Σφοδρές αντιδράσεις και κραυγές αγωνίας για το ν/σ αγοραπωλησίας αίματος - Αιματηρή... επιστροφή στον «Μεσαίωνα» του 1970

Αναδημοσίευση

EUROKINISSI

του Ντάνι Βέργου

• Η γενική γραμματέας του ΠΑΣΠΑΜΑ θυμάται με τρόμο τον θάνατο επτά ασθενών με μεσογειακή αναιμία και χαρακτηρίζει υπέρβαση «κόκκινης γραμμής» για τους μεταγγισιοεξαρτώμενους ασθενείς το 90σέλιδο νομοσχέδιο.
• «Είναι σκανδαλώδες», λέει ο επιστημονικός διευθυντής του ΕΚΕΑ, Κώστας Σταμούλης.

«Μας γυρνάνε πίσω, στον πρόσφατο... Μεσαίωνα της δεκαετίας του ’70, προ του 1976, όταν αγοράζαμε το αίμα. Υπήρχαν επαγγελματίες αιμοδότες, τους έβρισκες πάντα στο καφενείο απέναντι από το “Δρακοπούλειο” (Κέντρο Αιμοδοσίας και Μονάδα Μεσογειακής Αναιμίας) στην πλατεία Βάθη. Πλήρωνες και σου έδιναν αίμα», λέει στην «Εφ.Συν.» η Βάνα Μυρίλλα. Η αντιπρόεδρος της Ελληνικής Ομοσπονδίας Θαλασσαιμίας και γενική γραμματέας του Πανελλήνιου Συλλόγου Πασχόντων από Μεσογειακή Αναιμία και Δρεπανοκυτταρική Νόσο (ΠΑΣΠΑΜΑ) θυμάται με τρόμο το παρελθόν: «Τότε μολύνθηκαν 7 άτομα με μεσογειακή αναιμία και πέθαναν. Έτσι βγήκε το σκάνδαλο με την αγοραπωλησία του αίματος. Μετά από αυτό έγινε δωρεάν η αιμοδοσία».

Για τους μεταγγισιοεξαρτώμενους ασθενείς είναι υπέρβαση «κόκκινης γραμμής» το 90σέλιδο νομοσχέδιο για την «Αναδιοργάνωση του συστήματος διαχείρισης αίματος, συστατικών αίματος και προϊόντων αίματος ως ΟΑΠΑ» της κυβέρνησης της Ν.Δ., που δημιουργεί ένα σκοταδιστικό, ανεξέλεγκτο πλαίσιο για το αίμα και τα προϊόντα του στη χώρα, καθιστώντας τα αντικείμενο αγοραπωλησίας, πετώντας στα σκουπίδια τις αρχές της αιμοδοσίας που βασίζονται στην προσφορά και τον εθελοντισμό, και αναμένεται να κατατεθεί μετά τις ευρωεκλογές.

«Μας ρίχνουν στον Καιάδα», τονίζει η Βάνα Μυρίλλα, «δεν μπορούμε να μείνουμε άπραγοι». Οι ασθενείς ζητούν με ανοιχτή επιστολή τους «να πάρουν θέση όλα τα κόμματα πριν από τις ευρωεκλογές, και ο ίδιος ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης που υποτίθεται κάνει προσπάθειες για τα άτομα με αναπηρίες», μας λέει.

Το ΕΚΕΑ

«Καταρχάς είναι άκαιρο. Έχουμε έναν ψηφισθέντα Ευρωπαϊκό Κανονισμό, ο οποίος μιλάει γενικά για τις ουσίες ανθρώπινης προέλευσης -μια τεράστια γκάμα- των οποίων το πλαίσιο στην Ελλάδα είναι πολύ χαλαρό, σε αντίθεση με το αίμα που είναι το μόνο καλά ρυθμισμένο, και ξαφνικά βλέπουμε ένα έτοιμο προς κατάθεση σχέδιο νόμου που ασχολείται μόνο με το αίμα και ξαναβάζει ζητήματα που η επιστημονική κοινότητα έλυσε τη δεκαετία του ’70», λέει στην «Εφ.Συν.» ο γιατρός-αιματολόγος Κώστας Σταμούλης, επιστημονικός διευθυντής του Εθνικού Κέντρου Αιμοδοσίας (ΕΚΕΑ).

Ο Κώστας Σταμούλης μάς λέει ότι πίστευε πως το θέμα των αμειβόμενων αιμοδοτών είχε λήξει, καθώς είχε τρομερές συνέπειες που πληρώνουμε μέχρι και σήμερα. «Διαβάζω ένα σχέδιο νόμου που κινείται με πολύ ασαφή όρια και ερμηνείες μεταξύ συλλογής πλάσματος και συλλογής αίματος που σε πολλά σημεία ταυτίζονται και δεν πιστεύω ότι είναι τυχαίο. Διαβάζω το άρθρο 3 που αναφέρει ότι κέντρα συλλογής αίματος και πλάσματος δικαιούνται να ιδρύουν και να λειτουργούν οι πάντες πλέον στην Ελλάδα», προσθέτει.

Στις ήδη κατακερματισμένες αιμοδοσίες της χώρας, μας λέει, έρχεται το νομοσχέδιο να προσθέσει και δήμους, ΝΠΙΔ, εκκλησιαστικά ΝΠΙΔ και Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις οι οποίοι θα κάνουν τα πάντα, δηλαδή συλλογή, διάθεση, διαχείριση, σε μια χώρα που δεν έχει καταφέρει ακόμα να έχει ενιαίο πληροφοριακό σύστημα, ώστε να ελέγχει τις δημόσιες δομές. Κι όλο αυτό, υπογραμμίζει, κάτω από την εμπειρία του βρετανικού NHS (Eθνικού Συστήματος Υγείας) που έρχεται σήμερα να αποδώσει ευθύνες γιατί τις δεκαετίες ’70-’80 μετάγγισαν παράγοντες πήξεως που προέρχονταν από αμειβόμενους αιμοδότες με αποτέλεσμα να μολυνθούν οι ασθενείς. «Τη στιγμή που η Βρετανία έρχεται και λέει αυτή είναι η αιτία του κακού, η χώρα μας ξαναβάζει στη συζήτηση την αμειβόμενη αιμοδοσία που δεν εξασφαλίζει τα δικαιώματα των ασθενών, πολλώ δε μάλλον των αιμοδοτών», σημειώνει.

Αγνοια υφυπουργού

«Είναι σκανδαλώδες», μας λέει ο Κώστας Σταμούλης, και διερωτάται πώς είναι δυνατόν όταν ο ίδιος ο αρμόδιος υφυπουργός για το αίμα στο υπουργείο Υγείας, Μάριος Θεμιστοκλέους, εντόπισε ότι ένα από τα βασικά ελλείμματα της χώρας είναι ο κατακερματισμός της αιμοδοσίας και με δική του πρωτοβουλία με απόφαση στις 5 Μαρτίου (ΑΔΑ: 9ΒΘΝ465ΦΥΟ-Ζ2Η) ξεκινούν να συγκεντροποιούνται κάτω από το ΕΚΕΑ οι συλλεγόμενες μονάδες αίματος των υπηρεσιών αιμοδοσίας της Αττικής αρχικά προκειμένου να γίνεται κεντρική επεξεργασία και διαχείριση, να ετοιμάζεται να κατατεθεί ένα νομοσχέδιο που τινάζει και αυτή την προσπάθεια στον αέρα!

Σημειώνεται ότι μέχρι σήμερα κάθε αιμοδοσία είχε τις δικές της μονάδες τις οποίες διένειμε σύμφωνα με τις ανάγκες της. Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι έχουμε πολλές αιμοδοσίες ανά 1.000 κατοίκους, η κάλυψη είναι ανεπαρκής, ακριβώς γιατί δεν υπάρχει ένας κοινός τρόπος διαχείρισης. Μάλιστα, σύμφωνα με την απόφαση Θεμιστοκλέους, αυτό το σκορποχώρι συνέβαινε κατά παρέκκλιση Ευρωπαϊκής Οδηγίας που χρονολογείται το 2005.

Επομένως ποιανού είναι το νομοσχέδιο; Η αποκάλυψη του νομοσχεδίου από την «Εφ.Συν.» έφερε στην επιφάνεια ότι η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας Ειρήνη Αγαπηδάκη είχε προαναγγείλει από νωρίς -προ τριετίας- την πρόθεση της κυβέρνησης για ιδιωτικοποίηση και εμπορευματοποίηση του αίματος σε συνέδριο για τα Οικονομικά της Υγείας τον Δεκέμβριο του 2021, με χορηγό μεγάλη φαρμακοβιομηχανία του πλάσματος, μας λέει η Βάνα Μυρίλλα που ήταν παρούσα στο τραπέζι. «Μπήκα ομιλήτρια από την πλευρά των ασθενών, γιατί για μας τους ασθενείς είναι αιτία πολέμου», μας λέει η Βάνα Μυρίλλα.

Η Βάνα Μυρίλλα

Ακολούθησε κλειστή συνάντηση του συνδέσμου της φαρμακοβιομηχανίας για το πλάσμα -Coallition Plasma Protein Therapeutics Association- στις 4 Μαΐου 2022 στο ξενοδοχείο «Say» της Αθήνας, στην οποία παραβρέθηκαν η υφυπουργός Υγείας Ειρήνη Αγαπηδάκη και ο πρόεδρος του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών-ΚΕΦΙΜ Αλέξανδρος Σκούρας. Ενα πρότζεκτ ευαισθητοποίησης της ελληνικής κοινής γνώμης για τη δωρεά πλάσματος με σκοπό να ιδρυθούν εξειδικευμένα προγράμματα πλασματαφαίρεσης για τη συλλογή περισσότερου πλάσματος στη χώρα.

Μετά από αυτή τη συνάντηση άρχισε να κυκλοφορεί η φήμη ότι ετοιμάζεται νομοσχέδιο που θα αλλάξει την αιμοδοσία. Πριν από έναν μήνα ο υπουργός Υγείας Αδωνις Γεωργιάδης καταχειροκροτήθηκε για τις δηλώσεις του στο συνέδριο του συνδέσμου της φαρμακοβιομηχανίας για το πλάσμα, των γραφείων της Ευρώπης - PPTA Europe. «Μέχρι τον Ιούνιο», δεσμεύτηκε, «θα αλλάξουμε τον νόμο της αιμοδοσίας» και κλείνοντας δήλωσε πως είναι ώρα να επενδύσετε στην Ελλάδα»! Τα αναφέρει και η ίδια η PPTA Europe στη σελίδα της στο LinkedIn: «Στο φετινό καλωσόρισμα του hashtag#IPPC2024, ο Αδωνις Γεωργιάδης, Υπουργός Υγείας της Ελλάδος, ξεκίνησε την ομιλία του υπενθυμίζοντας στους συμμετέχοντες ότι “το πλάσμα είναι ελληνική λέξη, εν γνώσει σας ή όχι, επιστρέφετε στις ρίζες σας”. Ανακοινώθηκε επίσης ένα επερχόμενο νομοσχέδιο που θα θέσει τις βάσεις για τη λειτουργία κέντρων συλλογής πλάσματος στην hashtag#Ελλάδα. Με το νομοσχέδιο αυτό, η ελληνική κυβέρνηση ενθαρρύνει τις φαρμακευτικές εταιρείες να συλλέγουν πλάσμα με σκοπό την παρασκευή κρίσιμων φαρμακευτικών προϊόντων που προέρχονται από πλάσμα και σώζουν ζωές για όλους τους ασθενείς στην Ελλάδα και την Ευρώπη γενικότερα».

Ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο πάντως χθες ανακοίνωσε την έγκριση νέου Ευρωπαϊκού Κανονισμού για τις ουσίες ανθρώπινης προέλευσης «με στόχο τη βελτίωση της ασφάλειας και της ποιότητας του αίματος, των ιστών και των κυττάρων που χρησιμοποιούνται στην υγειονομική περίθαλψη και τη διευκόλυνση της διασυνοριακής κυκλοφορίας των ουσιών αυτών στην Ε.Ε.». «Ο Κανονισμός για τις ουσίες ανθρώπινης προέλευσης (SoHO) θα εξασφαλίσει καλύτερη προστασία για τους δότες και τους λήπτες, καθώς και για τα παιδιά που γεννιούνται μετά από ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή», αναφέρει ο Κανονισμός.

Ειδική μνεία κάνει και στην «εθελοντική και μη αμειβόμενη δωρεά». Σύμφωνα με τον νέο Κανονισμό, «οι δωρεές για τις ουσίες ανθρώπινης προέλευσης θα πρέπει να είναι κατ’ αρχήν εθελοντικές και μη αμειβόμενες και δεν πρέπει να παρέχονται στους δωρητές οικονομικά κίνητρα για να δωρίσουν».

Αποκαλύψεις που έβαλαν stop στο εμπόριο αίματος

Δημοσιεύματα της «Απογευματινής» της δεκαετίας του ’70

Εκτενή ρεπορτάζ και μία αποκαλυπτική έρευνα του Σπύρου Καρατζαφέρη στην «Απογευματινή», τότε, για το εμπόριο αίματος οδήγησαν σε παρέμβαση του εισαγγελέα.

Οι ιδιωτικές (εμπορικές) τράπεζες αίματος λειτουργούσαν παράνομα, ενώ το 1972 επιχειρήθηκε να νομιμοποιηθούν, απόφαση που ανατράπηκε μετά από σθεναρή αντίδραση των τότε διευθυντών των Κέντρων Αιμοδοσίας και με την ανεκτίμητη βοήθεια λόγων και επιχειρημάτων του Μικέ Παϊδούση, ιδρυτικού μέλους της Ελληνικής Αιματολογικής Εταιρείας και της Υπηρεσίας Αιμοδοσίας του Ερυθρού Σταυρού το 1935, ο οποίος είχε κληθεί ως εμπειρογνώμονας.

Η απώλεια 7 ανθρώπων λόγω του εμπορίου αίματος οδήγησε το 1976 στην αυτοκτονία -χωρίς να είναι δική του αρμοδιότητα και ευθύνη- του Ηλία Πολίτη, κορυφαίου γιατρού που αγωνίστηκε για τη θέσπιση της εθελοντικής αιμοδοσίας.

Το 1979, επί υπουργού Κοινωνικών Υπηρεσιών Σ. Δοξιάδη, κλείνουν οριστικά και οι τελευταίες ιδιωτικές τράπεζες αίματος.

Αναδημοσίευση από efsyn.gr - 28/5/2024

Ρωγμή στην Ενημέρωση