Συντάξεις: Έξι στους δέκα συνταξιούχους παίρνουν συντάξεις πείνας

 Στην Ελλάδα του 2024 έξι στις δέκα συντάξεις γήρατος είναι κάτω από 1.000 ευρώ μεικτές αποδοχές.

                                                       ΦΩΤΟ: ΑΡΧΕΙΟΥ 

Η ακρίβεια,  στη διατροφή, τα είδη πρώτης ανάγκης, τα πανάκριβα ενοίκια, οι κρατήσεις για περίθαλψη, φόρο μισθωτών υπηρεσιών, εισφορά αλληλεγγύης και προσωπική διαφορά εξανεμίζουν την σύνταξη.

Χιλιάδες εργαζόμενοι στους ΟΤΑ που εργάστηκαν σε ανθυγιεινές εργασίες και κατέβαλαν επιπλέον εισφορά 4,3 %,  αναμένουν ακόμα -από το 2016- τον επανυπολογισμό της κύριας και επικουρικής σύνταξης τους από τον ΕΦΚΑ. 

   Του Χρήστου Παναγιωτόπουλου

Δύσκολα βγαίνει ο μήνας για την συντριπτική πλειοψηφία των συνταξιούχων στη χώρα μας, εξ αιτίας των πολιτικών που επέβαλαν οι κυβερνήσεις που εφάρμοσαν τα μνημόνια και της συνεχιζόμενης αντιλαϊκής πολιτικής των κυβερνήσεων Ν.Δ-Μητσοτάκη.

Η οικονομική κατάσταση επιδεινώνεται συνεχώς για τους συνταξιούχους- όχι ότι είναι καλύτερη για τους μισθωτούς-  λόγω της ακρίβειας, οι κρατήσεις (τέσσερις «κόφτες» που επιβάλλονται στις συντάξεις και η εφορία τρώνε τις συντάξεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμη και μια μεικτή μηνιαία σύνταξη των 2.000 ευρώ έχει συνολικές κρατήσεις της τάξης του 22%.

Οι  κρατήσεις «κόφτες» που επιβάλλονται στις συντάξεις είναι:

Υγειονομική περίθαλψη, εισφορά αλληλεγγύης συνταξιούχων (ΕΑΣ) φόρος μισθωτών υπηρεσιών και προσωπική διαφορά (για παλιούς συνταξιούχους πριν από το 2016).

 Ποιο συγκεκριμένα:

Κράτηση για υγειονομική περίθαλψη: Επί του αρχικού μεικτού ποσού κάθε σύνταξης εφαρμόζεται κράτηση 6% για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.

Εισφορά αλληλεγγύης συνταξιούχων (ΕΑΣ): 400.000 συνταξιούχοι πληρώνουν μέσω της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ), διπλό και άδικο φόρο. Οι συνταξιούχοι με συντάξεις άνω των 1.400 ευρώ υπόκεινται στην περίφημη Εισφορά Αλληλεγγύης, η οποία είναι κλιμακωτή (από 3% έως 14%) και επιβάλλεται σε όλο το ποσό, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το αφορολόγητο όριο των 720 ευρώ. Με τις ετήσιες αυξήσεις – αναπροσαρμογές λόγω πληθωρισμού, πολλοί ασφαλισμένοι αλλάζουν κατηγορία καταβολής της εισφοράς και φορολογούνται επαχθεστερα. Αντί να έχουν αύξηση, έχουν μείωση των αποδοχών.

Φόρος μισθωτών υπηρεσιών: Μετά την αφαίρεση των παραπάνω κρατήσεων, το τελικό ποσό σε 12μη-νη βάση αποτελεί το φορολογητέο εισόδημα του συνταξιούχου, και σε αυτό εφαρμόζεται η φορολογία εισοδήματος σύμφωνα με όσα ισχύουν κατά καιρούς. Δηλαδή, κλιμακωτή – προοδευτική – φορολόγηση με την αναλογούσα έκπτωση φόρου, ώστε να φτάσουμε στο τελικό αποτέλεσμα.

Προσωπική διαφορά: Η προσωπική διαφορά δεν επιτρέπει σε 770.000 παλαιούς συνταξιούχους (πριν από το 2016) να δουν μελλοντικές αυξήσεις μέχρι να μηδενίσουν την προσωπική διαφορά τους, η οποία λειτουργεί ως «κόφτης».

Σήμερα, σχεδόν ένας στους τρεις συνταξιούχους του ΕΦΚΑ εξακολουθεί να έχει προσωπική διαφορά, με αποτέλεσμα οι συντάξεις τους να παραμένουν καθηλωμένες καθώς οι αυξήσεις που δόθηκαν το 2023 και το 2024 κατάφεραν να μειώσουν το ποσό της προσωπικής διαφοράς, αλλά όχι να μηδενίσουν. Σταδιακά και σε βάθος χρόνου, η προσωπική διαφορά εκτιμάται ότι θα μειωθεί για έναν μεγάλο αριθμό συνταξιούχων. Πρόκειται για τους συνταξιούχους αυτούς που μετά την εφαρμογή του νόμου Κατρούγκαλου (Ν.4387/2016) και τον επανυπολογισμό των συντάξεών τους, απέκτησαν προσωπική διαφορά, ώστε να μην υποστούν απότομη μείωση του βιοτικού τους επιπέδου.

Η προσωπική διαφορά εξαλείφεται σταδιακά με την αύξηση των συντάξεων και την εφαρμογή των διατάξεων του νόμου 4670/2020 για την αύξηση των ποσοστών αναπλήρωσης όσων έχουν ασφαλιστικό βίο μεγαλύτερο των τριάντα ετών. Ο αριθμός των συντάξεων με προσωπική διαφορά μειώθηκε μεταξύ Σεπτεμβρίου 2021 και Φεβρουαρίου 2024 από περίπου 1.230.000 και σήμερα ανέρχονται σε 770.000.  Χιλιάδες παλαιοί συνταξιούχοι δεν θα καταφέρουν να γευτούν εν ζωή μια έστω και μικρή αύξηση στη σύνταξή τους λόγω της προσωπικής διαφοράς.

Την ίδια στιγμή χιλιάδες εργαζόμενοι στους ΟΤΑ που εργάστηκαν σε ανθυγιεινές εργασίες και κατέβαλαν επιπλέον εισφορά 4,3 %,  αναμένουν ακόμα -από το 2016- τον επανυπολογισμό της κύριας και επικουρικής σύνταξης τους από τον ΕΦΚΑ. 

 Τα στοιχεία της έκθεσης «Ηλιος» του υπουργείου Εργασίας δείχνουν ότι οι έξι στις δέκα συντάξεις γήρατος είναι κάτω από 1.000 ευρώ μεικτές αποδοχές, επιβεβαιώνοντας έτσι την εξαιρετικά δύσκολη οικονομική θέση στην οποία βρίσκεται η πλειονότητα των 2.495.464 συνταξιούχων της χώρας.

                                                                         Ρωγμή στην ενημέρωση