Τι δεν κάνει καλά η Αριστερά;

 Η Αριστερά πρέπει να μπορεί να μπαίνει στα παπούτσια όλων των αδικημένων, των περιθωριοποιημένων και των φτωχών

 

                                                                                                     Αναδημοσίευση      

     Του  Τάσου Τσακίρογλου

«Η πολύπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητας προϋποθέτει να δημιουργηθούν για όλους τους ανθρώπους, χωρίς εξαιρέσεις, ίδιες πραγματικές συνθήκες ανάπτυξης των ικανοτήτων τους προς κάθε κατεύθυνση. Συνθήκες, μέσα στις οποίες ο καθένας μπορεί να φτάσει, χωρίς εμπόδια, μέσα από την πορεία της γενικής του διαμόρφωσης, στο πιο υψηλό όριο της ανθρώπινης κουλτούρας, αυτό που ήδη έγινε και αυτό που παραμένει να γίνει, αυτό που ήδη γνωρίστηκε και αυτό που πρέπει ακόμα να γνωριστεί, για να μπορέσει να διαλέξει ελεύθερα τον τομέα του μετώπου πάλης με τις αντικειμενικές συνθήκες, όπου σκοπεύει να συγκεντρώσει τις προσωπικές του προσπάθειες: στη φυσική ή στην τεχνική, στην ποίηση ή στην ιατρική».

Αυτό αναφέρει ο σπουδαίος σοβιετικός φιλόσοφος και πρωτοπόρος στους προβληματισμούς περί την κοινωνική λειτουργία της τεχνολογίας, Έβαλντ Ιλένκοφ, στο εμβληματικό του έργο «Τεχνοκρατία και ανθρώπινα ιδεώδη στον σοσιαλισμό» (εκδόσεις Οδυσσέας).

Με λίγα λόγια αυτό που θα έπρεπε να κάνουν όλα τα κόμματα που μιλάνε στο όνομα της Αριστεράς, αλλά έχουν ξεχάσει πως «χωρίς επαναστατική θεωρία δεν υπάρχει και επαναστατική πράξη».

Τι σχέση μπορεί να έχει ο Κασσελάκης με τη θεωρία και τη φιλοσοφία; Είναι απλά εκπρόσωπος ενός τύπου ανθρώπου του lifestyle και των σόσιαλ μίντια, όπως οι έφηβοι που ικανοποιούνται εάν πάρουν πολλά likes.

Όταν τον 19ο αιώνα ο Αυστριακός φυσικός και φιλόσοφος Έρνστ Μαχ αμφισβήτησε την ικανότητα του ανθρώπινου μυαλού να γνωρίσει τον κόσμο, ο Λένιν έγραψε το «Υλισμός και εμπειριοκριτικισμός» (εκδόσεις Κλασσικά Κείμενα), κάνοντας σκόνη τις πρώιμες θεωρίες περί αγνωστικισμού. Για να ακολουθήσουν δεκάδες φιλοσοφικά έργα του που έδιναν κατεύθυνση και θεωρητικό υπόβαθρο στο εργατικό κίνημα.

Σήμερα ποιος από την Αριστερά θα αναλάβει αυτό το βαρύ έργο; Και ειδικά στις μέρες μας που οι τεχνοφιλικές και τεχνοκρατικές ιδεολογίες είναι κυρίαρχες; Η Τεχνητή Νοημοσύνη, οι υπολογιστές, η γενετική, οι παρεμβάσεις στο ανθρώπινο γονιδίωμα και η κλιματική αλλαγή αποτελούν έναν μείζονα κίνδυνο που απαιτεί ιδιαίτερη θεωρητική επεξεργασία. Δεν λέω ότι επιμέρους συνεισφορές στη θεωρία δεν γίνονται. Αλίμονο! Αλλά αυτές οι επιμέρους ψηφίδες πρέπει να ενωθούν για να φτιάξουν το μεγάλο παζλ, τη μεγάλη εικόνα για την κοινωνία που οραματιζόμαστε και επιθυμούμε. Χωρίς αυτό, τίποτε!

Η Αριστερά από τη φύση της είναι συνδεδεμένη με ένα όραμα ή μιαν Ουτοπία, εάν θέλετε. Πρέπει να εξηγήσει στους ανθρώπους πού θέλει να τους πάει και πως θα φτάσουμε εκεί. Εάν εκλείψει αυτό το οραματικό στοιχείο απλώς επιδίδεται σε τακτικούς αυτοσχεδιασμούς και καιροσκοπικές προσαρμογές, όπως έχει δείξει και η ιστορική εμπειρία.

Τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, η κυβερνητική προπαγάνδα και η κυρίαρχη ιδεολογία του νεοφιλελευθερισμού αποβλακώνουν τους πολίτες και τους κάνουν έρμαιο της κάθε κυβέρνησης. Πολύ περισσότερο σήμερα που η διαρκής επανάληψη ιδεολογημάτων ατομικιστικού και καταναλωτικού χαρακτήρα αλλοτριώνουν καθημερινά εκατομμύρια κόσμου.

Ο Ιλένκοφ στο συγκεκριμένο βιβλίο του προσθέτει: «Το να ξέρεις να βλέπεις ανθρώπινα τον κόσμο σημαίνει να βλέπεις αυτή την πραγματικότητα με τα μάτια του συνανθρώπου σου, με τα μάτια όλων των άλλων ανθρώπων, από τη σκοπιά των γενικών, συλλογικών αναγκών τους. Και σημαίνει, παρόμοια, να ενεργείς στην ίδια την πράξη, σαν αντιπρόσωπος με πλήρεις εξουσίες, του “ανθρώπινου γένους”».

Η Αριστερά πρέπει να μπορεί να μπαίνει στα παπούτσια όλων των αδικημένων, των περιθωριοποιημένων και των φτωχών. Με λίγα λόγια να διαθέτει αυτή την έννοια-κλισέ, την «ενσυναίσθηση» που έχει γίνει καραμέλα στα χείλη του κάθε διαφημιστή και του καθενός που θέλει να εκμεταλλευτεί εμπορικά τα συναισθήματα του κόσμου.

Βασικά, ο καπιταλισμός σήμερα παίζει μαζικά με αυτά τα συναισθήματα, σε βαθμό που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί «συναισθηματικός καπιταλισμός» και ο ανθρωπότυπος που προωθεί Homo Sentimentalis. Τράπεζες που εκμεταλλεύονται τη δίψα των οικογενειών για μια στέγη πάνω από το κεφάλι τους, εταιρείες κινητής τηλεφωνίας που εκμεταλλεύονται την ανάγκη για επικοινωνία και πάει λέγοντας.

Όλοι αυτοί δημιουργούν στην πραγματικότητα μια «ψευδεπίγραφη οικειότητα», η οποία επιχειρεί να πείσει τους καταναλωτές ότι οι τράπεζες, οι ασφαλιστικές και οι εταιρείες κινητής τηλεφωνίας είναι φίλες σου και σκέφτονται μόνο εσένα.

Επίσης, να μην λησμονούμε ότι ζούμε σε μιαν εποχή «πληροφοριακής υπερφόρτωσης» στην οποία, όπως λέει ο Άλντους Χάξλεϊ, κινδυνεύουμε να πνιγούμε σε έναν ωκεανό πληροφοριών, χωρίς να έχουμε την υποδομή και τους μηχανισμούς να τις αξιολογήσουμε.

Οι μηχανισμοί αυτοί δημιουργούνται από την εκπαίδευση, αλλά, σήμερα, αυτό που διδασκόμαστε είναι η «παπαγαλία». Από το Δημοτικό, το Γυμνάσιο, το Λύκειο και το Πανεπιστήμιο. Όσο πιο καλός «παπαγάλος» είσαι, τόσο μεγαλύτερες πιθανότητες έχεις να πας μπροστά. Η κριτική σκέψη, η διαλεκτική μέθοδος, δηλαδή η ικανότητα να αντέχουμε τις αντιφάσεις, είναι σχεδόν απαγορευμένες.

Το εκπαιδευτικό μας σύστημα είναι προσαρμοσμένο στις Πανελλαδικές εξετάσεις, στις οποίες για να πετύχεις και να εισαχθείς σε κάποιο Πανεπιστήμιο, απαιτείται μια στείρα απομνημόνευση και όχι κατανόηση και κριτική σκέψη.

Βέβαια, όποιος έχει την οικονομική δυνατότητα, θα πάει σε «καλά σχολεία» και ίσως αργότερα συνεχίσει τις σπουδές του στο εξωτερικό. Έτσι όμως διαιωνίζονται οι εκπαιδευτικές ανισότητες και η ταξικότητα της εκπαίδευσης.

Αναδημοσίευση από efsyn.gr

  .Οι απόψεις που αναφέρονται  στο άρθρο δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση της Ρωγμή στην ενημέρωση.   

                                                                              Ρωγμή στην ενημέρωση