαρκής συγκοινωνία με την υπόλοιπη Αθήνα
- Προβλήματα επαγγελματικής αποκατάστασης
- Κοινωνικός αποκλεισμός των προσφύγων.
Οι ανάγκες περίθαλψης μεγάλωναν καθώς ο πληθυσμός αυξάνονταν. Το 1937 αποφασίστηκε η ίδρυση τοπικών νοσοκομείων σε διάφορους συνοικισμούς της Αθήνας, συμπεριλαμβανομένου και του δήμου Βύρωνα, τα επονομαζόμενα και πολυϊατρεία.
Το 1939 άρχισε να κατασκευάζεται το Πολυϊατρείο του Βύρωνα στο άλσος της Αγίας Τριάδας. Δήμαρχος ο Κωνσταντάρας Κωνσταντίνος (1938-41) διορισμένος από το δικτατορικό καθεστώς Μεταξά.
Το Πολυϊατρείο λειτούργησε λίγο πριν την έναρξη του ελληνοϊταλικού πολέμου και φιλοξένησε τραυματίες πολέμου.
Η νίκη του ελληνικού
στρατού στην Κορυτσά αποτέλεσε έναυσμα για τη μετονομασία του δρόμου επί του
οποίου ήταν κτισμένο το πολυϊατρείο σε «Κορυτσάς», λόγω των έντονων επευφημιών
για τους στρατιώτες.
Στα δύσκολα χρόνια της κατοχής το πολυϊατρείο παρείχε διάφορες υπηρεσίες, όπως διοργάνωση συσσιτίων, διανομή φαρμάκων, προσωρινό νεκροταφείο αλλά και οπλοστάσιο.
Τα χρόνια της κατοχής και μέχρι το 1946 διετέλεσαν δήμαρχοι:
- ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ 1941 - 1942
- ΓΕΩΡΓΑΤΟΣ ΑΓΓΕΛΟΣ 1942 (ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΪΟΣ)
- ΜΑΥΡΟΜΑΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ 1942-1945
- ΓΙΟΥΡΟΥΚΕΛΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ 1945-1946
Δήμαρχος Φίλιππος Πιεράκος (1946-19447):
Η εφημερίδα αυτοπροσδιορίζοταν
ως «όργανον των εθνικοφρόνων Βύρωνος και Ανατολικών Συνοικιών»,
εκδίδοταν υπό Συντακτικής Επιτροπής και στήριζε τον δήμαρχο Φίλιππο
Πιερράκο. Μεταξύ των αρθρογράφων της, ξεχωρίζουν οι Δημήτρης Γκίνος (πρόεδρος
της Δημαρχιακής Επιτροπής), Παναγιώτης Οικονομόπουλος, Πιέρρος Σ. Σαμπατάκος,
Χρήστος Φουργιώτης, η Κακία Κουμουτσάκου, ο Κάβος Κυράς και ο Ανδρέας
Κολοκυθάς. (
Είναι η
εποχή της λευκής τρομοκρατίας του κράτους και παρακράτους της δεξιάς στη χώρα μας.
Γεννήθηκε το 1915 στο Διακόπτι του Νομού Φωκίδας. Ήρθε στο Βύρωνα το 1932. Ασχολήθηκε με τα δημοτικά πράγματα και από το 1952, εκλέχθηκε πρώτος δημοτικός σύμβουλος με το ψηφοδέλτιο του δημάρχου Φραγκιάδη και διατέλεσε πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου.
Εκλέχτηκε δήμαρχος δύο συνεχείς θητείες επικεφαλής του ψηφοδελτίου "Συνδυασμός Αναγεννήσεως Βύρωνος"
Δημιούργησε τις πρώτες παιδικές χαρές, το 1961 στο Άλσος της Αγίας Τριάδας, Πάρκα, οδικό δίκτυο, τα Γυμνάσια στην Ανάληψη (οδός Μυρακτής, σήμερα Παπανδρέου) και άλλα κοινωφελή έργα. Παραιτήθηκε στη Χούντα.
Τιμώντας την προσφορά του ο δήμαρχος Γρήγορης Κατωπόδης το 2023 τοποθέτησε προτομή του στο πάρκο της Ανάληψης, όπου φέρει και το όνομα του.
Ο δήμαρχος Κωνσταντιλιέρης Δημήτρης (1975-78):
Ο δήμαρχος Δημήτριος Κωνσταντιλιέρης μιλά στη συγκέντρωση διαμαρτυρίας για τα λατομεία και τις χωματερές στις περιοχές του Βύρωνα και του Καρέα (9 Αυγούστου 1977). Αρχείο ΕΡΤ, "Πάλαι ποτέ στο Βύρωνα"
Συνέβαλε εκτός των άλλων, να απομακρυνθούν τα λατομεία της Εργάνη (Μεταμόρφωση) και να δημιουργηθούν μετά από αγώνες, καταλήψεις, με δήμαρχο τον Δημήτρη Νικολαΐδη (1984-85) τα θέατρα των βράχων. Σημαντική ήταν και η συμβολή του δημάρχου Υμηττού Ανδρέα Λεντάκη.
Μετά το 1976, το πολυϊατρείο Βύρωνα στράφηκε περισσότερο στην φροντίδα ηλικιωμένων ανθρώπων.
Ο δήμαρχος Θεόφιλος Φατσέας (1978-1979) οραματιζόταν μια όμορφη πόλη, να απομακρυνθούν τα λατομεία, να δημιουργηθούν ΚΑΠΗ και δημοτικές υποδομές. Δεν πρόλαβε όμως -"εφυγε" νωρίς- να αφήσει το δικό του δημιουργικό αποτύπωμα.
Στόχος αυτής της προσπάθειας, ήταν να προσφερθεί στοιχειωδώς βοήθεια στους πολίτες, που είχαν ανάγκη (συμβουλευτική, φαρμακευτική, κατευθύνσεις υγείας κ.ά.).
Το 1979 με πρωτοβουλία του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας ιδρύθηκαν τα Κέντρα Συμπαράστασης Οικογένειας (Κ.Σ.Ο.). Ένα επί της Κορυτσάς 3 στο υπόγειο του και το άλλο επί της 28ης Οκτωβρίου 1 στον Καρέα, στο ισόγειο (σημερινή στέγη – ξενώνας αστέγων).
Προσλαμβάνονται οι πρώτοι εργαζόμενοι, κοινωνικοί λειτουργοί και οικογενειακοί βοηθοί, που διεκδικούν μαζί με τις διοικήσεις του (Κ.Σ.Ο.) και οικειοποιούνται τους πρώτους χώρους στέγασης.
Γίνονται τα πρώτα βήματα!... 1982
Ο τότε δήμαρχος Νικολαΐδης Δημήτρης (1979-1994) κάνει δική του υπόθεση τις ανάγκες των ηλικιωμένων και των οικογενειών τους και έτσι στήνεται μαζί με τους εργαζόμενους το πρώτο ΚΑΠΗ στο νομό Αττικής. Ήταν η εποχή που οι δήμαρχοι διακατέχονταν από ιδανικά και αφουγκραζόντουσαν τις ανάγκες των πολίτων.
Θεσμοθετείται η Κοινωνική Υπηρεσία από κοινωνικούς λειτουργούς, φυσικοθεραπευτές, επισκέπτες υγείας, εργοθεραπευτές, οικογενειακούς βοηθούς, διοικητική υπηρεσία και λέσχη. Έτσι δημιουργήθηκαν τα ΚΑΠΗ και στη συνέχεια η διεύθυνση κοινωνικής υπηρεσίας, που λειτουργούν ακόμη και σήμερα.
Δημιουργείται το θέατρων των βράχων.
Κτίζονται σχολεία στα Νταμάρια (Μεταμόρφωση).
Λειτουργεί το ανοικτό Πανεπιστήμιο. Επίσης το παιδικό φεστιβάλ, Διαμορφώνεται το κέντρο Χορού ΝΤΑΝΚΑΝ.
Το 1984-85 ομάδα νέων καταλαμβάνει τον πάνω όροφο του Ταπητουργείου που παραμένει κλειστός και έτσι δημιουργείται και λειτουργεί για αρκετά χρόνια το πρώτο Στέκι Νεολαίας Βύρωνα.


Το 1995-1996 κατεδαφίζεται το ιστορικό Διοικητήριο του "Συνοικισμού Βύρωνος" και κτίζεται πολυκατοικία, στη συμβολή των οδών Ευαγγελικής Σχολής και Κισσάμου.
Η επιγραφή της πρόσοψης του διοικητηρίου έχει τοποθετηθεί στην πλατεία Ελευθερίου Βενιζέλου (Αγίου Λαζάρου) μαζί με την προτομή του Λόρδου Βύρωνα.
Το 1996-97 με δήμαρχο τον Νικόλαο Ρογκάκο δημιουργήθηκε το νέο Δημαρχείο, στην οδό Καραολή και Δημητρίου.
Αγοράστηκε ένας όροφος για να στεγαστεί το δημαρχείο Βύρωνα (κάτω σούπερ μάρκετ, πάνω σινεμά και στη μέση δημαρχείο), που δεν μπορεί να στεγάσει τις ανάγκες των υπηρεσιών.
Ενισχύθηκε η χρηματοδότηση των τριών πλέον ΚΑΠΗ και λειτούργησαν διάφορα κοινωνικά προγράμματα.
Επεκτάθηκε η δημοτική Επιχείρηση Ανάπτυξης Δήμου Βύρωνα (ΔΕΑΔΒ), δημιουργήθηκαν αναψυκτήρια μέσα στα άλση (Άστρα, Αγ. Τριάδα, Κουταλά, Ανάληψη, π. χαρά Νέας Ελβετίας). Έγιναν μαζικά ρουσφετολογικές προσλήψεις, (1997-98) και ο αριθμός των εργαζομένων από 40 που ήταν ξεπέρασε τους 300.
Η πολιτική της δημοτικής αρχής Ρογκάκου οδήγησε την ΔΕΑΔΒ να γίνει μια προβληματική και καταχρώμενη δημοτική επιχείρηση, με τεράστια χρέη στο ΙΚΑ, με απλήρωτους εργαζόμενους και μαύρη εργασία.
Επιχείρησε ανεπιτυχώς να δημιουργηθεί Σταθμός Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων 7 δήμων στο βουνό του Υμηττού. Δημιούργησε το Σταθμό Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων μέσα στο βουνό, όπου λειτουργεί ακόμα και σήμερα για το δήμο Βύρωνα. Ανάθεσε σε ιδιώτες την μεταφορά των απορριμμάτων του δήμου στην χωματερή της Φυλής.
Δημιουργούνται κτηριακές προσθήκες στα σχολεία πλησίον λ. Καρέα επί της δασικής εκτάσεως και με ανάμειξη και δωρεά του ιδρύματος Αθανασίου & Μαρίνας Μαρτίνου καταπατείται περαιτέρω η γύρω δασική έκταση και ξεκινούν τα έργα για την αποπεράτωση του ναού Αποστόλου Παύλου και Παναγίας Προυσιωτίσσης χωρίς καμία παρέμβαση του δήμου.
Γίνεται ανεπιτυχή απόπειρα ανέγερσης παιδικού σταθμού στα αναπηρικά με ευρεία καταπάτηση της δασικής έκτασης, όπου τελικά αποτρέπεται από την αντίδραση των κατοίκων.
Τοποθετήθηκαν προκάτ αίθουσες σε σχολεία.
Έγιναν μεγάλες κινητοποιήσεις των εργαζομένων στο δήμο την περίοδο 1998-2002, ενάντια στην πολιτική της δημοτικής αρχής.
********************
Δήμαρχος Νίκος Χαρδαλιάς (2003-2014):
Δημιούργησε το 2005 την δωρεάν δημοτική συγκοινωνία, με δύο γραμμές που συνέδεαν τον Καρέα και της γειτονιές του Βύρωνα με το κέντρο της πόλης.
Έγινε η ανέγερση του ΚΑΠΗ Μεταμόρφωσης, με δωρεά ηλικιωμένης συμπολίτισσας.
Το 2003, το πολυϊατρείο Βύρωνα μετατράπηκε με απόφαση του Υπουργού Υγείας στο πρώτο Κέντρο Υγείας Αστικού Τύπου στην Ελλάδα, όπου συνεχίζει να λειτουργεί και σήμερα. Πρώτος διευθυντής του Κέντρου Υγείας ο Ανάργυρος Μαριόλης, που είχε καθοριστικό ρόλο στην λειτουργία του.
Δημιουργήθηκε η ανακύκλωση - περισυλλογή υλικών με διαλογή στην πηγή, από την υπηρεσία καθαρότητας (2008) χωρίς συμμετοχή ιδιωτών μετά από πρόταση και αγώνες του Σωματείου Εργαζομένων στο δήμο.
Αποτράπηκε η επιδίωξη της Εκκλησίάς της Ελλάδος να δημιουργήσει συνοδικό μέγαρο στο βουνό του Υμηττού στην περιοχή του Βύρωνα, πάνω από τα στρατόπεδα Σακέτα.
Στα σύνορα με την Ηλιούπολη - Αγία Μαρίνα υπήρξε το μπάζωμα της αρχής του ρέματος της Πικροδάφνης από τη δημοτική αρχή Ηλιούπολης και κατασκευάστηκε πάργκινγκ πλησίον του γηπέδου ΔΗΑΝΑ σε βάρος της δασικής έκτασης του Υμηττού επί της διοικητικής περιοχής του δήμου Βύρωνα.
Καταδικάστηκε μετά από αγωγή κατοίκων στο ΣτΕ για την απόθεση μπαζών και υλικών στο χώρο των Νταμαριών Εργάνης πλησίον του σχολικού συγκροτήματος επί της οδού Ταταούλων.
Αναγέρθηκαν δύο νέοι δημοτικοί παιδικοί σταθμοί στην περιοχή της ΝΤΑΝΚΑΝ και τη Ζωοδόχο Πηγή.
Έγινε συγχώνευση του Αθλητικού Οργανισμού, του Πνευματικού Κέντρου, του Δημοτικού Γυμναστηρίου και της Δημοτικής Φιλαρμονικής σε ένα Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου.
Τα ΚΑΠΗ ενσωματωθήκαν στο Δήμο και αποτελούν ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑΣ.
Αναβαθμίστηκε ο χώρος στην Εργάνη και δημιουργήθηκαν νεα γήπεδα 5χ5.
Κατασκευάστηκαν με σύμπραξη με ιδιωτική εταιρεία δυο Γκαράζ Ευαγγελικής Σχολής και Β. Ηπείρου στο κέντρο της πόλης και στον Καρέα (πλ. Νικολαΐδη) η οποία τα διαχειρίζεται και σήμερα.
Επιχείρησε να δημιουργήσει "σώμα εθελοντών - ανθρωποφυλάκων" που αποτράπηκε από την αντίδραση αντιπολίτευσης, φορέων και του σωματείου εργαζομένων.
Έγινε η ανέγερση του κλειστού κολυμβητηρίου "Χρήστος Ταμπαξής".
Δημιουργήθηκαν πολλά ερωτήματα για την οικονομική διαχείριση του θεάτρου βράχων, ο δήμος πλήρωσε πρόστιμο στην εφορία και η υπόθεση έφθασε στα δικαστήρια.
Απετράπηκε στο πρωτοδικείο Αθηνών η επιδίωξη φερόμενων ιδιοτήτων για το λόφο ΚΟΠΑΝΑ.
Μετέτρεψε την Δημοτική Επιχείρηση σε Ανώνυμη Εταιρεία (ΔΕΑΔΒ Α.Ε), παρά την αντίθεση του σωματείου των εργαζομένων, τακτοποιώντας τα χρέη και τους εργαζομένους.
Ήρθε σε σύγκρουση με το σωματείο εργαζομένων για αρκετές από τις πολιτικές επιλογές του.
************************
Επί δημαρχίας Γρηγόρη Κατωπόδη (2014-2023) διαμορφώθηκε για να λειτουργήσει το Μουσείο Ιστορίας δήμου Βύρωνα στο κτήριο του παλιού του δημαρχείου. Το οποίο οι Βυρωνιώτες/ες ακόμα περιμένουν να το δουν να λειτουργεί.
Ενσωματώθηκε το Νομικό Πρόσωπο Πολιτισμού και Αθλητισμού στο δήμο.
********************************************************************
Σήμερα δήμαρχος Βύρωνα (2024) έχει εκλεγεί ο Αλέξης Σωτηρόπουλος...

Από το 1934 έως το 1996-97 από το ιστορικό δημαρχείο πέρασαν 16 Δήμαρχοι.
Εκεί στεγάστηκε το Πνευματικό Κέντρο, ο Πολιτιστικός και Αθλητικός Οργανισμός του δήμου. Σήμερα διαμορφώνεται σε Μουσείο Ιστορίας.
Οι δήμαρχοι Βύρωνα από το 1.4.1934 μέχρι σήμερα είναι:
Δήμαρχος |
Χρονολογία |
ΦΡΑΓΚΙΑΔΗΣ
ΝΙΚΟΛΑΟΣ |
1934 -
1938 |
ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ |
1938 -
1941 |
ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ
ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ |
1941 -
1942 |
ΓΕΩΡΓΑΤΟΣ
ΑΓΓΕΛΟΣ (διορισμένος) |
1942
(ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΪΟΣ) |
ΜΑΥΡΟΜΑΤΗΣ
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ |
1942-1945 |
ΓΙΟΥΡΟΥΚΕΛΗΣ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ |
1945-1946 |
ΠΙΕΡΡΑΚΟΣ
ΦΙΛΙΠΠΟΣ |
1946 -
1947 |
ΦΡΑΓΚΙΑΔΗΣ
ΝΙΚΟΛΑΟΣ |
1947 -
1950 |
ΚΑΤΣΑΝΤΩΝΗΣ
ΑΝΤΩΝΙΟΣ |
1950-1951 |
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΛΙΕΡΗΣ
ΑΓΓΕΛΟΣ |
1951 -
1959 |
ΓΕΩΡΓΟΥΤΣΟΣ
ΑΧΙΛΛΕΑΣ |
1959 -
1967 |
ΛΙΑΣΚΑΣ
ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ |
1967 -
1974 |
ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ
ΟΔΥΣΣΕΑΣ |
1974 -
1975 |
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΛΙΕΡΗΣ
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ |
1975 -
1978 |
ΦΑΤΣΕΑΣ
ΘΕΟΦΙΛΟΣ |
1978 -
1979 |
ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ |
1979 -
1994 |
ΡΟΓΚΑΚΟΣ
ΝΙΚΟΛΑΟΣ |
1994 -
2002 |
ΧΑΡΔΑΛΙΑΣ
ΝΙΚΟΛΑΟΣ |
2003 -
2014 |
ΚΑΤΩΠΟΔΗΣ
ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ |
2014 -
2023 |
ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΣ
ΑΛΕΞΙΟΣ |
2024
- |
Δεν υπάρχουν σχόλια