ΓΑΖΑ: Το Ισραήλ κατεδαφίζει ό,τι απέμεινε για να μην επιστρέψουν οι Παλαιστίνιοι

        EPA/ATEF SAFADI

Η ισοπέδωση της  Λωρίδας της Γάζας από τις Ισραηλινές Δυνάμεις Άμυνας (IDF), η οποία επιταχύνθηκε μετά τη λήξη της κατάπαυσης πυρός με τη ΧΑΜΑΣ τον Μάρτιο, έχει προκαλέσει παγκόσμια ανησυχία καθώς αποκαλύπτονται στοιχεία για χιλιάδες ελεγχόμενες κατεδαφίσεις σε κατοικημένες περιοχές – πέραν των καθημερινών στρατιωτικών βομβαρδισμών – αποκάλυψε έρευνα του BBC που δημοσιεύτηκε την Παρασκευή (18/7).

Ολόκληρες πόλεις και γειτονιές, κάποτε γεμάτες ζωή, έχουν μετατραπεί σε συντρίμμια, με δορυφορικές εικόνες και επιβεβαιωμένα βίντεο να καταγράφουν την ανυπολόγιστη καταστροφή.

Οι κατεδαφίσεις δεν προήλθαν μόνο από βομβαρδισμούς κατά τη διάρκεια των εχθροπραξιών, αλλά και από συντονισμένες ενέργειες κατεδάφισης με ελεγχόμενες εκρήξεις, μπουλντόζες και εκσκαφείς.

Οι κατεδαφίσεις αυτές περιλαμβάνουν τόσο ήδη κατεστραμμένα κτίρια όσο και ανέπαφες δομές όπως πύργους κατοικιών, σχολεία και κρίσιμες υποδομές. Η διαδικασία αυτή έχει τεκμηριωθεί σε τουλάχιστον 40 διαφορετικές τοποθεσίες από τον Μάρτιο, σύμφωνα με το BBC Verify.

Η έκταση της καταστροφής αποτυπώνεται ιδιαίτερα στην πόλη Ράφα, κοντά στα σύνορα με την Αίγυπτο. Εκεί, οι ισραηλινές δυνάμεις, μαζί με εργολάβους, έχουν κατεδαφίσει τεράστιες εκτάσεις. Σύμφωνα με ανάλυση των ακαδημαϊκών Κόρι Σερ και Τζέιμον Βαν Ντεν Χόεκ, η Ράφα είναι η περιοχή με τον μεγαλύτερο όγκο καταστροφών από τον Απρίλιο. Οι εικόνες δείχνουν μια πόλη που έχει σχεδόν εξαφανιστεί, με ελάχιστα κτίρια να στέκουν ακόμη.

Μεταξύ των εναπομεινάντων κτιρίων είναι το μοναδικό μαιευτήριο της πόλης, που βρισκόταν στην περιοχή Τελ Αλ Σουλτάν – μια συνοικία που κάποτε αποτελούσε ένα ζωντανό κέντρο με κλινικές, σχολεία και κέντρα φροντίδας για ορφανά παιδιά.

Μέχρι τις 13 Ιουλίου 2025, οι κατεδαφίσεις είχαν φτάσει σε σημείο που ακόμη και τα κελύφη των κατεστραμμένων κτιρίων είχαν απομακρυνθεί, απογυμνώνοντας πλήρως ολόκληρα οικοδομικά τετράγωνα.

Παρόμοια καταστροφή σημειώνεται στη γειτονική συνοικία Αλ Σαούντι, όπου βρίσκονταν το μεγαλύτερο τζαμί της Ράφα και αρκετά σχολικά συγκροτήματα. Οι κατεδαφίσεις επεκτείνονται και σε περιοχές που είχαν διασωθεί από τους αρχικούς βομβαρδισμούς, επιβεβαιώνοντας ότι η ισραηλινή στρατηγική δεν περιορίζεται μόνο σε περιοχές με προηγούμενες ζημιές.

 Η γεωργική κοινότητα Κούζα, μόλις 1,5 χιλιόμετρο από τα σύνορα με το Ισραήλ, αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα της στρατηγικής αποδόμησης. Πριν ξεσπάσει ο πόλεμος, η πόλη των 11.000 κατοίκων ήταν γνωστή για τη γεωργική της παραγωγή – ντομάτες, σιτάρι, ελιές. Μέχρι τα μέσα Ιουνίου, η Κούζα είχε σχεδόν ισοπεδωθεί. Ο ισραηλινός στρατός παραδέχτηκε την κατεδάφιση 1.200 κτιρίων, τα οποία, όπως ισχυρίζεται, αποτελούσαν μέρος {τρομοκρατικής υποδομής» της Χαμάς.

Παρόμοια καταστροφή καταγράφεται και στην κοντινή πόλη Αμπασάν Αλ Καμπίρα, η οποία πριν τον πόλεμο αριθμούσε περίπου 27.000 κατοίκους. Φωτογραφίες από τις 31 Μαΐου και τις 8 Ιουλίου δείχνουν ότι τεράστιες εκτάσεις έχουν καταστραφεί μέσα σε μόλις 38 ημέρες. Οι ισραηλινές δυνάμεις έχουν δημιουργήσει «ζώνες ασφαλείας» που διαχωρίζουν περιοχές της Γάζας, όπως η δυτική και η ανατολική Χαν Γιουνίς, ενώ έχουν ισοπεδώσει κτίρια κατά μήκος αυτών των διαδρόμων.

Για τους κατοίκους της Γάζας, η καταστροφή είναι ανείπωτη.

 Αναλυτές από την έναρξη του πολέμου υποστηρίζουν ότι το Ισραήλ επιχειρεί να δημιουργήσει «ζώνες ασφαλείας« ή «νεκρές ζώνες κοντά στα σύνορα με στόχο την αποτροπή μελλοντικών επιθέσεων. Ωστόσο, τα πρόσφατα στοιχεία δείχνουν κατεδαφίσεις σε περιοχές βαθιά εντός της Γάζας, όπως ο αγροτικός οικισμός Κιζάν Αμπού Ρασουάν, 7 χιλιόμετρα από τα σύνορα. Από τις 17 Μαΐου, σχεδόν κάθε κτίριο στην περιοχή έχει κατεδαφιστεί – ένα βίντεο δείχνει την ισοπέδωση συγκροτήματος πύργων κατοικιών μέσω ελεγχόμενης έκρηξης.

 Αρκετοί νομικοί εμπειρογνώμονες υποστηρίζουν ότι οι ενέργειες αυτές ενδέχεται να συνιστούν εγκλήματα πολέμου. Ο Έιταν Ντάιμοντ, ανώτερος νομικός στο Diakonia International Humanitarian Law Centre στην Ιερουσαλήμ, δήλωσε: «Το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο απαγορεύει την ελεγχόμενη καταστροφή πολιτικής περιουσίας κατά τη διάρκεια ένοπλης σύρραξης, εκτός από πολύ στενές περιπτώσεις απόλυτης στρατιωτικής αναγκαιότητας». Υπογράμμισε ότι η καταστροφή περιουσίας λόγω υποθετικής μελλοντικής χρήσης – για παράδειγμα, ότι κάποιο κτίριο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί μελλοντικά για επιθέσεις – δεν εμπίπτει σε αυτή την εξαίρεση.

Αντίστοιχα, η καθηγήτρια Τζανίνα Ντιλ, διευθύντρια του Oxford Institute for Ethics, Law & Armed Conflict, τόνισε ότι μια δύναμη κατοχής υποχρεούται να διοικεί μια περιοχή προς όφελος των αμάχων. Αυτό, όπως σημείωσε, «είναι ασύμβατο με μια στρατιωτική προσέγγιση που καθιστά το έδαφος μη κατοικήσιμο και δεν αφήνει τίποτα όρθιο».

Ωστόσο, υπάρχουν και αναλυτές που υπερασπίζονται τη στρατηγική των IDF. 

Ο καθηγητής ‘Ειταν Σαμίρ του BESA Center, πρώην αξιωματούχος του Υπουργείου Στρατηγικών Υποθέσεων του Ισραήλ, ανέφερε ότι πολλά από τα κτίρια ήταν ήδη ερειπωμένα και αποτελούσαν κίνδυνο για τους πολίτες που θα επέστρεφαν, ειδικά κατά τη διάρκεια των χειμερινών βροχών. Επιπλέον, υποστήριξε ότι ακόμη και όταν ένα κτίριο έχει εκκαθαριστεί από τον ισραηλινό στρατό, οι μαχητές της Χαμάς επιστρέφουν για να το επαναχρησιμοποιήσουν για επιθέσεις.

Την ίδια στιγμή, συνεχίζεται η αποστολή βαρέων μηχανημάτων στην περιοχή. Μέσα ενημέρωσης στο Ισραήλ ανέφεραν ότι οι IDF έχουν λάβει δεκάδες μπουλντόζες D9 από τις ΗΠΑ – αποστολή που είχε προηγουμένως ανασταλεί υπό την κυβέρνηση Μπάιντεν. Παράλληλα, το BBC Verify εντόπισε δεκάδες αγγελίες σε ισραηλινά γκρούπ στο Facebook για εργολάβους κατεδάφισης στη Γάζα. Πολλές από αυτές τις αγγελίες δημοσιεύθηκαν από τον Μάιο και αναφέρουν συγκεκριμένες τοποθεσίες όπως ο «διάδρομος της Φιλαδέλφειας» και ο «άξονας Μοράγκ.

Αναλυτές, όπως ο Αντίλ Χέιγκ της Νομικής Σχολής Rutgers, εκτιμούν ότι οι κατεδαφίσεις αποσκοπούν στη δημιουργία «ζωνών ασφαλείας» υπό μόνιμο ισραηλινό έλεγχο. Άλλοι, όπως ο Εφρέμ Ινμπάρ του Jerusalem Institute for Strategy and Security, πιστεύουν ότι οι καταστροφές μπορεί να στοχεύουν στην ενθάρρυνση των Παλαιστινίων να εγκαταλείψουν τη Γάζα, ενισχύοντας την «έντονη επιθυμία για μετανάστευση».

Χαρακτηριστική είναι η δήλωση του ισραηλινού πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανιάχου προς βουλευτές, η οποία αναφέρθηκε εκτενώς στα μέσα: «Καταστρέφουμε όλο και περισσότερα σπίτια», είπε, «ώστε οι Παλαιστίνιοι να μην έχουν πού να επιστρέψουν».

 Η έκταση της καταστροφής, η αμφισβήτηση της νομιμότητας των ενεργειών του Ισραήλ από διεθνείς νομικούς, και οι πολιτικές δηλώσεις για μελλοντικά σχέδια στην περιοχή, καθιστούν αυτή την εκστρατεία κατεδάφισης όχι μόνο αντικείμενο στρατιωτικής και πολιτικής ανάλυσης, αλλά και κεντρικό ζήτημα διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου.

ΠΗΓΗ: tvxs.gr

                                                                  Ρωγμή στην ενημέρωση