Λόφος Κοπανά: Λένε και ξε-λένε κυβέρνηση, Μητσοτάκης και Χαρδαλιάς

• Η δημοτική αρχή Σωτηρόπουλου μιλά μόνο για την έκταση, που περιλαμβάνει γήπεδα και θέατρα

Σοβαρά ερωτήματα ανακύπτουν μετά τις πρόσφατες εξαγγελίες (συνέντευξη τύπου 12/9/2024) του Περιφερειάρχη Αττικής, στελέχους της Ν.Δ, πρώην δημάρχου Βύρωνα κ. Χαρδαλιά Νίκο σχετικά με το λόφο Κοπανά. Επισημαίνουμε πως η συνέντευξη τύπου ήταν κοινή με τον νυν δήμαρχο Βύρωνα κ. Σωτηρόπουλο στο αμφιθέατρου του μουσείου Μπενάκη.

Υπενθυμίζουμε πως ένα χρόνο πριν με απόφαση του Αρείου Πάγου δικαιώνονται οι ιδιώτες διεκδικητές του λόφου Κοπανά και αμφισβητείται ο δημόσιος χαρακτήρας και οι αθλητικές - πολιτιστικές εγκαταστάσεις στην περιοχή, όπως τα γήπεδα ποδοσφαίρου, αλλά και τα θέατρα βράχων «Μελίνα Μερκούρη» και «Άννα Συνοδινού». Μίας συνολικής έκτασης, που υπερβαίνει τα 100 στρέμματα.

ΑΜΕΣΩΣ μετά η κυβέρνηση δια στόματος Μητσοτάκη και Μενδώνης ανακοινώνει στους δημάρχους Βύρωνα κ. Κατωπόδη και Δάφνης Υμηττού κ. Μπινίσκο, ότι με νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης ο λόφος Κοπανά θα περάσει στο δημόσιο και θα παραχωρηθεί στους δύο δήμους.

Μάλιστα ο κ. Νίκος Χαρδαλιάς -υφυπουργός τότε- ως απεσταλμένος του Κυριάκου Μητσότακη διαβεβαίωνε σε συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου Βύρωνα για την ειλημμένη απόφαση του πρωθυπουργού και την οριστική λύση του χρόνιου ιδιοκτησιακού ζητήματος του λόφου Κοπανά.

Η δήθεν δέσμευση της κυβέρνηση της Ν.Δ., του Μητσοτάκη και του Χαρδαλιά, πριν ένα χρόνο, έμεινε μόνο στα λόγια, αφήνοντας έκθετους, όσους τότε πανηγύριζαν -μεταξύ αυτών και των τότε δημάρχων- για τη δήθεν οριστική λύση του ζητήματος.

Πριν μερικές εβδομάδες αμφισβητούνταν η δυνατότητα χρήσης του δημοτικού σταδίου Υμηττού από αθλητικά σωματεία και αθλητές, ακόμα και κατά την έναρξη της περιόδου 2024 - 2025. Κι αυτό γιατί μέχρι και σήμερα το δημοτικό στάδιο δεν έχει άδεια λειτουργίας και δεν μπορεί να την εκδώσει λόγο και του ιδιοκτησιακού ζητήματος που έχει προκύψει ύστερα από την αρνητική για τα συμφέροντα του λαού απόφαση του Αρείου Πάγου.

Οι εξελίξεις αυτές οδήγησαν σε μαζική κινητοποίηση στις 13/9 με κάλεσμα των αθλητικών σωματείων.

Και ενώ είναι ολοφάνερη η ολιγωρία και ο εμπαιγμός της κυβέρνησης σε βάρος του λαού της περιοχής, έρχεται η νέα εξαγγελία του Περιφερειάρχη κ. Χαρδαλιά, που ανατρέπει αυτά που είχαν εξαγγείλει πριν ένα χρόνο.

«Με χρήματα της Περιφέρειας θα αγοραστεί ο λόφος Κοπανά και στην συνέχεια θα περάσει στους δύο δήμους», είπε παρουσία του νέου δημάρχου Βύρωνα κ. Σωτηρόπουλου, αναιρώντας όλα όσα και ο ίδιος έλεγε πριν ένα περίπου χρόνο.

Ο κ. Σωτηρόπουλος δεν είχε τίποτα ουσιαστικό να προσθέσει επί του θέματος και επιστρέφοντας στο δημαρχείο Βύρωνα εξέδωσε ανακοίνωση με το γραφείο τύπου του δήμου, η οποία αναφέρει:

«Η Περιφέρεια Αττικής (και όχι το Υπουργείου Πολιτισμού όπως είχε ανακοινωθεί αρχικά) θα αποκτήσει επίσης την έκταση του Λόφου Κοπανά επί της οποίας βρίσκονται τα Θέατρα Βράχων, αθλητικές και άλλες κοινωφελείς εγκαταστάσεις, που επιδικάσθηκε πέρυσι σε ιδιώτες και θα την αποδώσει στους Δήμους Βύρωνα και Δάφνης-Υμηττού για να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν τους χώρους αυτούς και τις εγκαταστάσεις όπως σήμερα.

Επιλύονται έτσι δύο σοβαρότατα ζητήματα που ταλανίζουν επί δεκαετίες την πόλη του Βύρωνα και σχετίζονται με τον πολιτισμό και ο Δήμος Βύρωνα θα αποκτήσει τις δύο σημαντικές αυτές εγκαταστάσεις ώστε να μπορεί να τις ανακαινίσει, τις αναβαθμίσει και να τις καταστήσει σύγχρονες, ασφαλείς και ελκυστικές για τους πολίτες του Βύρωνα και όλης της Αθήνας».

Ποιος καλόπιστος άνθρωπος δεν διακρίνει την ολιγωρία και την ανακολουθία της κυβέρνησης, του Μητσοτάκη, του κ. Χαρδαλιά στο ζήτημα του λόφου Κοπανά; Τι να πιστέψουν οι πολίτες, αυτά που έλεγαν πριν ένα χρόνο ή αυτά που ανακοίνωσε στις 12/9 ο κ. Χαρδαλιάς;

Ο δήμαρχος Βύρωνα κ. Σωτηρόπουλος μέσω της ανακοίνωσης του δήμου αλλά και σε συνέντευξη του θεωρεί ότι επιλύεται ένα ζήτημα χρόνων. Εκκρεμεί, όπως είπε, συνάντηση της Περιφέρειας με τους ιδιοκτήτες και αν δεν υπάρξει συμφωνία στο ύψος της αποζημίωσης, τότε η Περιφέρεια θα προχωρήσει σε απαλλοτρίωση και στη συνέχεια ο χώρος, τα γήπεδα και τα θέατρα θα παραχωρηθούν στους δύο δήμους για 100 χρόνια. Αυτά -από ότι έχει πει και ο κ. Χαρδαλιάς- εντός του 2025.

Τόσο ο κ. Χαρδαλιάς, όσο και ο κ. Σωτηρόπουλος αποφεύγουν να πουν με σαφήνεια αν μιλάνε για το σύνολο του λόφου Κοπανά ή μόνο για τις σημερινές εγκαταστάσεις. Και αυτό είναι ένα ιδιαίτερα κομβικό ζήτημα.

Ο λόφος Κοπανά, ο οποίος γεωγραφικά είναι ένα από τα βορινά σύνορα του Υμηττού και σε επαφή με το αστικό σχέδιο της πόλης, με την προσπάθεια των κατοίκων έως σήμερα έχει διασωθεί. Θυμόμαστε τη δεκαετία του 1970, επί Κωνσταντιλιέρη τους αγώνες των κατοίκων για να σταματήσει η δραστηριότητα στο νταμάρι της Εργάνης. Σταμάτησε αφήνοντας ένα πληγωμένο βουνό και ένα χώρο – χωματερή. Τη δεκαετία του 1980 οι αγώνες των κατοίκων -με εκφραστές τους τότε δημάρχους Νικολαίδη και Λεντάκη- επέβαλλαν το νταμάρι να πάρει ζωή, να γίνει χώρος πολιτισμού και αθλητισμού για τους κατοίκους, να παρθούν αποφάσεις για απαλλοτρίωση, που εκ των πραγμάτων πάγωσαν για χρόνια τις νομικές διεκδικήσεις των ιδιωτών.

Αλλά και στην ευρύτερη περιοχή του λόφου Κοπανά επέβαλλαν την προστασία του δασικού χαρακτήρα. Σταμάτησαν καταπατήσεις και περιόρισαν την επέκταση του οικοδομικού σχεδίου. Έγιναν προσπάθειες αναδάσωσης του λόφου, τις οποίες σαμπόταραν οι τότε ιδιώτες διεκδικητές. Ποιος δεν θυμάται από τους παλαιούς κατοίκους τους μπράβους να ξεριζώνουν τη νύχτα, τα δεντράκια που φύτευαν οι κάτοικοι την ημέρα;

Οι δημοτικές αρχές που ακολούθησαν στο Βύρωνα, στην Ηλιούπολη και στον Υμηττό αποδείχθηκαν κατώτερες των περιστάσεων. Τις περισσότερες φορές συντάχθηκαν με την αλλοίωση του φυσικού τοπίου και την καταπάτησή του, την ολιγωρία νομική και πρακτική για την περιοχή και σε πολλές περιπτώσεις στήριξαν -είτε πρακτικά είτε μέσω της απραξίας τους- ιδιωτικές πρωτοβουλίες για την επέκταση του οικιστικού σχεδίου. Διαχρονικά οι δημοτικές αρχές διαφόρων χρωμάτων έχουν ευθύνες για τη σημερινή κατάσταση.

Θυμόμαστε την προσπάθεια του δήμου Ηλιούπολης να «φάει» όλη τη νότια πλευρά του λόφου Κοπανά και το δάσος κάτω από την Κατεχάκη για χρήσης σχολείων, δρόμων και πάρκινγκ.

Θυμόμαστε την εγκατάσταση όρχου οχημάτων του δήμου Υμηττού στο χώρο του πρώην νταμαριού.

Θυμόμαστε τις προσπάθειες του δήμου Βύρωνα να γίνουν ασύμβατες χρήσεις με τη τότε Β’ ζώνη Υμηττού στον χώρο και τις αυθαίρετες κατασκευές στα νταμάρια -όπως τα «Άστρα».

Θυμόμαστε ακόμη τις προσπάθειες του δήμου Βύρωνα να καταστήσει μέρος της περιοχής χώρο πάρκινγκ ιδιωτών εργολάβων αλλά και χώρου απόρριψης μπαζών και αχρήστων.

Θυμόμαστε επίσης την απένταξη του λόφου Κοπανά από το παλαιό προστατευτικό πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος Life 99, με τις ενέργειες και τις ευλογίες των δήμων και του ΣΠΑΥ.

Φυσικά κανένας δήμος μετά τη δεκαετία του 1980 δεν έλαβε πρωτοβουλίες για την αναδάσωση και αναβίωση της βλάστησης στην περιοχή. Μόνη πρωτοβουλία προστασίας το δασικό παρατηρητήριο των εθελοντών του δήμου στην κορυφή του λόφου. Να θυμίσουμε όμως, πως κοιτάζει μετά τη δεκαετία του 1980, ένα γυμνό λόφο να περιορίζεται το φυσικό τοπίο. Είτε από τη διάνοιξη δρομίσκων και την επέκταση του οικιστικού σχεδίου που δεν έπρεπε να έχει επιτραπεί. Είτε από τη νοτιοδυτική του πλευρά να μετατρέπεται σε οικιστικό μέρος από το δήμο Ηλιούπολης, με δημιουργία πάρκινγκ και εξαφάνιση του έλους μικρού υδροβιότοπου και σταθμού αποδημητικών πουλιών στην έναρξη του ρέματος της Πικροδάφνης κάτω από τα σχολεία του Καρέα και πλησίον του γηπέδου ΔΗΑΝΑ. Είτε από τις πρωτοβουλίες του δήμου Βύρωνα με τις επεκτάσεις των σχολείων του Καρέα από τη δεκαετία του 2000 επί της δασικής έκτασης και της εκκλησίας με την κατασκευή της νέας εκκλησίας πλησίον των σχολείων Καρέα -πάντα σε βάρος του δάσους. Είτε ακόμη από τις πρωτοβουλίες ιδιωτών είτε επιχειρηματιών είτε και κάποιων κατοίκων, που ολοφάνερα σε σημεία βάζουν πρόχειρες περιφράξεις και φτιάχνουν επί του βουνού μικρά ιδιωτικά πάρκινγκ είτε για το ΙΧ τους, είτε κατά καιρούς για τις επαγγελματικές τους δραστηριότητες. Αυτά όμως δεν τα βλέπει κανένα δασαρχείο, καμία αστυνομία, καμία δημοτική αρχή και κανένας εισαγγελέας.

Είναι αυτονόητο πως με αυτή την πρακτική κεντρικής και τοπικής εξουσίας ο χώρος του δάσους περιορίζεται, το οικιστικό σχέδιο αντίστοιχα προχωρά υποβαθμίζοντας τη ζωή των κατοίκων.

Αλλά ακόμη και με τους νομικούς χειρισμούς και τις πολιτικές αλχημείες κατάφεραν οι δήμοι να στρώσουν το νομικό μονοπάτι για τις αμφισβητήσεις των ιδιωτών διεκδικητών, που προσωρινά είχε παγώσει η δημοτική αρχή Νικολαίδη.

Αντί να πάρουν όλα αυτά τα χρόνια πρωτοβουλίες για την οριστική λύση του νομικού προβλήματος της περιοχής αναίρεσαν και το προστατευτικό πλαίσιο της απαλλοτρίωσης που υπήρχε, χωρίς εναλλακτικό σχέδιο και λύση, όπως αποδείχθηκε.

Και ενώ νομικά πέτυχαν μία πρωτόδικη απόφαση, μετά με την ολιγωρία τους κατάφεραν να χάσουν στο εφετείο την υπόθεση και να τελεσιδικήσει τελικά στον Άρειο Πάγο.

Υπάρχουν λοιπόν πολλές απορίες για τα πίσω – εμπρός της κυβέρνησης και του κ. Χαρδαλιά. Π.χ. πως θα γίνει η απαλλοτρίωση; θα επιβαρυνθούν οι περίοικοι το όποιο κόστος; ποιο χώρο ακριβώς θα αφορά; πως θα αντιμετωπίσουν τις οικονομικές αξιώσεις των διεκδικητών για τη χρησικτησία από το 1980 έως σήμερα; τί θα προβλέπεται μετά την παραχώρηση 100 ετών στους δήμους έστω κάποιων από ότι φαίνεται εγκαταστάσεων και όχι του συνόλου της έκτασης; Τί θα γίνει έως το χρονοδιάγραμμα του 2025 με τη λειτουργία των εγκαταστάσεων και τις πιθανές απόπειρες περαιτέρω καταπατήσεων; Τί θα γίνει με το δημόσιο χαρακτήρα των αθλητικών και πολιτιστικών υποδομών και την ανοιχτή πρόσβαση σε αυτές; τί σχεδιάζουν για το σύνολο του βορινού όγκου του Υμηττού, που λέγεται λόφος Κοπανά και τον έχουν σακατέψει περιβαντολλογικά με την πολιτική τους; Πρόκειται να πάρουν πρωτοβουλίες για να σταματήσουν τις περιφερειακές πέριξ του λόφου καταπατήσεις από ιδιώτες μικρούς και μεγάλους; Προτίθεται κανείς να εκπονήσει ένα σχέδιο προστασίας και αναγέννησης του περιαστικού δάσους του βορινού συνόρου του Υμηττού και να προσπαθήσει να συνεννοηθεί με τους δήμους, την εκκλησία κ.λπ. για την απομάκρυνση έστω σταδιακά των ασύμβατων χρήσεων;

Ο λαός, η νεολαία, τα αθλητικά σωματεία της περιοχής δικαιολογημένα ανησυχούν και δεν τους πιστεύουν, δυσπιστούν και δεν εμπιστεύονται την κυβέρνηση, τον Περιφερειάρχη και τις δημοτικές αρχές.

Ο λαός του Βύρωνα και οι διάφοροι φορείς δεν ξεκινούν με ίδιες αφετηρίες. Κάποιοι ενδιαφέρονται κυρίως για τις εγκαταστάσεις και τη χρήση των αθλητικών και πολιτιστικών υποδομών. Κάποιοι ενδιαφέρονται να μη φορτωθούν δυσανάλογα κόστη ως πολίτες. Μεγάλο μέρος του λαού του Βύρωνα ενδιαφέρεται για την αναγέννηση και την προστασία του δάσους και την αποκατάσταση του πολύπαθου ορεινού όγκου του Υμηττού.

Τώρα πλέον πιστεύουμε -με τις δυσοίωνες εξελίξεις από την μία και με την αναξιοπιστία που επιδεικνύουν οι θεσμικοί φορείς- πως είναι μονόδρομος η λαϊκή και νεολαιίστικη παρέμβαση στις νέες εξελίξεις, με στόχο ο λόφος Κοπανά στο σύνολο του -και όχι μόνο τα θέατρα και τα γήπεδα- να περάσει στους δύο δήμους και να κατοχυρωθεί ο δημόσιος χαρακτήρας του.

Ο λόφος Κοπανά στο σύνολο του αποτελεί ανάσα για το λαό της περιοχής. Είναι ένας χώρος που συναντιούνται η μόρφωση, ο πολιτισμός, ο αθλητισμός, ο περίπατος η αναψυχή και δεν ανήκει στους ιδιώτες. Ειδικά στον δήμο Βύρωνα, ο οποίος κατέχει και ένα αρνητικό ρεκόρ: αυτό που ανήκει στους 4 δήμους του λεκανοπεδίου με την αντιστοιχία λιγότερο από 1τμ πρασίνου / κάτοικο.

Είναι απαίτηση και ανάγκη να σταματήσουν τα πολιτικά παιχνίδια. Να δοθεί λύση οριστική, λαμβάνοντας υπ’όψιν τις ανάγκες των δημοτών τώρα!

Το σύνολο της έκτασης του λόφου Κοπανά ανήκει στο λαό της περιοχής και όχι μόνο τα γήπεδα και τα θέατρα.

Οι δημοτικές παρατάξεις τελικά τι λένε -αναρωτιόμαστε αλήθεια- για όλα αυτά;

Ρωγμή στην Ενημέρωση

*Για το περιαστικό πράσινο, την εγκατάλειψή του και τις καταπατήσεις στο λόφο Κοπανά η ιστοσελίδα μας θα επανέλθει με νεότερο ρεπορτάζ