Αντιδράσεις για τους κυβερνητικούς σχεδιασμούς να εξαφανίσουν το Τρόλεϊ

  

       Φωτο/αρχείου

                                                                                    Αναδημοσίευση 

         Περπάτα να μη χάσουμε το... τρόλεϊ το τελευταίο

    Του Άρη Χατζηγεωργίου

Ενώ μέχρι πριν από λίγο καιρό διαφημιζόταν ότι θα γίνουν νέες προμήθειες τρόλεϊ, από τα μέσα Ιουλίου ξεκίνησε η καταιγίδα δημοσιευμάτων για την απόφαση Κυρανάκη να τα απομακρύνει από το κέντρο της πόλης για λόγους... αισθητικής ● Τα τεχνικά πλεονεκτήματα των τρόλεϊ, το χρονολόγιο με τις κυβερνητικές παλινωδίες και τις προαναγγελίες ενός «θανάτου» και τα επιχειρηματικά συμφέροντα.

Σαν τρολέδες που ξεκολλούν απότομα από τα ηλεκτροφόρα καλώδια, βγάζουν σπίθες και προκαλούν διακοπή της κυκλοφορίας και κορναρίσματα έσκασαν μέσα στον περασμένο μήνα τα δημοσιεύματα για εξαφάνιση των τρόλεϊ από τον συγκοινωνιακό χάρτη της Αθήνας.

Μεγάλη αναταραχή προκλήθηκε από αντιδράσεις εργαζομένων αλλά και κυβερνητικούς αξιωματούχους που ώς πριν από λίγο καιρό δήλωναν ότι θα γίνουν νέες προμήθειες τρόλεϊ. Κι όμως! Ο υπουργός των Τεμπών, Κώστας Αχ. Καραμανλής, είχε με τον τρόπο του προαναγγείλει το μοιραίο τέσσερα χρόνια νωρίτερα…

                                                                                                                            Φωτο: Κωνσταντίνος Κυρανάκης | ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΝΤΑΡΙΝΗΣ/EUROKINISSI

 Και ο νυν διάδοχός του, αναπληρωτής υπουργός Μεταφορών Κωνσταντίνος Κυρανάκης, ήρθε με δηλώσεις του να επιβεβαιώσει τα δημοσιεύματα μιλώντας για σχέδιο(;) σταδιακής κατάργησης των τρόλεϊ προκειμένου να φύγουν τα τεντωμένα καλώδια από τον αττικό ουρανό – αναδεικνύοντας έτσι τα αισθητικά προτάγματα αυτής της κυβέρνησης. Μετά τις πρωτοβουλίες του για την επιδότηση των ταξί προκειμένου να μεταφέρουν μεθυσμένους και την αναβάθμιση της ασφάλειας στα τρένα μέσω του συστήματος που θα βλέπουμε την πορεία τους όπως παρακολουθούμε τις παραγγελίες των ντελίβερι, ο κ. Κυρανάκης έριξε όλο του το βάρος για να φύγουν οι συστοιχίες καλωδίων των τρόλεϊ («κληματαριές» στη γλώσσα των εναεριτών που τα συντηρούν μέρα και νύχτα επί δεκαετίες) αφού, όπως είπε, γίνονται συνεχώς προμήθειες ηλεκτροκίνητων λεωφορείων με μπαταρία.

Επειδή όμως το κράτος –και ειδικά το «επιτελικό»– έχει συνέχεια, η «Εφ.Συν.» επιχειρεί παρακάτω μια χρονολόγηση των επίσημων δηλώσεων σχετικά με τα τρόλεϊ από το καλοκαίρι του 2019, όταν ανέλαβε την εξουσία η Νέα Δημοκρατία του Κυριάκου Μητσοτάκη. Μια πορεία έξι χρόνων που ουδέποτε ώς τώρα έθεσε στόχο την κατάργηση των τρόλεϊ και γενικότερα την ουσιαστική βελτίωση της καθημερινότητας των μετακινουμένων με μέσα μαζικής μεταφοράς, αλλά κυριαρχήθηκε από την εκχώρηση γραμμών σε ιδιώτες και σημαδεμένες αναθέσεις έργων και προμηθειών.

Η πρώτη κυκλοφορία τους στην Αθήνα και όσα δρομολογήθηκαν τα τελευταία 6 χρόνια επί Ν.Δ.

Το χρονολόγιο δεν θα ακολουθήσει το παράδειγμα των εξεταστικών της Ν.Δ. που, όποτε τη συμφέρει, επεκτείνει την έρευνα στα σκοτεινά βάθη του χρόνου. Ομως εδώ αξίζει να επισημάνουμε δύο παλαιότερα ιστορικά στοιχεία:

● Τα τρόλεϊ πρωτοκυκλοφόρησαν το 1948 στον Πειραιά, αλλά έκαναν δυναμική εμφάνιση στο κέντρο της Αθήνας το 1953 όταν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής αποφάσισε να ξηλώσει τις γραμμές των τραμ. Τη δουλειά των τραμ ανέλαβαν τα τρόλεϊ και έτσι απελευθερώθηκε χώρος στην άσφαλτο για την πλημμύρα των Ι.Χ. που έφεραν οι επόμενες δεκαετίες. Για το επίπεδο εξυπηρέτησης των επιβατών δεν έγινε έρευνα, όμως το κοινό είχε από το 1948 ετοιμαστεί κατάλληλα τραγουδώντας «το τραμ το τελευταίο».

● Μετά τη χούντα, τα τρόλεϊ διατήρησαν τη δυναμική τους με τις αθρόες προμήθειες οχημάτων ZIU σοβιετικής κατασκευής. Μεσολαβητής σε εκείνες τις αγορές ήταν ο επιχειρηματίας Δημήτρης Κοπελούζος. Ο ίδιος μεσολαβεί και σήμερα στις συνεχόμενες προμήθειες κινεζικών ηλεκτροκίνητων λεωφορείων Yutong που εκτοπίζουν τα τρόλεϊ. Οπως αναφέρουν σε υπόμνημά τους οι εργαζόμενοι, ένα μπαταριοκίνητο κοστίζει 750-850 χιλιάδες ευρώ (έναντι 680.000 για τρόλεϊ νέας γενιάς), ενώ η μπαταρία του κοστίζει έως 150.000 και πρέπει να αλλάζει κάθε 6-9 έτη.

● Αύγουστος 2020: Ετοιμάζεται η πρώτη σύμβαση για την απευθείας ανάθεση 60 γραμμών των δημόσιων συγκοινωνιών στα ιδιωτικά-επιδοτούμενα ΚΤΕΛ. Μέσα αναφέρεται ότι «στην υφιστάμενη κατάσταση, ο στόλος των οχημάτων της Ο.ΣΥ. (Οδικές Συγκοινωνίες) ανέρχεται συνολικά σε 2.016 οχήματα, από τα οποία 1.730 θερμικά λεωφορεία και 286 τρόλεϊ. Στα οχήματα αυτά περιλαμβάνονται τα παροπλισμένα, τα οχήματα με βλάβες (μακροχρόνιες, μεγάλες, μικρές) και τα διαθέσιμα οχήματα, τα οποία είναι έτοιμα προς δρομολόγηση. Από τα συνολικά 1.260 διαθέσιμα οχήματα, τα 821 είναι πετρελαίου, τα 197 φυσικού αερίου και 242 ηλεκτροκίνητα τρόλεϊ, με μέσο όρο ηλικίας 18,8 έτη για τα λεωφορεία πετρελαίου, 16 έτη για τα λεωφορεία φυσικού αερίου και 18,8 έτη για τα ηλεκτροκίνητα τρόλεϊ».

● Οκτώβριος 2020: Υστερα από μήνες πανδημίας κορονοϊού και λοκντάουν και εν όψει χειμώνα, ξεσπά διαμάχη για την έλλειψη συγκοινωνιακών μέσων που προκαλεί επικίνδυνο συνωστισμό για το κοινό. «Παραλάβαμε 830- 850 λεωφορεία και αυτό που κάναμε σε πρώτη φάση ήταν να ανατάξουμε τον στόλο και φτάσαμε να βγάλουμε μέχρι 1.100 λεωφορεία και τρόλεϊ», δηλώνει στις συνεντεύξεις του ο τότε υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Κ. Αχ. Καραμανλής, ακολουθώντας την τακτική μετάθεσης των ευθυνών στον ΣΥΡΙΖΑ. Και συνεχίζει: «Συμπράττουμε με τον ιδιωτικό τομέα, τα ΚΤΕΛ, για την εκμίσθωση των οχημάτων. Το leasing έχει γίνει ήδη με πολύ μεγάλη επιτυχία στη Θεσσαλονίκη και μέσα στο επόμενο τρίμηνο θα δείτε μέχρι 1.500 λεωφορεία στην Αθήνα, που σημαίνει ότι θα έχουμε καταφέρει μέσα σε λιγότερο από 15 μήνες να αυξήσουμε τον στόλο κατά 80%».

● Νοέμβριος 2020: «Η αναφορά σε μειωμένο αριθμό λεωφορείων βοηθά τη Ν.Δ. να δικαιολογήσει την παραχώρηση 60 αστικών γραμμών στα ΚΤΕΛ και τη (χρυσοπληρωμένη) μίσθωση 300 μεταχειρισμένων οχημάτων, την ώρα που υπάρχουν διαθέσιμα πάνω από 1.400 αστικά λεωφορεία και 350 τρόλεϊ στην Αθήνα», απαντά ο ΣΥΡΙΖΑ. «Στα αμαξοστάσια ασφαλώς και υπάρχουν κάποια οχήματα, δεν έκαναν καμία τρομερή ανακάλυψη τα λαγωνικά του ΣΥΡΙΖΑ! Είναι είτε ακατάλληλα πλέον να κυκλοφορήσουν είτε με προβλήματα τα οποία θα επισκευαστούν και θα ξαναβγούν στον δρόμο», ανταπαντά ο Κ. Αχ. Καραμανλής.

● 28/4/2021: Σε συνέντευξή του στον Γιάννη Πρετεντέρη και στον ραδιοσταθμό «Θεμα 104,6», ο Κ. Αχ. Καραμανλής διαπιστώνει βελτιωμένη κατάσταση στις αστικές συγκοινωνίες και εξαγγέλλει διαγωνισμό για προμήθεια 800 καινούργιων λεωφορείων με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης. Τέσσερα χρόνια αργότερα, ο στόχος των 800 δεν έχει ακόμα επιτευχθεί. Στην ίδια συνέντευξη, ο υπουργός υπόσχεται σιδηροδρομικά έργα 3-5 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Υποκατάσταση τρόλεϊ από μπαταριοκίνητα

● 19 Ιουλίου 2021: Εκδίδεται επίσημο δελτίο Τύπου του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών με τίτλο: «Kώστας Καραμανλής: Πάμε στη νέα εποχή της ηλεκτροκίνησης». Από το κείμενο μαθαίνουμε ότι ο υπουργός συμμετείχε «στην πρώτη δοκιμαστική διαδρομή ενός ακόμη [sic] ηλεκτροκίνητου λεωφορείου» και πως έως εκείνη τη στιγμή είχαν δοκιμαστεί πέντε τύποι ηλεκτρικών λεωφορείων, «τρία κινεζικής τεχνολογίας και δύο ευρωπαϊκής». Εδώ διαβάζουμε και μία αναφορά σημαδιακή για τη μελλοντική υποκατάσταση: «Το ηλεκτροκίνητο λεωφορείο Irizar ie tram, μήκους 12 μέτρων, θα εκτελέσει ειδικότερα για τέσσερις εβδομάδες δοκιμαστικά δρομολόγια σε πραγματικές οδικές συνθήκες, στο δρομολόγιο της Γραμμής 2 των Τρόλεϊ “Ανω Κυψέλη - Παγκράτι - Καισαριανή”». Με δεδομένη την παντελή έλλειψη συνεντεύξεων Τύπου, ουδείς θα θέσει το ερώτημα: Γιατί ένα ηλεκτρικό λεωφορείο να μη δοκιμαστεί σε μια γραμμή πετρελαιοκίνητου λεωφορείου προκειμένου κάποτε να το αντικαταστήσει;

● 27/5/2022: Μιλώντας στο συνέδριο «Athens Energy Dialogues», ο τότε πρόεδρος της Ο.ΣΥ. (νυν δήμαρχος Κηφισιάς) Β. Ξυπολυτάς υπόσχεται ότι «το πρώτο εξάμηνο του 2023 (σ.σ.: έπεσε έξω έναν χρόνο) θα κυκλοφορούν στην Αθήνα τα πρώτα ηλεκτροκίνητα λεωφορεία, γεγονός το οποίο αναμένεται να αλλάξει εντελώς την εικόνα της πόλης». Μιλά όμως και «για την συμβολή των τρόλεϊ στην ηλεκτροκίνηση», αναφέροντας ότι «στην πόλη κυκλοφορούν 220 λειτουργικά τρόλεϊ, σε δίκτυο 260 χιλιομέτρων, κάνοντας, ήδη, την Αθήνα να βρίσκεται ανάμεσα στις πρώτες χώρες, ήδη, στη χρήση του ηλεκτρικού στις αστικές μεταφορές». Στην ίδια ομιλία, πανηγυρίζει και για την εκχώρηση γραμμών σε ιδιώτες: «Αν αυτό το λέγαμε πριν πέντε-δέκα χρόνια θα γελούσαμε γιατί η Ο.ΣΥ. είναι ένας Οργανισμός πολύ δύσκολος. Οποτε επιχειρήθηκε κάποια τομή, γίναν απεργίες, υπήρχαν αντιδράσεις. Θυμόμαστε το ’90, θυμόμαστε και αργότερα τι συνέβη. Και όμως έγινε χωρίς καμία απεργία, χωρίς σχεδόν καμία αντίδραση».

● 28/6/2024: Οι πάσης φύσεως πανηγυρισμοί θα συνεχιστούν μέχρι το έγκλημα των Τεμπών. Μετά την 28η Φεβρουαρίου 2023, το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών θα ασχολείται κυρίως με τη διάσωση της κυβέρνησης από τις ευθύνες της για τον θάνατο 57 ανθρώπων, τον τραυματισμό 180 και την απαξίωση του ελληνικού σιδηροδρόμου γενικότερα. Η ηγεσία του υπουργείου αλλάζει και ξαναλλάζει, και στις 28 Ιουνίου 2024 ο τότε υφυπουργός Βασίλης Οικονόμου υπόσχεται πως μετά το δεύτερο εξάμηνο του 2025 «δεν θα υπάρχει λεωφορείο και τρόλεϊ στην Αθήνα που να μην είναι προσβάσιμο στα ΑμεΑ».

● 11/7/2024: Με επίσημο δελτίο Τύπου αναγγέλλεται δημόσια διαβούλευση για τον διαγωνισμό «προμήθειας 700 νέων ηλεκτρικών λεωφορείων και τρόλεϊ σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη».

● 19/7/2024: Για να το κάνει ακόμα πιο σαφές, ο υφυπουργός Β. Οικονόμου επισκέπτεται αυτοπροσώπως το αμαξοστάσιο των τρόλεϊ στη Νέα Φιλαδέλφεια (Κόκκινος Μύλος) και εκδίδει δελτίο Τύπου με τίτλο: «Βασίλης Οικονόμου: Ανανεώνουμε τον στόλο των Τρόλεϊ με νέα οχήματα». «Με τα νέα 200 Τρόλεϊ, προχωράμε σε έναν σύγχρονο και πιο αποδοτικό στόλο, έτοιμο να καλύψει τις ανάγκες των πολιτών για ποιοτική και ασφαλή καθημερινότητα», εξηγεί. Ο κ. Οικονόμου, σε αντίθεση με τον τότε προϊστάμενό του υπουργό Χρ. Σταϊκούρα, ήταν και ο μόνος που βγήκε δημοσίως τώρα και επέπληξε τον Κ. Κυρανάκη για τις πρόσφατες δηλώσεις περί κατάργησης των τρόλεϊ.

● 22/8/2024: Υπογράφεται σύμβαση για τη μίσθωση leasing 300 λεωφορείων με την Εθνική και συνοδεύεται από δηλώσεις. Ο πρόεδρος της Ο.ΣΥ. και διευθύνων σύμβουλος του ΟΑΣΑ, Γιώργος Σπηλιόπουλος, αναφέρεται στον διαγωνισμό για 700 ηλεκτρικά λεωφορεία και τρόλεϊ. Αναλυτικότερος, ο τότε υπουργός Χρήστος Σταϊκούρας αναφέρεται στην προμήθεια άλλων 700 οχημάτων «εκ των οποίων τα 200 είναι τρόλεϊ».

● 18/9/24: Μια νότα αμφιβολίας σχετικά με τα τρόλεϊ βγαίνει από την τότε γενική γραμματέα Μεταφορών, Δέσποινα Παληαρούτα, καθώς μιλά στο 7ο Συνέδριο Υποδομών και Μεταφορών - ITC 2024: «Μέχρι το φθινόπωρο του 2025, συνολικά 951 νέα λεωφορεία θα κυκλοφορούν στους δρόμους της Αττικής, καθώς πάνω από το 70% του στόλου θα ανανεωθεί» και πρόσθεσε ότι «θέλουμε και προσπαθούμε να βρούμε χρηματοδότηση για τα τρόλεϊ έτσι ώστε ο αριθμός αυτός να αυξηθεί περισσότερο».

● 4/12/2024: Στο 2ο συνέδριο του Υπερταμείου (GROWTHFUND SUMMIT), ωστόσο, ο διευθύνων σύμβουλος του ΟΑΣΑ, Γιώργος Σπηλιόπουλος, δεν κρατά επιφυλάξεις, μιλά για το πρόγραμμα επενδύσεων και υπόσχεται «πως μέχρι το 2027 θα έχουμε 1.500 νέα λεωφορεία και τρόλεϊ».

● 29/5/2025: Με υπερηφάνεια η Ο.ΣΥ. ανακοινώνει ότι φιλοξένησε στις εγκαταστάσεις της διεθνή συνάντηση για τα τρόλεϊ (42nd Trolleybus Committee) στο πλαίσιο συνεδρίου της Διεθνούς Ενωσης Δημόσιων Μεταφορών - UITP (Union Internationale des Transports Publics). Οπως διαβάζουμε, ο διευθύνων σύμβουλος της Ο.ΣΥ. Α.Ε., Στέφανος Αγιάσογλου, στο πλαίσιο του συνεδρίου ανέδειξε τον καθοριστικό ρόλο της ηλεκτροκίνησης, θυμίζοντας ότι μετράει στην Ελλάδα 77 χρόνια ζωής, αφού τα πρώτα εμφανίστηκαν το 1948 στον Πειραιά.

Μέσα στον Ιούλιο προκύπτει ο καταιγισμός των δημοσιευμάτων για την απόφαση Κυρανάκη να εξαφανίσει τα τρόλεϊ. Ο ίδιος με δηλώσεις του επιβεβαιώνει ότι υπάρχει σχεδιασμός απομάκρυνσης από το κέντρο της πόλης, χωρίς περαιτέρω λεπτομέρειες. Η Ομοσπονδία Συνδικάτων Μεταφορών Ελλάδος (ΟΣΜΕ) και σωματεία εργαζομένων (όπου κυριαρχεί η γαλάζια ΔΑΚΕ) εκδίδουν ανακοινώσεις μιλώντας για υπονόμευση των τρόλεϊ και κατάργηση ενός δικτύου που λειτουργεί με σωρευμένη τεχνογνωσία προκειμένου να ευνοηθούν νέες πανάκριβες προμήθειες.

Σε υπόμνημά τους παραθέτουν τα τεχνικά πλεονεκτήματα των τρόλεϊ: συνεχής παροχή ηλεκτρικής ενέργειας χωρίς ανάγκη για φόρτιση, χαμηλότερη κατανάλωση ενέργειας ανά χιλιόμετρο λόγω απουσίας της βαρύτερης μπαταρίας, υψηλή ενεργειακή απόδοση λόγω σταθερής τάσης δικτύου, μικρότερη παραγωγή τοξικών αποβλήτων από μπαταρίες. Παραθέτουν ευρωπαϊκά παραδείγματα αναφέροντας πόλεις (Πράγα, Βουδαπέστη, Ζυρίχη, Γενεύη, Ρίγα) που εκσυγχρονίζουν και επεκτείνουν τα δίκτυα για τα τρόλεϊ. Οσο για την αντιαισθητικότητα των δικτύων εναέριων καλωδίων, καλούν όσους ενοχλούνται να δουν τα παρκαρισμένα οχήματα πάνω σε πεζοδρόμια, τα κλιματιστικά που κρέμονται από προσόψεις κτιρίων, τα στηρίγματα των διαφημιστικών πινακίδων, τις άναρχες ταμπέλες και τα συρμάτινα κουβούκλια καλωδίων τηλεπικοινωνιών που γεμίζουν κάθετο και οριζόντιο χώρο. Επειδή, όμως, άνθρωποι δεν κατοικούν μόνο στις πόλεις, θα προσθέταμε ότι αντιαισθητικές είναι και οι εκατοντάδες ανεμογεννήτριες που είναι σπαρμένες στα βουνά, αλλά η κυβέρνηση μας ζητά να τις ανεχθούμε γιατί υπάρχει ανάγκη παραγωγής και εξαγωγής ηλεκτρισμού...

Στο μεταξύ, η κινεζική Yutong, που έχει ήδη προμηθεύσει 250 ηλεκτροκίνητα λεωφορεία το 2024 (τα 110 στη Θεσσαλονίκη) και ακόμα 100 τον περασμένο χειμώνα μέσω leasing, ετοιμάζεται να αναλάβει την προμήθεια ακόμα 125 οχημάτων.

Αναδημοσίευση από efsyn.gr 7-8-2025

                                                                Ρωγμή στην ενημέρωση