Πως διαμορφώνονται τα εφάπαξ για όλα τα ταμεία σε Δημόσιο και Ιδιωτικό τομέα

 Συρικνομένο παραμένει  το ΕΦΑΠΑΞ  σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, αφού η Ν.Δ  εφαρμόζει τους Νόμους του ΣΥΡΙΖΑ, που επιβλήθηκαν καθ υπόδηξει των μνημονίων. 

Ισχύει το «κάθε πέρσι και καλύτερα» για τα εφάπαξ.  

Εφάπαξ 22.800 ευρώ κατά μέσο όρο καταβάλλεται στους δημοσίους υπαλλήλους που βγαίνουν στη σύνταξη, ενώ για τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα που έχουν καταβάλει εισφορές σε αντίστοιχους κλάδους πρόνοιας το μέσο εφάπαξ βρίσκεται στις 15.880 ευρώ.

Τα παραπάνω ποσά αφορούν πληρωμές που  πραγματοποιήθηκαν στο διάστημα Ιουλίου 2021 – Ιουλίου 2022 σε 34.533 συνταξιούχους, εκ των οποίων οι 14.529 από Ταμεία Πρόνοιας του Δημοσίου και 20.000 από Ταμεία Πρόνοιας του ιδιωτικού τομέα.

Συρρίκνωση

Από τις συγκρίσεις με τις πληρωμές που είχαν προηγηθεί προκύπτει ότι τα ποσά που πήραν οι δικαιούχοι είναι μικρότερα σε σχέση με προηγούμενα έτη.

Στις νέες πληρωμές, δε, που είναι σε εξέλιξη τα ποσά που θα λάβουν οι συνταξιούχοι για το εφάπαξ είναι ελαφρώς χαμηλότερα, δηλαδή το μέσο εφάπαξ για το ΤΠΔΥ εν προκειμένω θα πέσει κάτω και από τις 21.000 ευρώ. Για παράδειγμα, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΦΚΑ τα εφάπαξ που είναι να πληρωθούν από τη λίστα αναμονής σε 7.283 συνταξιούχους του Δημοσίου είναι κατά μέσο όρο στις 20.880 ευρώ. Το σύνολο των πληρωμών ανέρχεται σε 152 εκατ. ευρώ που σημαίνει ότι οι 7.283 δικαιούχοι θα λάβουν 20.880 ευρώ κατά μέσο όρο.

Αυτό που φαίνεται από τις πληρωμές είναι ότι για τα εφάπαξ ισχύει το «κάθε πέρσι και καλύτερα» και έχει να κάνει με το νόμο Κατρούγκαλου   (Ν. 4387/2016), καθως και το Ν. 4488/2017

 Σύμφωνα με το Ν. 4488/2017 Άρθρο 16

Τροποποίηση του άρθρου 42 του ν. 4052/2012 (Α΄ 41)

Η υποπερίπτωση βα΄ της περίπτωσης β΄ της παρ. 5 του άρθρου 42 του ν. 4052/2012 (Α΄ 41) αντικαθίσταται από 13.5.2016, ως εξής:
«βα. Το τμήμα της σύνταξης που αντιστοιχεί στο χρόνο ασφάλισης που έχει πραγματοποιηθεί έως και 31.12.2014 υπολογίζεται με βάση ποσοστό αναπλήρωσης, το οποίο για κάθε έτος ασφάλισης αντιστοιχεί σε ποσοστό 0,45% επί των συντάξιμων αποδοχών κάθε ασφαλισμένου που υπεβλήθησαν σε εισφορές υπέρ επικουρικής ασφάλισης.
Ως συντάξιμες αποδοχές νοούνται: βαα. Για τους μισθωτούς, ο μέσος όρος μηνιαίων αποδοχών του ασφαλισμένου από το έτος 2002 έως και το έτος 2014. Ο μέσος αυτός όρος υπολογίζεται ως το πηλίκον της διαίρεσης του συνόλου των μηνιαίων αποδοχών του ασφαλισμένου διά του χρόνου ασφάλισής του κατά το ανωτέρω χρονικό διάστημα. Ως σύνολο μηνιαίων αποδοχών που έλαβε ο ασφαλισμένος νοείται το άθροισμα των μηνιαίων αποδοχών που υπόκεινται σε εισφορές υπέρ επικουρικής ασφάλισης, για το ανωτέρω χρονικό διάστημα. Για τον υπολογισμό των συντάξιμων αποδοχών λαμβάνονται υπόψη οι αποδοχές του ασφαλισμένου για κάθε ημερολογιακό έτος, αναπροσαρμοζόμενες σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 8 του ν. 4387/2016.
βαβ. Για τους αυτοαπασχολούμενους και τους ελεύθερους επαγγελματίες, το εισόδημα, το οποίο υπόκειται σε εισφορές υπέρ επικουρικής ασφάλισης του ασφαλισμένου από το έτος 2002 έως και το έτος 2014. Ως εισόδημα νοείται το ποσό που θα αποτελούσε το ασφαλιστέο μηνιαίο εισόδημα αν εκλαμβανόταν ως μηνιαία εισφορά το ποσό που πράγματι καταβλήθηκε για κάθε μήνα ασφάλισης κατά το ανωτέρω χρονικό διάστημα. Στο ποσό της ασφαλιστικής εισφοράς που πράγματι καταβλήθηκε για κάθε ασφαλισμένο συνυπολογίζεται, όπου υπήρχε, και η ασφαλιστική εισφορά που έχει καταβληθεί από τον εργοδότη. Για τους ασφαλισμένους με ποσό εισφοράς υπέρ επικουρικής ασφάλισης, που προκύπτει ανάλογα με την αξία ή την ποσότητα επί των αγοραζομένων ή πωλουμένων προϊόντων, ο μέσος όρος μηνιαίων τεκμαρτών αποδοχών που προκύπτουν από την αναγωγή των πραγματικά καταβληθεισών μηνιαίων ασφαλιστικών εισφορών, των ετών 2002 έως και 2014, θεωρώντας ως ποσοστό εισφοράς το 6%. Για τον υπολογισμό των συντάξιμων αποδοχών λαμβάνεται υπόψη το εισόδημα του ασφαλισμένου για κάθε ημερολογιακό έτος, αναπροσαρμοζόμενο σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 8 του ν. 4387/2016.
βαγ. Αν για τον προσδιορισμό των συντάξιμων αποδοχών δεν προκύπτουν ασφαλιστικά στοιχεία από πραγματικό ή πλασματικό χρόνο ασφάλισης ή από προαιρετική ασφάλιση, για χρονικό διάστημα τουλάχιστον πέντε (5) ετών από το έτος 2002 έως το έτος 2014, τότε για τον υπολογισμό των συντάξιμων αποδοχών του τμήματος της επικουρικής σύνταξης που αντιστοιχεί στο χρόνο ασφάλισης έως και το έτος 2014 αναζητούνται τα ασφαλιστικά στοιχεία και κατά το πριν το έτος 2002 χρονικό διάστημα μέχρι τη συμπλήρωση συνολικά πέντε (5) ετών.
βαδ. Για το χρόνο ασφάλισης που αναγνωρίζεται πλασματικά, ύστερα από την καταβολή του προβλεπόμενου ποσού εξαγοράς, ως συντάξιμες αποδοχές ορίζεται το ποσό που θα αποτελούσε τον ασφαλιστέο μηνιαίο μισθό-εισόδημα, αν εκλαμβανόταν ως μηνιαία εισφορά το ποσό που καταβλήθηκε για την εξαγορά κάθε μήνα ασφάλισης. Οι πλασματικοί χρόνοι που αναγνωρίστηκαν χωρίς εξαγορά δεν συνυπολογίζονται για τον υπολογισμό του ποσού του ανωτέρω τμήματος της σύνταξης».

Η όποια ανταποδοτικότητα στο εφάπαξ είναι πλέον αυτή που αφορά στις εισφορές που κατέβαλαν οι παλαιότεροι ασφαλισμένοι ως το 2013. Το τμήμα του εφάπαξ που αντιστοιχεί στα έτη ασφάλισης ως το 2013 υπολογίζεται με το 60% του μέσου όρου του μισθού των υπαλλήλων ή των εισφορών των αυτοαπασχολουμένων για την πενταετία 2009-2013 επί τα χρόνια ασφάλισης ως το 2013. Ενώ από το 2014 και μετά επιστρέφονται άτοκες και χωρίς τιμαριθμική αναπροσαρμογή οι εισφορές.

Για το λόγο αυτόν το εφάπαξ βαίνει μειούμενο χρόνο με το χρόνο όσο περισσότερα έτη προστίθενται στον κουμπαρά εισφορών από το 2014 και μετά.

Για τους νέους, δε, ασφαλισμένους που άρχισαν να καταβάλλουν εισφορές με το νέο σύστημα από 2014 και μετά, ή ακόμη και για όσους έχουν ασφαλιστεί για μια 10ετία με το παλιό καθεστώς, το εφάπαξ καθίσταται άνευ αντικρίσματος καθώς θα τους επιστραφούν ουσιαστικά οι εισφορές που πληρώνουν και μάλιστα άνευ τιμαριθμοποίησης, δηλαδή θα πάρουν λιγότερα από όσα δίνουν! 

Παράλογο… 

Το οξύμωρο, δε, είναι ότι το εφάπαξ μειώνεται χρόνο με τον χρόνο, ενώ στο Δημόσιο τουλάχιστον το Ταμείο Πρόνοιας (ΤΠΔΥ) είναι πλεονασματικό, γι’ αυτό και καταργείται η έκτακτη εισφορά 1% που είχε επιβληθεί το 2011 στις αποδοχές των δημοσίων υπαλλήλων. Σκοπός της επιπλέον εισφοράς ήταν να σωθεί το εφάπαξ από τα ελλείμματα που προκάλεσαν οι αθρόες συνταξιοδοτήσεις και τα υψηλά ποσά που καταβάλλονταν τότε (άνω και των 40.000 ευρώ) που είχαν φτάσει να μηδενίσουν τα αποθεματικά του.

Τότε λοιπόν αποφασίστηκε να πληρώνουν οι δημόσιοι υπάλληλοι 5% αντί 4% για να πάρουν εφάπαξ, έγιναν παράλληλα και περικοπές με τα Μνημόνια και με το νόμο Κατρούγκαλου, αλλά σήμερα που υπάρχει πλεόνασμα το εφάπαξ συνεχίζει να μειώνεται με ρυθμό 2%-2,5% ετησίως χωρίς προοπτική αύξησης.

Μάλιστα δεν θα επιστραφεί ούτε ένα μικρό ποσό από την έκτακτη εισφορά 1% που τώρα καταργείται διότι ο Νόμος 3986/2011 (επί ΠΑΣΟΚ και Μνημονίων) όρισε εξαρχής την εν λόγω εισφορά ως μη ανταποδοτική και ως εκ τούτου από τότε είχε ξεκαθαριστεί ότι δεν θα πάρουν τίποτε πίσω από αυτό το 1% οι δημόσιοι υπάλληλοι.

Θα έπρεπε όμως τώρα που η κυβέρνηση της Ν.Δ. αποφάσισε να την καταργήσει, να επιστρέψει ένα μέρος της στο εφάπαξ, παγώνοντας για παράδειγμα τις μειώσεις για τρία χρόνια.

Συντάξεις-εφάπαξ: Τι πληρώνει κάθε Ταμείο

Σύμφωνα με τους πίνακες που εξασφάλισε και δημοσιεύει ο «Ελεύθερος Τύπος», το μέσο εφάπαξ που καταβάλλουν όλα τα Ταμεία Πρόνοιας του Δημοσίου είναι 22.942 ευρώ, και 15.881 ευρώ είναι το μέσο εφάπαξ για όλα τα Ταμεία Πρόνοιας του ιδιωτικού τομέα.

Προσοχή: Τα επιμέρους ποσά (ανά δικαιούχο) διαφοροποιούνται από τον μέσο όρο και μπορεί να είναι είτε υψηλότερα είτε χαμηλότερα από το μέσο εφάπαξ. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη τα αντίστοιχα μέσα ποσά εφάπαξ προηγούμενων ετών, προκύπτει ότι κάθε χρόνο ο μέσος όρος πέφτει, άρα και σε ατομικό επίπεδο το εφάπαξ είναι μικρότερο.

Το μέσο εφάπαξ που κατέβαλαν τα Ταμεία Πρόνοιας του Δημοσίου ως τον Ιούλιο του 2022 διαμορφώνεται:

*Στις 22.819 ευρώ για τους δημοσίους υπαλλήλους υπουργείων και κεντρικών υπηρεσιών (ΤΠΔΥ).

* Στις 23.505 ευρώ για τους υπαλλήλους των Νομικών Προσώπων (Οργανισμοί υπουργείων κ.ά.).

* Στις 23.248 ευρώ για τους υπαλλήλους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

* Στις 23.405 ευρώ για τους υπαλλήλους του ΙΚΑ.

Αντίστοιχα στα Ταμεία Πρόνοιας του ιδιωτικού τομέα το μέσο εφάπαξ με βάση τις πληρωμές Ιουλίου 2021-Ιουλίου 2022 διαμορφώνεται:

*Στις 15.799 ευρώ για τους συνταξιούχους ξενοδοχοϋπαλλήλους (ΤΑΞΥ).

*Στις 16.066 ευρώ για τους συνταξιούχους από τις βιομηχανίες μετάλλου.

*Στις 15.679 ευρώ για τους συνταξιούχους υπαλλήλους του ΟΛΠ.

*Στις 16.249 ευρώ για τους συνταξιούχους εμποροϋπαλλήλους (ΤΠΥΕΚ).

*Στις 15.614 ευρώ για τους συνταξιούχους της ΔΕΗ.

*Στις 16.358 ευρώ για τους συνταξιούχους του ΤΣΜΕΔΕ.

*Στις 15.845 ευρώ για τους συνταξιούχους αξιωματικούς του Εμπορικού Ναυτικού (ΤΠΑΕΝ) και στις 15.226 ευρώ για τους συνταξιούχους από τα κατώτερα πληρώματα (ΤΠΚΠΕΝ).

Συντάξεις: Ο μηχανισμός μειώσεων 

Με το Νόμο 4387/2016 (νόμος Κατρούγκαλου), όσο περισσότερα είναι τα έτη με τις εισφορές από το 2014 και μετά, μεγαλώνει η μη ανταποδοτική πληρωμή του εφάπαξ και μικραίνει το ποσό που αφορά στο ανταποδοτικό κομμάτι εισφορών ως το 2014. 

Για παράδειγμα:

*Δημόσιος υπάλληλος που βγήκε στη σύνταξη το 2020 με 37 έτη, εκ των οποίων τα 30 έτη ως το 2013 με αποδοχές 1.600 ευρώ στο διάστημα 2009-2013 και τα 7 έτη από 2014 ως και 2020, πήρε εφάπαξ 29.050 ευρώ.

*Δημόσιος υπάλληλος με 37 έτη το 2023 θα έχει τα 27 έτη ως το 2013 και τα 10 έτη από 2014 ως και 2023. Με έναν μέσο όρο αποδοχών 1.600 ευρώ στο διάστημα 2009-2013 το εφάπαξ που θα πάρει για το σύνολο των 37 ετών πέφτει στις 26.500 ευρώ.

ΔΗΜΟΣΙΟΙ ΥΠΑΛΛΗΛΟΙ

Ταμεία Πρόνοιας	Δικαιούχοι (Ιούλιος 2021 – Ιούλιος 2022	Μέσο ποσό εφάπαξ
ΤΠΔΥ	11298	22.819
ΝΠΔΔ	748	23.505
ΤΠΟΕΚΕ	474	23.381
ΕΒΕΒΕΚ	16	24.497
ΤΠΔΚΥ	1251	23.248
ΙΚΑ	742	23.405
ΣΥΝΟΛΑ	14529	22.942

ΙΔΙΩΤΙΚΟΙ ΥΠΑΛΛΗΛΟΙ

Ταμεία Πρόνοιας	Δικαιούχοι (Ιούλιος 2021-Ιούλιος 2022	Μέσο ποσό εφάπαξ
ΤΑΞΥ	1.150	15.799
ΜΕΤΑΛΛΟΥ	1.752	16.066
ΛΙΜΕΝΕΡΓΑΤΩΝ	15	15.643
ΟΛΠ	51	15.679
ΤΠΥΕΚ	1.961	16.249
ΤΣΙΜΕΝΤΩΝ	47	15.850
ΛΙΠΑΣΜΑΤΩΝ	56	16.651
ΟΤΕ	549	15.563
ΟΣΕ	708	15.536
ΕΡΤ	69	16.409
ΔΕΗ	2.537	15.614
ΕΤΕ	79	16.350
ΙΛΤ	86	15.947
ΤΑΙΣΥΤ	28	15.622
ΕΦΗΜΕΡΙΔΩΝ ΑΘΗΝΩΝ	51	15.560
ΤΠΑΕΝ	1.265	15.845
ΤΠΚΠΕΝ	3.310	15.226
ΤΣΜΕΔΕ	2.880	16.358
ΤΠΕΔΕ	250	15.910
ΤΣΑΥ	2.394	16.162
ΤΠΔΑ	630	16.149
ΤΠΔΕ	45	16.183
ΤΑΣ	82	16.243
ΣΥΝΟΛΑ	20.004	15.881

 

Πηγή:  Εφημερίδα «Ελεύθερος Τύπος»

                                                                                            Ρωγμή στην ενημέρωση