Πλειστηριασμοί πρώτης ή και μοναδικής κατοικίας - τίποτε δεν τέλειωσε

     Της Όλγας Μοσχοχωρίτου    

              

Στις 14 Φεβρουαρίου 2023 ο κ. Αλέξης Τσίπρας έδωσε συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΑLPHA και τον δημοσιογράφο κ. Αντώνη Σρόιτερ.

Εκεί αφού αντάλλαξαν διάφορες «χαριτωμενιές» περί της ημέρας των ερωτευμένων, ο Αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης πρόσφερε στον βασικό του πολιτικό αντίπαλο τον Πρωθυπουργό κ. Μητσοτάκη , εν μέσω ακήρυχτης προεκλογικής περιόδου , ένα μεγάλο δώρο.

Συγκεκριμένα του πρότεινε να ανασταλούν οι πλειστηριασμοί πρώτης κατοικίας με ΠΝΠ έως τις εκλογές!!!

Δηλαδή  να αποσυμπιεσθεί το σύστημα τώρα που οι πολίτες άρχισαν να καταλαβαίνουν ότι η κωλυσιεργία της τελευταίας δεκαετίας για την πλήρη αρπαγή της λαϊκής περιουσίας,   οι αναβολές, αναστολές, συμφωνίες κυρίων, πανδημίες και λοιπές καταστροφές που «τράβαγαν το θέμα» σε βάθος χρόνου, έφτασε στο τέλος.

Τώρα που και οι πέτρες έχουν ξεσηκωθεί κατά της κυβέρνησης και της Δικαιοσύνης που την αβαντάρει, ποιος ο λόγος για μια τέτοια ψευδαίσθηση ασφάλειας στα καταματωμένα νοικοκυριά και τους μικρομεσαίους επαγγελματίες;

Προς όφελος ποίου αλήθεια θα λειτουργούσε μια απλή αναστολή της εκτέλεσης αυτού του αποτρόπαιου συμβολαίου θανάτου της μικρής ιδιοκτησίας;

Στην ίδια συνέντευξη ο κ Τσίπρας ισχυρίσθηκε με καμάρι ότι επί των κυβερνήσεών του έγιναν μόνο 25.000 πλειστηριασμοί!!!

Για να είμαστε ξεκάθαροι, στην υπόθεση Πλειστηριασμοί πρώτης κατοικίας, ΣΥΡΙΖΑ, ΝΔ, ΚΙΝΑΛ δουλέψαν και δουλεύουν μαζί, συμπληρώνοντας ο ένας το οπλοστάσιο του άλλου προς όφελος του χρηματιστηριακού κεφαλαίου.

Τόσο που ακόμα και ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθήνας πήρε θέση υπέρ των δανειοληπτών και των ευάλωτων νοικοκυριών , επισημαίνοντας και σωστά το ιστορικό της υπόθεσης.

Και συγκεκριμένα σε πρόσφατη ανακοίνωσή του σημείωσε:

«Όπως έχουμε διαχρονικά επισημάνει, η θεσμική προστασία των ευάλωτων οφειλετών μετά την προστασία του ν. 3869/10 διαρκώς φθίνει:

Τόσο με τον 4345/15 όσο και με τον 4605/19 (Νόμος Σταθάκη). Με το νέο πτωχευτικό νόμο (4738/20, επί ΝΔ) καταργήθηκε κάθε διάταξη προστασίας της κυριότητας της πρώτης κατοικίας των ευάλωτων δανειοληπτών, δίνοντας τους ως μόνη διέξοδο την παραμονή τους σε αυτή ως μισθωτές.

Ο υφιστάμενος εξωδικαστικός μηχανισμός ρύθμισης οφειλών είναι αναποτελεσματικός, αφού προβλέπει προαιρετική συμμετοχή των τραπεζών και των funds στη διαδικασία ρύθμισης. Είναι χαρακτηριστικό ότι μετά από δυο σχεδόν χρόνια λειτουργίας του θεσμού έχουν γίνει δεκτές μόλις 3.323 αιτήσεις που αντιστοιχούν σε οφειλές 1,085 εκατ. ευρώ σε σχέση με το συνολικό ποσό ιδιωτικού χρέους 270 δισ. ευρώ, ήτοι οι ρυθμισμένες απαιτήσεις ανέρχονται σε μόλις 0,4% του συνολικού ιδιωτικού χρέους.

Οι επιχειρούμενες παρεμβάσεις της κυβέρνησης στον εξωδικαστικό συμβιβασμό, ως απόρροια της κοινωνικής πίεσης που προκαλεί η επιθετική στρατηγική των funds και των τραπεζών, είναι «αδειανό πουκάμισο», απολύτως προσχηματικές και αλυσιτελείς, και δεν απαντούν στην ανάγκη εξεύρεσης ουσιαστικής και αποτελεσματικής λύσης στο υφιστάμενο πρόβλημα παρά μόνο έρχονται να επιλύσουν επικοινωνιακού τύπου προεκλογικές στοχεύσεις».

Να τονίσουμε δε ότι με βάση τον νόμο 4738/2020 υποτίθεται ότι ιδρύεται δημόσιος φορέας διαχείρισης του ιδιωτικού χρέους .Αυτός ο φορέας δεν έχει δημιουργηθεί εδώ και πάνω από δύο  χρόνια.

Για να βάλουμε λοιπόν τα θέματα σε μια σειρά και να γίνει κατανοητή η συμπαιγνία σύμπαντος του πολιτικού συστήματος, μέρος του οποίου αποτελεί με απόφαση της ηγεσίας του ο Σύριζα από την δεύτερη κυβερνητική του θητεία και έως σήμερα, πρέπει να πούμε κι ας ενοχλούνται «οι αντιδεξιοί φίλοι του Σύριζα», πως είναι από το τρίτο μνημόνιο, ήτοι αυτό που ψήφισε ο Σύριζα το καλοκαίρι του 2015 που έγινε στόχος η ιδιωτική περιουσία και μάλιστα η μικρομεσαία.

Εως τότε οι δανειστές  είχαν ως προτεραιότητα την υφαρπαγή της δημόσιας περιουσίας και τη σωτηρία των τραπεζών μέσω των ανακεφαλαιοποιήσεων με δημόσιο χρήμα.

Αλλωστε με τη βίαιη φτωχοποίηση της ελληνικής κοινωνίας από το πρώτο μνημόνιο, ήτοι το 2010 και εντεύθεν με πρωταγωνιστές το ΠΑΣΟΚ αρχικά και τη ΝΔ κατόπιν και το αντιμνημονιακό κίνημα στους δρόμους, δεν συνέφερε να εκτυλιχτούν μαζικά πλειστηριασμοί και να έχουμε σκηνές άγριες σαν αυτές της Ισπανίας (για να θυμηθούμε και τα τότε γεγονότα).

Ετσι ο νόμος Κατσέλη ( Ν. 3869/10) πραγματικά έδινε τότε  μια λύση για την αντιμετώπιση της έκρηξης των κόκκινων δανείων , τουλάχιστον καθυστέρησε αρχικά τη μαζική εκποίηση της λαϊκής κατοικίας.

Όμως ο στόχος παρέμενε . Δεν ήταν ανεκτό να ανέρχεται η ιδιοκατοίκηση στην Ελλάδα στο 85% του πληθυσμού!!!

Και ήταν ο Σύριζα που στα τέλη του 2015 θέσπισε τη δυνατότητα πώλησης δανείων σε funds, αρχικά με κάποιους περιορισμούς για τα δάνεια με εξασφάλιση υποθήκης σε πρώτη κατοικία, ο οποίος περιορισμός καταργήθηκε το 2017.

Λυπάμαι που πρέπει να υπενθυμίσω πως ήταν η Κυβέρνηση του Σύριζα που νομοθέτησε τη δημιουργία πλατφόρμας των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, ώστε να μην μπορεί το ανερχόμενο κίνημα να παρεμβαίνει στα Ειρηνοδικεία και να ματαιώνει τους πλειστηριασμούς.

Και το αποκορύφωμα της αντιδραστικής πολιτικής στροφής του Σύριζα ήταν η αυστηροποίηση του νομοθετικού πλαισίου έτσι ώστε για αδικήματα όπως η απειλή και η διατάραξη οικιακής ειρήνη σε βάρος συμβολαιογράφων που διενεργούν πλειστηριασμούς να προβλέπεται αυτεπάγγελτη δίωξη και όχι δίωξη κατ’ έγκληση, όπως ισχύει σήμερα.

 (Αρ.: 1411/130 20.12.2017)

Ηταν ο περίφημος νόμος Σταθάκη (ο Ν 4605/19) που με διάφορα ανεφάρμοστα δήθεν φιλολαϊκά φληναφήματα   , προσπάθησε να καλύψει τη απόλυτη συρρίκνωση των δικαιωμάτων των δανειοληπτών, έως και την πλήρη κατάργηση κάθε προστασίας και δυνατότητα δικαστικής προσφυγής προστασίας.

Πάνω σε αυτά τα δύο θεμέλια στήθηκε το σχέδιο «Ηρακλής», δηλαδή  η τιτλοποίηση  των δανείων και η παροχή €23δισ κρατικών εγγυήσεων προς τα αρπακτικά funds, για το οποίο παραπονέθηκε ο Ευκλείδης Τσακαλώτος ότι του το έκλεψε η ΝΔ, δηλώνοντας χωρίς αίσθηση του γελοίου ότι:

«Για άλλη μία φορά παρουσιάζει ως επιτυχία δική της ένα σχέδιο που είχε ήδη επεξεργαστεί η προηγούμενη κυβέρνηση»!!!

Τί να πει κανείς;

Μετά το τέλος του διαστήματος κάποιων αναστολών πλειστηριασμών και γενικά εκτέλεσης δικαστικών αποφάσεων λόγω της πανδημίας και της εξ αυτής καραντίνας όπως ήταν φυσικό  οι πλειστηριασμοί που έμεναν παγωμένοι, στα ψυγεία των funds και των servicers, ξεπάγωσαν.

700.000 πλειστηριασμοί βρίσκονται στα σκαριά . Το δράμα της ελληνικής κοινωνίας βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη.

Πρέπει εδώ να τονίσουμε ότι πλειστηριασμοί μετά το τέλος του 2019 , οπότε και έπαψε κάθε προστασία της πρώτης κατοικίας και δυνατότητα δικαστικής ρύθμισης οφειλών, φυσικά και γίνονταν , εκτός των περιόδων που προαναφέραμε.

Τί συνέβη όμως που μπήκε σφήνα  στην ακώλυτη διαδικασία εκποίησης και αρπαγής της μικροϊδιοκτησίας , μπλοκάροντας προσωρινά τη διενέργεια πλειστηριασμών και χτυπώντας καμπανάκι στο σύστημα τόσο που η Τράπεζα της Ελλάδος ήδη από το Νοέμβριο 2022 προεξοφλούσε «ότι το θέμα θα τακτοποιηθεί άμεσα»;

Ηταν αρχικά κάποιες αποφάσεις Εφετείων της χώρας  που έγιναν αμετάκλητες με αποφάσεις  και τμημάτων του Αρείου Πάγου που δέχονταν τις Ανακοπές των οφειλετών οι οποίοι πρόβαλαν ως νομικό λόγο ακύρωσης των πλειστηριασμών το γεγονός  ότι οι εταιρείες διαχείρισης των funds (οι περίφημοι servicers) δεν νομιμοποιούνται να προβαίνουν σε εκτέλεση δικαστικών αποφάσεων κατά δανειοληπτών ήτοι δεν δικαιούνται να προβαίνουν σε πλειστηριασμούς!!!

Και για να μιλήσουμε απλά:

Με το νόμο 3156/ 2003 που αφορούσε δάνεια σε καθυστέρηση , δεν προβλεπόταν η υποχρέωση να προτείνει η τράπεζα ρύθμιση στον δανειολήπτη (κοινώς κούρεμα), αλλά ταυτόχρονα δεν προβλεπόταν και η δυνατότητα της πώλησης των κόκκινων σε funds. Υπολογιζομένου και του γεγονότος ότι  τότε τα κόκκινα δάνεια δεν ξεπερνούσαν το 3% του συνόλου, το θέμα δεν είχε κοινωνικές διαστάσεις. Με το νόμο του ΣΥΡΙΖΑ του 2015 (ν. Σταθάκη) που προαναφέραμε, επιτράπηκε η μεταβίβαση των δανείων σε funds, περιορίστηκε η προστασία του νόμου Κατσέλη για δανειολήπτες και επίσης με την αλλαγή του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας  ορίσθηκε ότι προηγούνταν οι Τράπεζες ακόμα και του Δημοσίου καθώς και οι αποζημιώσεις των εργαζομένων στην ικανοποίηση των απαιτήσεών τους. Ο παραπάνω νόμος  όριζε ταυτόχρονα ότι οι Τράπεζες είχαν την υποχρέωση να προτείνουν και στον δανειολήπτη κάποια ρύθμιση των οφειλών του, πριν προχωρήσουν σε πλειστηριασμό του ακινήτου του.

Ητοι και για να γίνει πλήρως κατανοητό το «πραξικόπημα» που συντελέστηκε σε βάρος της λαϊκής ακίνητης περιουσίας, ας μιλήσουμε πιο αναλυτικά:

Στην Ελλάδα οι μεγαλύτερες εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων είναι η Cepal, η doValue Greece, η Intrum, η Quant ενώ λειτουργούν και άλλες. Οι εταιρείες αυτές λειτουργούν υπό τη νομική σκέπη του νόμου 3156/2003 και του νόμου 4354/2015. Για τις περισσότερες εξ αυτών η ανάθεση της διαχείρισης έγινε με το νόμο 3156/2003 που δεν τους έδινε τη δυνατότητα να προχωρούν ως διάδικοι σε δικαστήρια και σε πράξεις εκτέλεσης. Πάνω σε αυτό βασίζονταν οι δικαστικές αποφάσεις που δικαίωναν δανειολήπτες που είχαν ασκήσει Ανακοπές κατά των πλειστηριασμών που τους αφορούσαν.

Ετσι το θέμα εισήχθη στην Ολομέλεια του Αρείου Πάγου, όπως άλλωστε είχε προαναγγείλει η Τράπεζα της Ελλάδας.

Σε χρόνο ρεκόρ μόλις εννέα ημερών,  εξεδόθη η απόφαση του Αρείου Πάγου και αφού αρχικά το περιεχόμενό της διέρρευσε ατύπως για να καθησυχαστούν αρμοδίως τόσο η Κυβέρνηση όσο και η Τράπεζα της Ελλάδος και τα funds , πάλι σε χρόνο ρεκόρ καθαρογράφηκε και δημοσιεύτηκε.

Η απόφαση της Ολομέλειας με την οποία θα συνταχθούν και όλες οι αποφάσεις των κατώτερων δικαστηρίων πλέον, με πλειοψηφία όπως λέγεται 56-9 συντάχθηκε υπέρ της δυνατότητας των servicers εταιρείες διαχείρισης) να είναι διάδικοι και να κινούν πράξεις εκτέλεσης όπως όριζε ο νόμος 4354/2015. Να σημειωθεί ότι στη δίκη παρενέβη η ολομέλεια των δικηγορικών συλλόγων, έγινε παρέμβαση και ανάπτυξη νομικών ισχυρισμών από διαπρεπείς καθηγητές νομικής, δηλαδή δόθηκε νομικός αγώνας εν τούτοις πέρασαν οι θέσεις των εταιριών.

Πέρταν όλων των άλλων αυτή η απόφαση δίνει άφεση αμαρτιών στην ήδη διενεργηθείσα αποφυγή της φορολόγησης των τιτλοποιημένων κόκκινων δανείων, η οποία αποφυγή φτάνει τα 58 δις ευρώ, σύμφωνα με μελέτη του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών την οποία υπέβαλε  στον Άρειο Πάγο κατά την συζήτηση της υπόθεσης.

Ητοι η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου, απεφάνθη το πρωτοφανές στα χρονικά της νομολογίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου:

Ότι επιτρέπει  στα πιστωτικά ιδρύματα και στα funds και τις από αυτούς ενεργούμενες εταιρείες διαχείρισης  να συνεχίσουν το νομικό τους κατασκεύασμα της συνδυαστικής  νομικής. Δηλαδή της  εφαρμογής δύο νόμων που ισχύουν παράλληλα και όχι συνδυαστικά, γιατί αν ο νομοθέτης  ήθελε κάτι τέτοιο θα το είχε ορίσει ρητά.

 Ετσι  οι εταιρείες αυτές θα μπορούν εφεξής νόμιμα να προχωρούν σε πράξεις αναγκαστικής εκτέλεσης, χωρίς την προ απαιτούμενη νομιμοποίηση τους και χωρίς την προηγούμενη νομοθετική προϋπόθεση της ρύθμισης των απαιτήσεων τους με τους οφειλέτες.

Γιατί "βιάστηκε" όμως τόσο απροκάλυπτα  ο Άρειος Πάγος;

Όπως διαβάζουμε στις οικονομικές ιστοσελίδες, διότι   προειδοποιούσαν στελέχη των τραπεζών και των servicers, ότι το πάγωμα των πλειστηριασμών αποτελούσε βόμβα στα θεμέλια του «Ηρακλή», τινάζοντας στον αέρα τους προγραμματισμένους πλειστηριασμούς.

Και αυτό γιατί οι εταιρείες διαχείρισης βασίζουν σημαντικό μέρος των προβλεπόμενων εσόδων τους στο τίμημα που θα εισπράττουν από  τους πλειστηριασμούς των ακινήτων ,έτσι ώστε να πληρώνονται τα έξοδα της τιτλοποίησης των κόκκινων δανείων και οι ομολογιούχοι τόσο του mezzanine τίτλου όσο του senior ομολόγου, για το οποίο έχει εγγυηθεί το ελληνικό Δημόσιο.

Υπενθυμίζεται ότι μέχρι σήμερα οι τέσσερις συστημικές τράπεζες έχουν εντάξει στον «Ηρακλή» τιτλοποιήσεις κόκκινων δανείων ύψους 47,9 δισ. ευρώ και έχουν λάβει την εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου για 18,7 δισ. ευρώ. Η κρατική εγγύηση σημαίνει ότι εάν οι εισπράξεις που θα επιτευχθούν από αυτά τα δάνεια μέσα από τις ρυθμίσεις και τις ρευστοποιήσεις περιουσιακών στοιχείων, δηλαδή τους πλειστηριασμούς, δεν είναι επαρκείς για την πληρωμή των επενδυτών που έχουν επενδύσει στα ομόλογα που εκδόθηκαν στο πλαίσιο των τιτλοποιήσεων, το Δημόσιο θα υποχρεωθεί να καλύψει τη ζημία αυτή μέσω των εγγυήσεων που έχει αναλάβει στο πλαίσιο του «Ηρακλή».

Και κερατάδες λοιπόν και δαρμένοι.

Ταυτόχρονα πληροφορούμαστε ότι μια ενδιαφέρουσα συζήτηση έγινε στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο με αφορμή την έκθεση για την Ε.Κ.Τ.

Και έχει ενδιαφέρον γιατί προωθεί τον σχεδιασμό τραπεζικών επιχειρηματικών ομίλων στα πλαίσια της στρατηγικής Ε.Ε και ΕΚΤ με αύξηση των τόκων των δανείων πάνω από 30%!!!

Εάν αυτό πραγματοποιηθεί καταλαβαίνει κανείς  ότι βρισκόμαστε μπροστά στη δημιουργία νέας γενιάς κόκκινων δανείων!!!

Μετά από αυτές τις δυσοίωνες εξελίξεις  είναι φανερό πως απαιτείται περισσότερο από ποτέ, το κίνημα κατά των πλειστηριασμών που έκανε την εμφάνισή του εμφαντικά από το 2016 και μετά, να ανασυνταχτεί άμεσα και να ανοιχτεί με ευρείες πρωτοβουλίες στον λαϊκό κόσμο που μοιραία και άβουλα αντάμα περίμενε όλα αυτά τα χρόνια «κάποιο θάμα» που θα έσωζε την κατοικία της οικογένειάς του, ή το μικρομάγαζό του.

Ταυτόχρονα να γίνουν σαφείς και να αποδοθούν οι ευθύνες του οργανωμένου εργατοϋπαλληλικού συνδικαλισμού (ΓΕΣΕΕ, ΑΔΕΔΥ, Ομοσπονδίες κλπ), που δεν έδωσε κανέναν ουσιαστικό αγώνα έως σήμερα για το ζωτικό αυτό θέμα που ταλαιπωρεί τους εργαζόμενους και τους ανέργους αυτής της χώρας.

Δεν αποτελεί ριζική λύση η παρεμπόδιση των δικαστικών επιμελητών να προβούν στις εξώσεις των ιδιοκτητών αφού έχει περαιωθεί ο πλειστηριασμός.

Αυτοί θα επανέλθουν…

Η μόνη λύση είναι η δημιουργία πολιτικού ρωμαλέου κινήματος που θα απαιτήσει από την οποιαδήποτε κυβέρνηση , είτε την παρούσα είτε αυτή που θα προκύψει από τις επικείμενες εκλογές, τη νομοθέτηση καινούργιου νομικού πλαισίου που θα υποχρεώνει τις τράπεζες, τα fands ή τους servicers, ή με όποιο άλλο προσωπείο εμφανίζεται το χρηματιστηριακό και τραπεζικό κεφάλαιο, σε γενναίο κούρεμα, πρώτον των άθλιων τοκογλυφικών τόκων που τριπλασιάζει το οφειλόμενο αρχικό κεφάλαιο και δεύτερον θα το απομειώνει στο ύψος του πληθωρισμού.

Μετά από αυτά, ένα πρόγραμμα μακροχρόνιων  δόσεων συμβατών με την οικονομική δυνατότητα του οφειλέτη, μπορεί να εξασφαλίσει τουλάχιστον την πρώτη ή μοναδική κατοικία ή το ιδιόκτητο μικρομάγαζο του οφειλέτη.

Φυσικά για τις προτάσεις του κινήματος που αφορούν στο να μπει ένα τέλος στη λεηλασία της λαϊκής περιουσίας, απαιτείται ένα επόμενο άρθρο.

 

Υ.Γ Ετσι για την Ιστορία:

Από τον τύπο της εποχής (2019:  λίγο πριν χάσει ο Συριζα τις εκλογές):

Σε «άδειασμα» της ελληνικής κυβέρνησης για τον τρόπο διαχείρισης των «κόκκινων δανείων» προχωρά η Κομισιόν, τονίζοντας ότι η Ελλάδα αποφάσισε να παραχωρήσει τα κόκκινα δάνεια σε funds χωρίς να παρέχεται το δικαίωμα στον οφειλέτη να εξαγοράσει το δάνειο του.

Remaining Time-0:00

Fullscreen

Mute

Η Κομισιόν αναφέρει ότι δεν περιλαμβανόταν στα προαπαιτούμενα οι χειρισμοί της ελληνικής κυβέρνησης, η οποία είχε την πρωτοβουλία να συντάξει το νόμο και δεν αντιμετώπισε από τους θεσμούς κανένα περιορισμό σε κανένα στάδιο της νομοθετικής διαδικασίας.

Απαντώντας, ο αρμόδιος υπουργός Οικονομίας Γιώργος Σταθάκης, ανέφερε οτι «η απελευθέρωση της αγοράς των "κόκκινων δανείων» ήταν ρητή μνημονιακή δέσμευση στη συμφωνία του Αυγούστου. Συνεπώς οτιδήποτε άλλο είναι παραπλανητικό».

ΠΗΓΗ: kommon.gr

                                                                                                Ρωγμή στην ενημέρωση