Πλαστικά μιας χρήσης / Τέλος σε 10 είδη από σήμερα 3 Ιουλίου
Να περιορίσουμε την ποσότητα των πλαστικών και γενικότερα των σκουπιδιών που παράγουμε.
Να εφαρμοστεί ο νέος νόμος για τα πλαστικά μιας χρήσης
Σε ισχύ τίθεται από σήμερα Σάββατο 3 Ιουλίου 2021 η απαγόρευση από την ΕΕ πολλών πλαστικών μιας χρήσης, στοχεύοντας στη μείωση του όγκου και των επιπτώσεων των πλαστικών στο περιβάλλον
Απαγόρευση χρήσης 10 πλαστικών προϊόντων μιας χρήσης ισχύει από τις 3 Ιουλίου 2021 στην Ελλάδα και σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία έχει εκδώσει κατευθυντήριες οδηγίες για τα διάφορα πλαστικά προϊόντα που εντάσσονται στο πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας.
Στην Ελλάδα η εναρμόνιση της εθνικής νομοθεσίας με την Οδηγία ολοκληρώθηκε τον Οκτώβριο 2020 με την ψήφιση του Νόμου 4736/2020 «Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/904 σχετικά με τη μείωση των επιπτώσεων ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον και λοιπές διατάξεις». Ο οποίος προβλέπει συγκεκριμένες διατάξεις για τις κατηγορίες πλαστικών προϊόντων, οι οποίες θα ισχύουν σε διαφορετικές ημερομηνίες.
Έτσι ορισμένα προϊόντα μιας χρήσης καταργούνται από 3 Ιουλίου 2021. Πρόκειται για εκείνα τα προϊόντα που βρίσκονται συνηθέστερα στις ακτές. Για άλλες κατηγορίες πλαστικών προϊόντων, όπως τα κυπελάκια για ποτά ή τους περιέκτες τροφίμων θα αρχίσει σταδιακά η μείωσή τους προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι της Οδηγίας.
Για άλλα πλαστικά προϊόντα θα επεκταθεί το πρόγραμμα διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού, προκειμένου να καλύψει και άλλες κατηγορίες πλαστικών αποβλήτων. Επίσης, θα υιοθετηθεί η χωριστή συλλογή για ορισμένες κατηγορίες αποβλήτων πλαστικών. Συγκεκριμένα στο Νόμο προβλέπονται τα ακόλουθα κατ’ άρθρο:
Από τις 3 Ιουλίου 2021 ισχύει η απαγόρευση χρήσης των ακόλουθων 10 προϊόντων στην επικράτεια και σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης:
1) μπατονέτες
2) πλαστικά μαχαιροπίρουνα
3) πλαστικά πιάτα
4) πλαστικά καλαμάκια
5) πλαστικοί αναδευτήρες ποτών
6) πλαστικά στηρίγματα μπαλονιών εκτός από μπαλόνια για βιομηχανικές ή άλλες επαγγελματικές χρήσεις
7) περιέκτες τροφίμων κατασκευασμένοι από διογκωμένο πολυστυρένιο (φελιζόλ)
8) περιέκτες ποτών από διογκωμένο πολυστυρένιο (φελιζόλ), καθώς και τα καπάκια και τα καλύμματά τους και
9) κυπελάκια για ποτά από διογκωμένο πολυστυρένιο (φελιζόλ), καθώς και τα καπάκια και καλύμματά τους.
10) προϊόντα που κατασκευάζονται από οξοδιασπώμενη πλαστική ύλη.
Οσον αφορά ποτηράκια για ποτά και τους περιέκτες τροφίμων έχει τεθεί στόχος μείωσης της κατανάλωσης τουλάχιστον κατά 30% έως το 2024 και κατά 60% έως το 2026 σε σύγκριση με το 2022. Έτσι από 1 Ιανουαρίου του 2022 επιβάλλεται εισφορά προστασίας του περιβάλλοντος (4 λεπτά πλέον ΦΠΑ) ανά τεμάχιο προϊόντος. Η εισφορά έχει ανταποδοτικό χαρακτήρα και τα δημόσια έσοδα, τα οποία προβλέπεται να εισπράττονται από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων εσόδων (ΑΑΔΕ), θα αποδίδονται στο Πράσινο Ταμείο για δράσεις αποκλειστικά συναφείς με τους σκοπούς του Νόμου.
Σύμφωνα με την WWF Ελλάς κάθε άτομο στην Ελλάδα παράγει κατά μέσο όρο 68 κιλά πλαστικών απορριμμάτων ετησίως, που λόγω των χαμηλών ποσοστών ανακύκλωσης, το μεγαλύτερο μέρος καταλήγει σε χωματερές, με υψηλό κίνδυνο διαρροής στο φυσικό περιβάλλον, κυρίως το θαλάσσιο. Έτσι τα πλαστικά απορρίμματα αυτομάτως μετατρέπονται σε «πλαστική παγίδα» για την άγρια ζωή, ενώ επιστρέφουν πίσω στον άνθρωπο μέσω της τροφικής αλυσίδας, με τη μορφή μικροπλαστικών.
Ένα πλαστικό καλαμάκι μπορεί να παραμείνει στο περιβάλλον 200 χρόνια μέχρι να διασπαστεί και ένα πλαστικό μπουκάλι νερού έως 450 χρόνια, είναι σαφές πως η πλαστική ρύπανση συνιστά σήμερα μια από τις μεγαλύτερες απειλές για το περιβάλλον παγκοσμίως.
Ο νόμος 4736/2020 που τέθηκε σε ισχύ στις 20 Οκτωβρίου 2020 περιέχει μια σειρά από διατάξεις για τον περιορισμό της πλαστικής ρύπανσης και των πλαστικών μιας χρήσης.
Τα κύρια σημεία του νόμου που αξίζει να γνωρίζει κανείς και να προετοιμαστεί κατάλληλα είναι τα εξής:
Ιούλιος 2021
Α) Καταργούνται και δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα εξής πλαστικά μιας χρήσης: Μπατονέτες / Μαχαιροπίρουνα (πιρούνια, μαχαίρια, κουτάλια, ξυλάκια φαγητού) / Πιάτα / Καλαμάκια / Αναδευτήρες ποτών / Πλαστικά στηρίγματα μπαλονιών / Περιέκτες τροφίμων κατασκευασμένοι από διογκωμένο πολυστυρένιο (φελιζόλ) / Περιέκτες ποτών από διογκωμένο πολυστυρένιο (φελιζόλ) και τα καπάκια και καλύμματά τους / Κυπελλάκια για ποτά από διογκωμένο πολυστυρένιο (φελιζόλ) και τα καπάκια και καλύμματά τουs. Β) Οι δήμοι θα πρέπει να έχουν κατασκευάσει και να λειτουργούν δημόσιες βρύσες σε παιδικές χαρές και δημοτικά γυμναστήρια, καθώς και να επεκτείνουν το δίκτυο κοινόχρηστων βρυσών σε πολυσύχναστα μέρη.
Ιανουάριος 2022
Α) Επιβάλλεται εισφορά 5 λεπτά του ευρώ για ποτήρια καφέ και δοχεία takeaway. Β) Κάθε πολίτης θα μπορεί να αγοράσει φαγητό ή ποτό, από καφέ, παντοπωλεία, σούπερ μάρκετ κλπ, με το δικό του σκεύος, χωρίς κανείς να τον εμποδίσει. Μάλιστα, προβλέπεται έκπτωση για όσους προμηθεύονται τρόφιμα με δικά τους σκεύη.
Ιανουάριος 2023
Α) Οι εταιρίες που παράγουν και διακινούν υγρά μαντηλάκια, μπαλόνια και είδη καπνού υποχρεώνονται να αναλάβουν το κόστος καθαρισμού, διαλογής, μεταφοράς και επεξεργασίας αυτών των πλαστικών απορριμμάτων. Β) Ξεκινά η λειτουργία συστήματος επιστροφής εγγύησης για πλαστικές φιάλες (και για φιάλες αλουμινίου). Δηλαδή, όταν επιστρέφουμε το πλαστικό μπουκάλι στα κατάλληλα σημεία θα παίρνουμε πίσω το επιπρόσθετο ποσό που δώσαμε σαν εγγύηση όταν αγοράσαμε το προϊόν. Στόχος είναι με αυτό το σύστημα να συλλέγεται το 77% των πλαστικών φιαλών που διατίθενται στην αγορά έως το 2025 και το 90% έως το 2029.
Ιανουάριος 2024
Α) Οι εταιρίες που παράγουν και διακινούν αλιευτικά εργαλεία καθίστανται υπεύθυνες για την ασφαλή συλλογή και ανακύκλωσή τους, ώστε να μην απορρίπτονται ανεξέλεγκτα στο θαλάσσιο περιβάλλον. Στόχος είναι να συλλέγεται τουλάχιστον το 40% των αποβλήτων αλιευτικών εργαλείων με σκοπό την ανακύκλωση έως το 2025.
Ιούλιος 2024
Οι πλαστικές φιάλες θα πρέπει να έχουν καπάκια που παραμένουν προσαρτημένα στο προϊόν. Δεν θα απορρίπτονται δηλαδή ξεχωριστά.
Ιανουάριος 2025
Οι πλαστικές φιάλες PET θα πρέπει να διατίθενται στην αγορά με 25% ανακυκλωμένο υλικό, δηλαδή το 25% του μπουκαλιού θα πρέπει να είναι από ανακυκλώμενο PET.
Κλειδί σε όλα τα παραπάνω είναι η έγκαιρη και απρόσκοπτη εφαρμογή του νόμου, από την πολιτεία και τους πολίτες.
Δυστυχώς όμως παρότι πέρασαν αρκετοί μήνες από την ψήφιση του νόμου, ελάχιστα γνωρίζουν οι πολίτες, οι επιχειρήσεις, έτσι ώστε να εφαρμοστεί στην πράξη.
Ο Οδηγός αντικατάστασης και ανακύκλωσης πλαστικών που εξέδωσε η WWF Ελλάς με πληροφορίες καθημερινής χρήσης, μας βοηθά στην αντικατάσταση και των περιορισμό των πλαστικών προϊόντων.
Όπως επισημαίνει η WWF Ελλάς
Το σημαντικό είναι να περιορίσουμε την ποσότητα των πλαστικών και γενικότερα των σκουπιδιών που παράγουμε.
Ο οδηγός έχει ως κύριο μέλημα να δώσει ερεθίσματα ώστε να μειώσουμε τα απορρίμματα που παράγουμε. Αυτό είναι καλό όχι μόνο για το περιβάλλον αλλά και για την τσέπη μας.
Σύντομα όλοι οι πολίτες θα κληθούμε να πληρώνουμε τα δημοτικά τέλη καθαριότητας ανάλογα με τις ποσότητες απορριμμάτων που πετάμε και όχι βάσει των τετραγωνικών μέτρων της κατοικίας μας. Επιπρόσθετα, το τέλος ταφής που θα επιβληθεί στις δημοτικές αρχές, όπως επίσης και ο φόρος για τα πλαστικά που δεν ανακυκλώνονται, θα μετακυλιστεί στον τελικό χρήστη, δηλαδή σε όλους εμάς. Η μείωση των σκουπιδιών μας, εκτός του ότι θα συμβάλλει καθοριστικά στην προστασία του περιβάλλοντος θα περιορίσει και τα έξοδά μας. Κι αυτό δεν αφορά μόνο τα πλαστικά. Αφορά επίσης όλα τα προϊόντα που αγοράζουμε, αφορά τη σπατάλη φαγητού που παρατηρείται στον οικιακό τομέα, αφορά την ασύστολη αγορά καταναλωτικών αγαθών, όπως ρούχα και συσκευές.
Η πρόληψη λοιπόν πρέπει να αποτελεί πρώτη μας επιλογή σε ό,τι κάνουμε. Η πρόληψη είναι το ζητούμενο!
ΠΗΓΗ: Αυγή
Ρωγμή στην ενημέρωση
Δεν υπάρχουν σχόλια