Πολυτεχνείο 1973: Ένας από τους αφανείς ήρωες του Πολυτεχνείου. Το όνομα του: Γιώργος Κηρύκου

Γιώργος Κηρύκου (1955-1993) Μια απ’ τις πολλές ιστορίες των άγνωστων, “ανώνυμων,” ανιδιοτελών, αγωνιστών του Πολυτεχνείου

Ήταν παρόν στο Πολυτεχνείο το Νοέμβρη του 1973 μαζί με τον υπόλοιπο διαμαρτυρόμενο λαό της Αθήνας ενάντια στη χούντα.

Η γνωριμία του Γιώργου με μια φοιτήτρια, τη Μαρία, τον έφερε στα 18 του χρόνια στο Πολυτεχνείο.

Την ώρα που μπήκαν τα τανκς στο Πολυτεχνείο την νύχτα της 17ης Νοεμβρίου 1973. ο Γιώργος ήταν κρεμασμένος πάνω στην κολόνα και κρατούσε την ελληνική σημαία.

Ο Γιώργος Κηρύκου σκαρφαλωμένος στην πύλη του Πολυτεχνείου ανεμίζει την ελληνική σημαία και φωνάζει, «όχι αδέρφια, δεν μπορείτε να το κάνετε αυτό»

Μετά από λίγο ο Γιώργος Κηρύκου, -ένας από τους αφανείς ήρωες του Πολυτεχνείου-, αφού γλίτωσε από τις σφαίρες της χούντας, συνελήφθη και κρατήθηκε στο ΚΕΒΟΠ και στην ΕΣΑ, όπου βασανίστηκε και ξυλοκοπήθηκε άγρια.

«Τον θυμάμαι συνέχεια πάνω στην πύλη, να κρατάει τη σημαία, να φωνάζει συνθήματα. Ηταν με μια παρέα φίλων από την Ικαρία και γειτονόπουλων από τα Λιόσια. Δεν ήταν στο μπλοκ των φοιτητών, δεν γνώριζε κανέναν, όμως αυτό δεν τον εμπόδισε να είναι μαχητικός, να παρασέρνει τους υπόλοιπους» ξαναφέρνει στη μνήμη της η Θάλεια Φράγκου, φοιτήτρια τότε της ΑΣΟΕΕ, που καταγόταν από την Ικαρία και ήξερε τον Γιώργο.

Ο Γιώργος Κηρύκου κατέρρευσε μπροστά στα μάτια της. Εκείνη στεκόταν λίγα βήματα πιο πίσω. Χαθήκανε. Η Θάλεια οδηγήθηκε στο Αστυνομικό Τμήμα του Γκύζη και βασανίστηκε. Ο Γιώργος κρατήθηκε ένα μήνα στο ΚΕΒΟΠ και στην ΕΣΑ, όπου ξυλοκοπήθηκε δίχως έλεος.

«Δεν ξέραμε πού βρισκόταν. Οταν πήγαμε στο Χαϊδάρι, μας είπαν ότι δεν είχαν κανένα κρατούμενο με το όνομα αυτό. Οταν ήλθε σπίτι μας, τα ρούχα του ήταν γεμάτα αίματα. Τον χτυπούσαν με δύναμη στο στομάχι και αυτό του δημιούργησε χρόνιο πρόβλημα υγείας. Το στομάχι του τον βασάνιζε ως το τέλος», θυμάται με δυσκολία και με πνιγμένη φωνή η μητέρα του κυρία Χρύσα Κηρύκου (από τα Ικαριώτικα νέα).

Στη συνέχεια ο Γιώργος Κηρύκου επέζησε, αποσύρθηκε, σιώπησε. Ποτέ δεν προσπάθησε να «εξαργυρώσει» τη συμμετοχή του στην εξέγερση.

Μετά την αποφυλάκισή του λόγο των οικονομικών δυσκολιών που αντιμετώπιζε μπάρκαρε και ταξίδεψε μέχρι τη μακρινή Βραζιλία. Γύρισε όμως γρήγορα, αφού ήταν παράνομος.

Αργότερα έφυγε και πάλι, αυτή τη φορά για την Αμερική. και αφού περιπλανήθηκε για αρκετά χρόνια, επέστρεψε στην Ικαρία και ασχολήθηκε με τη μεγάλη του αγάπη, την κιθάρα του και το τραγούδι.

Ήταν αυτοδίδακτος, έγραφε στίχους και τραγουδούσε μπαλάντες, ενώ παρέδιδε μαθήματα κιθάρας στα μικρά παιδιά για να ζήσει. Όλοι τον φώναζαν ALBANO (Αλμπάνο) μια και θύμιζε στην όψη το διάσημο τραγουδιστή.

Δυο δεκαετίες μετά την εξέγερση και αφού γλίτωσε από τις σφαίρες και τα βασανιστήρια της χούντας, ο Γιώργος κάηκε στην καταστροφική φωτιά της Ικαρίας το 1993 στην προσπάθεια του να απεγκλωβίσει από τον πύρινο κλοιό μια γερόντισσα που κουβαλούσε στην πλάτη του.

Το όνομα του συμπεριλαμβάνεται στον κατάλογο των 13 νεκρών του τραγικού περιστατικού της Ικαρίας.

Η μικρότερη αδερφή του Όλγα, μόλις 11 ετών τότε, θυμάται τον Γιώργο να λέει με υπερηφάνεια, «άντε να αστράψει το όραμα, να φωτιστεί η ύπαρξη μας, μπας και πάρει φωτιά ο κόσμος».

Παλικαράκι 18 ετών, με ένα σακίδιο στον ώμο και με λιγοστά χρήματα, έφυγε από το νησί για να κυνηγήσει το όνειρο στην μεγαλούπολη. Οικοδομή, ελαιοχρωματιστής ήταν μερικές από τις δουλειές που έκανε εκείνο τον καιρό. Το όνειρο του όμως και η μεγάλη του αγάπη ήταν η κιθάρα. Του άρεσε να φτιάχνει στιχάκια και να τραγουδάει για τους ανθρώπους, για τη ζωή, για το άγνωστο αύριο που ξημερώνει. Ο αρραβώνας του με μια φοιτήτρια, τη Μαρία, που έχασε μέσα στη δίνη των γεγονότων, τον έφεραν στα 19 του χρόνια στο Πολυτεχνείο.

«Δεν άρεσε στον αδερφό μου να μιλάει για το Πολυτεχνείο γιατί θεωρούσε ότι δεν είχε κάνει κάτι σημαντικό», αναφέρει η 43χρονη, σήμερα, αδερφή του Όλγα και συνεχίζει:

«Την ώρα που μπήκαν μέσα τα τανκς αυτός ήταν κρεμασμένος πάνω στην κολόνα και κρατούσε την ελληνική σημαία. Αρχιζε να τρέχει μαζί με άλλους και, όπως μου είχε πει, κρύφτηκε σ’ έναν φωταγωγό. Τον έπιασαν όμως και φυλακίστηκε για ένα μήνα στο Χαϊδάρι. Οι βασανιστές του τον χτυπούσαν ανελέητα, τα ρούχα του ήταν ποτισμένα από το αίμα, αλλά ο Γιώργος άντεξε. Η μητέρα μου είχε τρελαθεί, έκλαιγε και έλεγε συνεχώς, χάθηκε το παιδί μου».

«Οι μέρες περνούσαν κι ελπίδες εξανεμιζόντουσαν, ώσπου ένα γράμμα της Μαρίας έφερε ξανά στο σπίτι μας τη χαρά. Ο Γιώργος ήταν ζωντανός. Μέσω ενός φαντάρου ο αδερφός μου κατάφερε να επικοινωνήσει με την αγαπημένη του και λίγες μέρες μετά να αποφυλακιστεί», θυμάται η Όλγα. Πέρασε αρκετός καιρός μέχρι να συνέλθει από τον ξυλοδαρμό και το σοκ που είχε υποστεί ο Γιώργος. Ποτέ όμως δεν θέλησε να δημοσιοποιήσει οτιδήποτε για την ιστορία του Πολυτεχνείου.

«Λίγους μήνες μετά μπαρκάρισε λόγω των οικονομικών δυσκολιών που αντιμετώπιζε και ταξίδεψε μέχρι τη μακρινή Βραζιλία. Γύρισε όμως γρήγορα, αφού ήταν παράνομος και δεν είχε κανένα χαρτί μαζί του. Έμεινε για λίγο στην Αθήνα και ύστερα έφυγε για την Αμερική, όπου γνώρισε μια κοπέλα από το Κολοράντο, παντρεύτηκε απέκτησε κι έναν γιο και έμεινε εκεί δέκα χρόνια».

Έπαιζε κιθάρα σε μαγαζιά της Αστόριας.

«Έκανε αυτό που αγαπούσε. Χώρισε όμως με τη γυναίκα του και το ’87 επέστρεψε στην Ικαρία και έμεινε μαζί με την μητέρα μας, όπου έφτιαξε ξανά τη ζωή του κι έκανε έναν δεύτερο γάμο με τη Φανή».

Στο νησί παρέδιδε μαθήματα κιθάρας, παίρνοντας ελάχιστα χρήματα.

Το παρατσούκλι του ήταν «Αλμπάνο» και οι μικροί μαθητές του κι όλο το χωριό έτσι τον αποκαλούσαν. Όλα πια στη ζωή του Γιώργου κυλούσαν ομαλά, ώσπου….

ΙΚΑΡΙΑ 1993

Το καλοκαίρι του 1993 στην Ικαρία γράφτηκε ο τραγικός επίλογος.

Το καλοκαίρι του 1993, η Ικαρία έχει παραδοθεί στις φλόγες, από τη δασική πυρκαγιά που έχει εκδηλωθεί και κάηκαν 13 άνθρωποι και περισσότερα από 20.000 στρέμματα.

30 Ιουλίου έδειχνε το ημερολόγιο όταν ο 38χρονος πλέον Γιώργος Κηρύκου, που πρώτος έτρεχε, όταν σήμανε έκτακτη ανάγκη, μαθαίνει ότι 4 γεροντάκια έχουν παγιδευτεί στην περιοχή Παναγιά και κινδυνεύουν.

Τότε μαζί με τους φίλους του Δημήτρη Τσαγανό (21 έτών) και Ηλία Φυσίδα (25 ετών) έτρεξαν να τους σώσουν.

Ο Γιώργος κουβάλησε στην πλάτη του μια γερόντισσα και κατάφεραν να τους μεταφέρουν σε μια περιοχή που πίστευαν ότι είναι πλέον ασφαλείς. Η μοίρα όμως τους έμελε να τους παίξει άσχημο παιγνίδι. Γύρισε ο αέρας τους και η φωτιά ήρθε επάνω τους. Εγκλωβίστηκαν και κάηκαν όλοι ζωντανοί.

13 θύματα συνολικά άφησε πίσω της εκείνη η πύρινη λαίλαπα…! Τα τρία παλικάρια ανάμεσα τους και ο Γιωργος Κηρύκου τιμήθηκαν στη συνέχεια για την αυτοθυσία τους από την Ακαδημία Αθηνών.

Ως ελάχιστος φόρος τιμής για αυτά τα παιδιά αλλά και για όλα τα θύματα της πυρκαγιάς τελούνται κάθε χρόνο συγκεμτρωσεις πολιτών στην θέση Πουλάτο, μέρος όπου το 2000 στήθηκε μαρμάρινο μνημείο.

Φιλοτεχνήθηκε από τον γλύπτη Μ. Κάσση από την Μάνη. Αναπαριστά την θυσία των παιδιών με την μορφή χελιδονιού τα οποία αγκαλιάζει η μητέρα Ικαρία.

Αυτός ήταν ο Γιώργος Κηρύκου, ένας από τους αφανείς ήρωες του Πολυτεχνείου. Ποτέ του δεν προσπάθησε να «εξαργυρώσει» τη συμμετοχή του στην εξέγερση του Πολυτεχνείου.

Επιμέλεια Χ. Π.

*Με πληροφορίες από προσωπικές μαρτυρίες, αλιευμένες στο διαδίκτυο

Ρωγμή στην Ενημέρωση